Thanh tra viên ngành LĐ-TB&XH là công chức của cơ quan thanh tra Nhà nước ngành LĐ-TB&XH, được bổ nhiệm vào các ngạch thanh tra để thực hiện nhiệm vụ thanh tra và các nhiệm vụ khác theo sự phân công của thủ trưởng cơ quan thanh tra Nhà nước gồm: Thanh tra viên của Thanh tra Bộ LĐ-TB&XH và thanh tra viên của Thanh tra Sở LĐ-TB&XH.

Thanh tra Bộ chịu trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng chương trình, tài liệu và kế hoạch bồi dưỡng nghiệp vụ thanh tra chuyên ngành LĐ-TB&XH trình Bộ trưởng phê duyệt và tổ chức bồi dưỡng theo kế hoạch đã được duyệt.

Công chức thanh tra chuyên ngành LĐ-TB&XH là công chức thuộc biên chế của Tổng cục Dạy nghề và Cục Quản lý Lao động Ngoài nước được phân công nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành theo quyết định của Tổng cục Trưởng Tổng cục Dạy nghề, Cục trưởng Cục Quản lý Lao động Ngoài nước.

Theo đề nghị của tổ chức, bộ phận tham mưu về công tác thanh tra chuyên ngành, Tổng cục trưởng Tổng cục Dạy nghề, Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước quyết định phân công công chức thuộc quyền quản lý trực tiếp thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành. Số lượng do thủ trưởng 2 đơn vị nêu trên quyết định theo yêu cầu, nhiệm vụ của từng đơn vị.

Công chức thanh tra chuyên ngành được cấp trang phục, cấp hiệu, biển hiệu, thẻ theo quy định của Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH.

Cộng tác viên thanh tra là công chức, viên chức được Thanh tra Bộ, Thanh tra Sở trưng tập tham gia đoàn thanh tra để thực hiện nhiệm vụ thanh tra trong lĩnh vực thuộc ngành LĐ-TB&XH. Cộng tác viên thanh tra là người không thuộc biên chế của các cơ quan thanh tra Nhà nước.

Chánh Thanh tra Bộ và Chánh Thanh tra Sở có quyền trưng tập cộng tác viên thanh tra bằng văn bản sau khi thống nhất với cơ quan quản lý cộng tác viên. Nội dung văn bản phải ghi rõ căn cứ trưng tập, họ tên người được trưng tập, thời gian trưng tập, nơi làm việc, chế độ đãi ngộ. Đồng thời, có trách nhiệm chi trả công tác phí cho cộng tác viên theo quy định.

Đối với nhiệm vụ, quyền hạn của thanh tra viên, công chức thanh tra chuyên ngành và cộng tác viên thanh tra, Thông tư quy định: Thanh tra viên, cộng tác viên thanh tra thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định tại Điều 47 và Điều 54 của Luật Thanh tra; công chức thanh tra chuyên ngành và thanh tra viên khi tham gia thanh tra chuyên ngành phải thực hiện theo quy định tại Điều 53 và Điều 54 Luật Thanh tra và các quy định khác của pháp luật chuyên ngành.

Thông tư cũng quy định cụ thể tiêu chuẩn, nhiệm vụ quyền hạn của thanh tra viên, công chức thanh tra chuyên ngành và cộng tác viên thanh tra ngành LĐ-TB&XH như: Am hiểu chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước để vận dụng vào hoạt động thanh tra; có khả năng phân tích, tổng hợp…

Thủ trưởng cơ quan thanh tra Nhà nước có trách nhiệm tổ chức, thực hiện hoặc trình cơ quan có thẩm quyền thực hiện các chế độ, chính sách và đảm bảo các điều kiện hoạt động cho thanh tra viên thuộc thẩm quyền quản lý trực tiếp; phân công, giám sát, kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ của thanh tra viên; đề xuất với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm, nâng ngạch, chuyển ngạch, điều động, đào tạo, bồi dưỡng đối với thanh tra viên.

Ngoài ra, đánh giá thanh tra viên thuộc thẩm quyền quản lý theo quy định; quản lý, kiểm tra việc sử dụng trang phục, cấp hiệu, biển hiệu, thẻ thanh tra viên; thực hiện chế độ khen thưởng, kỷ luật thanh tra viên theo thẩm quyền hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền khen thưởng, kỷ luật thanh tra viên theo quy định…

Trường hợp thanh tra viên, công chức thanh tra chuyên ngành và cộng tác viên thanh tra trong quá trình thực hiện nhiệm vụ có hành vi vi phạm các quy định của pháp luật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm sẽ bị xử lý kỷ luật, xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Nguyễn Dung