Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: Phương Anh

Báo cáo tổng quan về công tác quản lý Nhà nước về hội, quỹ trong thời gian qua, Vụ trưởng Vụ Tổ chức phi Chính phủ Thang Thị Hạnh cho biết, tính đến tháng 12/2021 cả nước có 93.425 hội, gồm 571 hội (trong đó có 28 hội có tính chất đặc thù) hoạt động phạm vi cả nước hoặc liên tỉnh và 92.854 hội hoạt động phạm vi địa phương (trong đó có 28.940 hội có tính chất đặc thù). Cả nước có 2.950 quỹ gồm 85 quỹ có phạm vi hoạt động toàn quốc hoặc liên tỉnh và 2.865 quỹ hoạt động trong phạm vi địa phương.

Các hội, quỹ từng bước đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, phát huy tốt vai trò và có nhiều đóng góp tích cực vào công cuộc xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Nhiều hội, quỹ đã phát huy vai trò, vận động đông đảo hội viên và huy động các nguồn lực xã hội tham gia hoạt động hiệu quả trong công tác phòng, chống đại dịch COVID-19.

Thời gian vừa qua, Đảng và Nhà nước đã kịp thời đề ra các chủ trương và ban hành các văn bản nhằm đảm bảo công tác quản lý Nhà nước về hội, quỹ, tạo điều kiện cho các hội, quỹ hoạt động, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền triển khai tốt công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, pháp luật cho hội, quỹ và tầng lớp nhân dân, hội viên, quần chúng biết và thực hiện; đã quan tâm, hướng dẫn, tạo điều kiện hỗ trợ về cơ sở vật chất, tài chính cho các hội tổ chức và hoạt động theo đúng quy định của pháp luật; tạo điều kiện cho các hội, quỹ phát huy tinh thần chủ động, hoạt động có hiệu quả, đáp ứng được nguyện vọng ngày càng đa dạng, phong phú của nhân dân.

Công tác quản lý Nhà nước đối với hội, quỹ được tăng cường nhằm bảo đảm các hội, quỹ thành lập đúng quy định, hoạt động theo điều lệ được phê duyệt, chủ động hướng dẫn hội, quỹ hoạt động đi vào nề nếp, đúng hướng, đúng pháp luật và điều lệ.

Bộ Nội vụ, UBND cấp tỉnh đã tiến hành sơ kết, tổng kết đánh giá công tác quản lý Nhà nước về hội, quỹ. Công tác thanh tra, kiểm tra đã tăng cường và có tác dụng nhắc nhở hội, quỹ hoạt động đúng Điều lệ, đúng hướng và theo quy định của pháp luật. Một số bộ, ngành đã tích cực định hướng, tạo điều kiện hỗ trợ hội, quỹ hoạt động, tham gia cung ứng dịch vụ; thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học, tham gia xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật về hội, quỹ; tiếp thu ý kiến đóng góp của các hội, quỹ về lĩnh vực quản lý Nhà nước có liên quan.

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng nhấn mạnh, thực hiện chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác hội quần chúng, trong thời gian qua, công tác quản lý Nhà nước, quản lý tài chính và tạo điều kiện cho các hội, quỹ hoạt động từng bước được đổi mới, tăng cường nhằm đảm bảo các hội, quỹ được thành lập và hoạt động đúng quy định của pháp luật và điều lệ hội. Chính phủ, các bộ, ngành, các cấp chính quyền đã đổi mới trong công tác quản lý Nhà nước đối với tổ chức và hoạt động của các hội, quỹ; đồng thời, đã thực hiện phân công, phân cấp, giúp đỡ, phối hợp và hướng dẫn các hội, quỹ hoạt động đúng pháp luật, đúng tôn chỉ, mục đích và điều lệ được phê duyệt.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Nội vụ cũng cho biết, công tác quản lý Nhà nước đối với tổ chức, hoạt động của hội, quỹ còn hạn chế, bất cập như việc phân công, cơ chế phối hợp giữa các cơ quan Nhà nước theo dõi quản lý hội, quỹ chưa cụ thể, rõ ràng nên việc nắm tình hình hoạt động còn hạn chế, thiếu thống nhất chưa đúng theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW; công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, nhắc nhở chưa thường xuyên, liên tục.

Tại hội nghị, các đại biểu đã quán triệt một số chủ trương, quy định mới của Đảng liên quan đến hội quần chúng. Đại diện các Bộ, ngành, thành phố cũng đã trao đổi thảo luận một số nội dung về: Tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với các cơ quan ngôn luận thuộc hội, quỹ; về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố trong hoạt động hội, quỹ; cơ chế tự chủ tài chính...; đồng thời đề xuất giải pháp để hội, quỹ họat động tuân thủ pháp luật, điều lệ cũng như nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về hội, quỹ trong thời gian tới.

Về các giải pháp trong thời gian tới, Bộ Nội vụ đề nghị tăng cường sự lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với hội và quỹ xã hội, quỹ từ thiện. Nghiêm túc quán triệt thực hiện chủ trương của Đảng về hội, quỹ ngăn ngừa dấu hiệu “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, thoát ly sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước trong tổ chức, hoạt động của hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện; thể chế hóa chủ trương về hội quần chúng, xây dựng văn bản quy phạm pháp luật về hội giải quyết các vướng mắc và đảm bảo thống nhất, đồng bộ.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về hội và quỹ xã hội, quỹ từ thiện. Giám sát chặt chẽ về tài chính hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện nhằm ngăn chặn các hoạt động rửa tiền, trốn thuế, nắm bắt được tình hình hoạt động, quan hệ với các nguồn tài trợ, ngăn chặn sự lợi dụng, can thiệp, chi phối của các thế lực thù địch, khủng bố. Phòng ngừa, ngăn chặn các tổ chức quốc tế, tổ chức phi Chính phủ nước ngoài lợi dụng tài trợ để tác động, nhằm mục đích xâm hại an ninh quốc gia, trật tự an toàn của xã hội.

Đồng thời tăng cường, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của hội và quỹ xã hội, quỹ từ thiện; xử lý vi phạm (nếu có) và đề xuất, kiến nghị giải thể đối với hội, thu hồi giấy phép hoạt động đối với quỹ.