ThS. Lê Thị Thúy cho rằng, xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra cũng có ý nghĩa giảm thiểu nguy cơ xẩy ra sai phạm, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp. Ảnh: TH

Trình bày tại hội thảo, ThS. Lê Thị Thúy cho biết, xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra có vai trò và ý nghĩa quan trọng trong hành động giữa các cơ quan thanh tra Nhà nước với nhau và với các cơ quan Nhà nước khác, tránh chồng chéo trong hoạt động thanh tra và giữa hoạt động thanh tra với các hoạt động kiểm soát khác của cơ quan Nhà nước.

“Xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra cũng có ý nghĩa soát lại chính hoạt động của cơ quan thanh tra, giúp giảm thiểu nguy cơ xảy ra sai phạm, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp” ThS. Thúy nói.

Trên thực tế, việc thực hiện các quy định của pháp luật về vấn đề này có rất nhiều vướng mắc, bất cập lớn như: Việc xây dựng kế hoạch thanh tra chưa có tiêu chí pháp lý - khoa học cụ thể; tình trạng chồng chéo trong hoạt động thanh tra, giữa hoạt động thanh tra với hoạt động kiểm toán, kiểm tra diễn ra phổ biến gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động bình thường của đối tượng thanh tra - nhất là doanh nghiệp; nhiều kế hoạch thanh tra không khả thi, bị phá vỡ hoặc bị điều chỉnh; chưa có sự phối hợp đồng bộ, hiệu quả, thường xuyên trong thực hiện chức năng kiểm tra, thanh tra, kiểm toán.

Nguyên nhân dẫn đến hạn chế trong trong thực tiễn xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra là do nhận thức của thủ trưởng cơ quan hành chính Nhà nước, thủ trưởng cơ quan thanh tra Nhà nước, cán bộ, công chức trực tiếp thực hiện nhiệm vụ thanh tra trong xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra tại nhiều nơi, nhiều lúc còn hạn chế, chưa thực sự coi trọng và đầu tư nguồn lực vào công tác này.

Bên cạnh đó, những hạn chế trong tổ chức và hoạt động thanh tra phụ thuộc vào cơ quan hành chính Nhà nước cùng cấp; những hạn chế, bất cập trong quy định của pháp luật hiện hành về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan thanh tra Nhà nước và các quy định trực tiếp về xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra và do khả năng của cơ quan thanh tra trong việc thu thập, xử lý thông tin, nhận định, đánh giá về những lĩnh vực có nguy cơ cao cần tiến hành thanh tra còn hạn chế, thiếu hụt nghiêm trọng về cơ sở dữ liệu phục vụ cho hoạt động xây dựng kế hoạch thanh tra, đội ngũ cán bộ làm công tác xây dựng kế hoạch thanh tra chưa được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp...

Trên cơ sở làm rõ một số vấn đề chung về xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra, đề tài đánh giá thực trạng xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra, để từ đó đưa ra quan điểm, giải pháp nâng cao chất lượng xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra.

Góp ý tại hội thảo, TS. Nguyễn Tuấn Khanh, Phó Viện trưởng Viện CL&KHTT, cho rằng, đề tài được thể hiện rõ ý tưởng nghiên cứu; nội dung đề tài đã giải quyết được những vấn đề cơ bản của mục tiêu nghiên cứu. Tuy nhiên, nhìn tổng quan, đề tài cần tập trung kết nối việc xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra với thực hiện chức năng quản lý Nhà nước của các cơ quan thanh tra; trong việc xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra, cần làm rõ sự khác biệt giữa cơ quan thanh tra Nhà nước với cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành.

Tại Chương I, cần bổ sung thêm yêu cầu phù hợp với kế hoạch của các bộ, ngành, địa phương; khái niệm thực hiện kế hoạch thanh tra và ý nghĩa của việc phê duyệt kế hoạch thanh tra.

Về tiêu chí đánh giá nguy cơ bất cập trong quản lý Nhà nước, đề tài cần bổ sung thêm tiêu chí liên quan đến quản lý Nhà nước; phần 1.5 nên đổi tên là các yếu tố ảnh hưởng đến việc xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra.

Chương II nên có phần khái quát về việc xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra.

Chương III cần đi vào những giải pháp có tính thực tiễn hơn; bổ sung giải pháp tăng cường giám sát của cơ quan hành chính Nhà nước.

ThS. Phạm Thị Thu Hiền, Phó Viện trưởng Viện CL&KHTT đánh giá cao kết quả nghiên cứu của đề tài, đặc biệt là phần giải pháp. Đối với phần lý luận, cần có sự điều chỉnh ở mục khái niệm, đặc điểm xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra, bổ sung thêm nội dung và hình thức của kế hoạch thanh tra; nghiên cứu vị trí của cơ quan thanh tra trong hệ thống cơ quan hành chính Nhà nước chứ không trong tổ chức bộ máy Nhà nước.

Phó Chánh thanh tra tỉnh Khánh Hòa Trương Thanh Phong cho rằng, đây là một đề tài khá toàn diện cả về mặt lý luận và thực tiễn, đề tài sau khi được nghiệm thu, sẽ là công cụ hữu ích cho việc xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra.

Tuy nhiên, đề tài cần bổ sung nội dung về tính mới và tính hiệu quả của đề tài trong việc nâng cao chất lượng xây dựng và thực hiện kế hoạch thanh tra; các giải pháp và kiến nghị đề tài đưa ra cần sát hơn với thực tiễn, đặc biệt là thực tiễn của các địa phương. Đề tài nên tiếp cận Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 17/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ về chấn chỉnh hoạt động thanh tra, kiểm tra đối với doanh nghiệp.