Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. Ảnh: Đ.X

Còn văn bản vừa ban hành đã phải sửa

Phát biểu bế mạc Hội nghị Trực tuyến toàn quốc triển khai luật, nghị quyết của Quốc hội khoá XV chiều ngày 6/9, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, trong nửa đầu nhiệm kỳ, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV đã ban hành 1.010 văn bản.

Trong đó, có 23 luật, 101 nghị quyết của Quốc hội, 4 pháp lệnh và 882 nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

“Chất lượng các luật, nghị quyết được nâng lên, trên cơ sở tuân thủ quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, được chuẩn bị “từ sớm, từ xa”, có sự phân công, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, TAND Tối cao, Viện KSND Tối cao, Kiểm toán Nhà  nước, các ban, bộ ngành Trung ương, địa phương và sự tham gia rộng rãi, hiệu quả của các tầng lớp nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước”, theo ông Vương Đình Huệ.

Chủ tịch Quốc hội ghi nhận, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã chủ động và quyết liệt thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để triển khai thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội.

Tuy nhiên, qua báo cáo và tham luận tại hội nghị cho thấy việc triển khai các luật và nghị quyết còn không ít tồn tại và hạn chế, như một số luật được ban hành từ năm 2022 nhưng đến nay các bộ liên quan vẫn chưa ban hành kế hoạch triển khai thực hiện.

Đặc biệt, có 6 luật được thông qua tại kỳ họp thứ 5 sẽ có hiệu lực thi hành từ 1/1/2024 và ngày 1/7/2024 nhưng vẫn chưa có kế hoạch triển khai.

Tình trạng nợ đọng, chậm ban hành văn bản quy định chi tiết cũng chưa được khắc phục triệt để. Cá biệt, một số trường hợp nghị quyết của Quốc hội được thông qua nhằm đáp ứng yêu cầu cấp bách của thực tiễn, nhưng văn bản quy định chi tiết lại ban hành chậm, làm giảm ý nghĩa, hiệu lực, hiệu quả của các giải pháp đã được Quốc hội quyết định.

Ông Vương Đình Huệ dẫn chứng, căn cứ Nghị quyết số 30 của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã sớm ban hành Nghị quyết số 12 cho phép thực hiện một số cơ chế, chính sách trong lĩnh vực y tế để phục vụ công tác phòng chống dịch Covid-19, nhưng phải sau 4 tháng, Nghị định số 29 quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Nghị quyết số 12 mới được ban hành.

Thêm nữa, một số văn bản chưa đảm bảo về chất lượng, vừa ban hành thời gian ngắn đã phải sửa đổi, bổ sung hoặc ngưng hiệu lực thi hành do không phù hợp với thực tiễn hoặc có bất cập, vướng mắc, cản trở sự phát triển.

Một số văn bản có nội dung mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập cũng chậm được xử lý.

“Việc xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có vi phạm trong xây dựng ban hành văn bản chưa xử lý kịp thời và chưa tương xứng với tính chất, mức độ vi phạm”, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Không để xảy ra “tham nhũng chính sách”

Từ nay đến hết nhiệm kỳ, khối lượng công việc của Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan đều rất lớn và còn có thể phát sinh nhiều vấn đề mới cần xử lý.

Chủ tịch Quốc hội quán triệt yêu cầu không để xảy ra tình trạng “tham nhũng chính sách”, “lợi ích nhóm”, “lợi ích cục bộ” trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Ảnh: P.Thắng

Vì vậy, ông Vương Đình Huệ cho rằng, để đưa các quyết sách của Quốc hội vào cuộc sống đòi hỏi nỗ lực cao hơn, quyết tâm lớn hơn và sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả hơn nữa giữa các cơ quan, tổ chức.

Theo đó, các cơ quan cần siết chặt kỷ luật, tăng cường kỷ cương, trách nhiệm trong công tác tổ chức thi hành luật, nghị quyết, nhất là trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị.

Có giải pháp quyết liệt hơn nữa, khắc phục cho được tình trạng nợ đọng, chậm ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, nghị quyết...

Chủ tịch Quốc hội đề nghị, tập trung hoàn thành việc ban hành, bảo đảm chất lượng 83 văn bản quy định chi tiết thi hành các luật, nghị quyết quy phạm pháp luật của Quốc hội khóa XV, đặc biệt, các văn bản quy định chi tiết luật, nghị quyết đã có hiệu lực pháp luật.

“Chậm nhất trong tháng 9/2023 phải hoàn thành xây dựng, ban hành 2 nghị định quy định chi tiết thi hành nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM”, theo ông Vương Đình Huệ.

Ông cũng đề nghị các Chính phủ, các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan, tổ chức kịp thời phát hiện các quy định có phát sinh vướng mắc, cản trở, mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập để sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền hoặc đề xuất sửa đổi, bổ sung, ban hành mới văn bản quy phạm pháp luật, báo cáo Quốc hội kết quả rà soát tại kỳ họp thứ 6 vào cuối năm nay.

Hoàn thiện cơ sở pháp lý về xử lý trách nhiệm và xử lý nghiêm, kịp thời tổ chức, cá nhân để xảy ra sai phạm trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật cũng là vấn đề Chủ tịch Quốc hội đề nghị.

Ông quán triệt yêu cầu chú trọng thể chế hóa và triển khai thực hiện hiệu quả chủ trương của Đảng về chống tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật; không để xảy ra tình trạng “tham nhũng chính sách”, “lợi ích nhóm”, “lợi ích cục bộ” trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tin tưởng, sự đồng hành rất trách nhiệm, chủ động, hiệu quả và giám sát chặt chẽ của Quốc hội, cùng với năng lực và quyết tâm tổ chức thi hành pháp luật một cách nghiêm túc, sáng tạo của Chính phủ, TAND Tối cao, Viện KSND Tối cao, sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan sẽ là cơ sở quan trọng để thực hiện “quản trị quốc gia hiện đại, hiệu quả”.