Toàn cảnh hội thảo. Ảnh: TH

Phát biểu khai mạc, ông Phạm Văn Thuỷ, Phó Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) cho biết, giai đoạn vừa qua, tốc độ đô thị hóa của Việt Nam tăng khá nhanh, nếu như thập kỷ 90, số lượng đô thị đạt 500 đô thị thì đến năm 2022, số lượng đô thị trong cả nước đã khoảng 900. Trong đó, có 5 đô thị trực thuộc Trung ương với 2 đô thị đặc biệt.

Theo ông Thuỷ, sự phát triển mạnh mẽ của các đô thị là điều kiện thuận lợi để khai thác phát triển du lịch. Có thể thấy, hoạt động du lịch tại các đô thị Việt Nam giai đoạn vừa qua đã đạt được những kết quả tích cực, chiếm tỷ trọng chủ yếu về khách du lịch và tổng thu từ khách du lịch của cả nước.

Tuy nhiên, sự phát triển du lịch tại các đô thị vừa qua đã bộc lộ một số vấn đề đáng lưu ý, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững như: Gia tăng sức ép đến môi trường; giao thông tại các khu, điểm du lịch bị tắc nghẽn, đặc biệt vào mùa cao điểm; quy hoạch cảnh quan đô thị cũng có thể bị phá vỡ bởi các dự án xây dựng hạ tầng du lịch; bên cạnh đó, giá trị của bất động sản gần các khu du lịch cũng bị đẩy cao và một số vấn đề về xã hội khác. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển du lịch tại các đô thị mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của ngành Du lịch trên cả nước.

Tại hội thảo, TS Trương Sỹ Vinh, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển du lịch cho biết, theo Hiệp hội Du lịch và Lữ hành thế giới, hiện gần một nửa số chuyến du lịch quốc tế toàn cầu diễn ra ở các đô thị.

Thực tế phát triển du lịch tại các đô thị trên thế giới cho thấy, du lịch tại các đô thị đem lại nguồn thu lớn, đóng góp quan trọng trong cơ cấu kinh tế, tạo việc làm, thu nhập cho dân cư đô thị.

Bên cạnh đó, phát triển du lịch không những là động lực thúc đẩy sự phát triển của nhiều đô thị mà còn góp phần thúc đẩy thực hiện của Chương trình Nghị sự đô thị mới và 17 mục tiêu phát triển bền vững, đặc biệt là mục tiêu "làm cho các thành phố và khu định cư của con người trở nên hòa nhập, an toàn, kiên cường và bền vững".

Theo TS Trương Sỹ Vinh, từ thực trạng phát triển du lịch tại các đô thị ở Việt Nam những năm qua cho thấy du lịch đã thực sự đem lại lợi ích nhiều mặt cho phát triển đô thị. Tuy nhiên, nếu không được quy hoạch và quản lý phù hợp, hoạt động phát triển du lịch tại các đô thị sẽ không chỉ có tác động tiêu cực đến môi trường tự nhiên và xã hội mà còn đến sự phát triển bền vững của đô thị.

Trong những năm tới, du lịch Việt Nam được định hướng phát triển thực sự thành ngành kinh tế mũi nhọn, phát triển bền vững và bao trùm, tối đa hóa sự đóng góp cho các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc. Phát triển du lịch tại các đô thị vẫn là một trong những hướng ưu tiên trong Chiến lược Phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030.

Trong bối cảnh tốc độ đô thị hóa ngày càng cao, đặc biệt tác động của biến đổi khí hậu, dịch bệnh... đã đặt ra nhiều thách thức đối với phát triển du lịch bền vững nói chung và phát triển du lịch tại các đô thị nói riêng ở Việt Nam, đòi hỏi chúng ta phải có những giải pháp mới, sáng tạo hơn, linh hoạt và phù hợp hơn, đặc biệt là các giải pháp với sự trợ giúp của công nghệ trong quản trị đô thị nói chung và trong các hoạt động phục vụ cho kiểm soát và phát triển đô thị, phát triển các mô hình du lịch thông minh, thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội mà không gây tổn hại cho đô thị và môi trường.

Tại hội thảo, các đại biểu đã được nghe tham luận "Một số vấn đề lý luận và phát triển du lịch bền vững tại các đô thị" của PGS.TS Phạm Trung Lương, Phó Chủ tịch Liên Chi hội Đào tạo du lịch Việt Nam; tham luận "Dự án thành phố trung tâm du lịch tại Hàn Quốc - Hiện trạng và thách thức" của TS Ju Young Park, Trưởng phòng Nghiên cứu Công nghiệp Du lịch, Viện Văn hoá, Du lịch Hàn Quốc và tham luận "Phát triển du lịch bền vững gắn với mô hình kinh tế đêm tại TP Hồ Chí Minh" của đại diện Sở Du lịch TP Hồ Chí Minh.

Các đại biểu cũng có những trao đổi, thảo luận làm rõ các vấn đề đặt ra về phát triển du lịch bền vững tại các đô thị Việt Nam.

Các tham luận cho thấy có nhiều vấn đề đặt ra đối với việc phát triển du lịch bền vững tại các đô thị ở Việt Nam hiện nay, từ các vấn đề về lý luận đến thực tiễn về phát triển du lịch bền vững tại các đô thị; về các yếu tố tác động đến "sự bền vững" của hoạt động du lịch tại các đô thị như công tác quy hoạch và quản lý đô thị, quản lý lưu lượng khách du lịch, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo vệ các di sản văn hóa trong phát triển du lịch; về các giải pháp sử dụng công nghệ số để kiểm soát dòng khách du lịch, thực hiện chính sách "khuếch tán" để giảm áp lực tại đô thị, mở rộng các vùng du lịch vệ tinh cho đô thị....

Hầu hết các tham luận cũng đều nhấn mạnh đến phát triển du lịch bền vững tại các đô thị đòi hỏi sự quan tâm đến môi trường, văn hóa, xã hội, cùng với quản lý và quy hoạch hợp lý để đảm bảo rằng du lịch mang lại lợi ích bền vững cho cả đô thị và cộng đồng địa phương.

TS Trương Sỹ Vinh hy vọng những kiến thức, kinh nghiệm của các chuyên gia, nhà khoa học tham gia hội thảo sẽ góp công sức vào việc giải quyết các vấn đề liên quan đến phát triển du lịch bền vững tại các đô thị ở Việt Nam, hướng tới một tương lai nơi các đô thị không chỉ là điểm đến du lịch hoàn hảo mà còn là đô thị của sự tăng trưởng bền vững, đô thị xanh, đô thị thông minh và ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu.