Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu đề xuất các cơ chế đặc thù, đặc biệt cho triển khai dự án đường sắt tốc độ cao, nhất là về huy động nguồn lực. Ảnh: N.Bắc

Yêu cầu xây dựng đường sắt tốc độ cao thẳng nhất có thể, đề xuất cơ chế đặc biệt huy động nguồn lực được Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ khi phát biểu kết luận cuộc họp Thường trực Chính phủ với các bộ, ngành về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc-Nam và tình hình triển khai các dự án đường sắt kết nối với Trung Quốc, ngày 5/10

Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam được đề xuất có chiều dài 1.541 km, thiết kế với tốc độ 350 km/h, đi qua 20 tỉnh, TP, với tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 67,34 tỷ USD.

Đường sắt tổ độ cao vừa phát triển kinh tế, vừa phục vụ an ninh quốc phòng

Tại cuộc họp, Thường trực Chính phủ và lãnh đạo các bộ, ngành thảo luận các cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý thực hiện chủ trương của Trung ương, đặc biệt đề xuất cần cơ chế đặc thù về huy động nguồn lực và thủ tục đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam.

Các đại biểu cũng có ý kiến về hướng tuyến, định mức đầu tư, công nghệ; phát triển ngành công nghiệp đường sắt, đào tạo nguồn nhân lực, quản lý, vận hành hệ thống đường sắt…

Kết luận cuộc họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải, các bộ, cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội với tinh thần “khẩn trương, nghiên cứu kỹ lưỡng, triển khai nhanh chóng”.

Trung ương, Bộ Chính trị đã thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng toàn tuyến đường sắt tốc độ cao trục Bắc-Nam, với vận tốc thiết kế 350 km/h. Đây là đường sắt lưỡng dụng, vừa phát triển kinh tế-xã hội, vừa phục vụ quốc phòng, an ninh.

Đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam được đề xuất có chiều dài 1.541km, thiết kế với tốc độ 350km/h với tổng mức đầu tư sơ bộ hơn 67 tỷ USD: Ảnh: Vẽ Al

Thủ tướng lưu ý đánh giá tác động tới nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài, bội chi ngân sách và phân tích rõ hiệu quả của dự án, không chỉ về mặt kinh tế, mà phải đánh giá hiệu quả tổng hợp, góp phần nâng cao tiềm lực, vị thế của đất nước, giảm chi phí logistics, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm, hàng hóa và nền kinh tế…

Ông đặc biệt nhấn mạnh nghiên cứu, đề xuất phương án đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao trục Bắc-Nam với hướng tuyến thẳng nhất có thể, tránh các khu dân cư lớn để vừa không phải giải phóng mặt bằng nhiều, vừa tiết kiệm kinh phí, vừa triển khai nhanh, vừa tạo không gian phát triển mới.

Cùng với đó, quy hoạch, bố trí các ga và xây dựng các ga phù hợp, theo hướng hiện đại, tầm nhìn xa, tránh lãng phí, phát huy công năng, phục vụ phát triển kinh tế-xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng các địa phương và cả khu vực.

Có chính sách đặc thù về đất đai, giải phóng mặt bằng, vật liệu xây dựng…

Tuyến đường sắt này phải được xây dựng phù hợp với quy hoạch quốc gia, quy hoạch ngành, đảm bảo tính kết nối với các hạ tầng, phương thức giao thông khác, như hàng không, hàng hải; có khả năng kết nối các hành lang kinh tế trong nước và kết nối với các nước trong khu vực như Trung Quốc, Lào, Campuchia… theo người đứng đầu Chính phủ.

Thường trực Chính phủ  họp với các bộ, ngành về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc-Nam. Ảnh: N.Bắc

Bên cạnh đó, Thủ tướng yêu cầu rà soát lại suất đầu tư, sơ bộ tổng mức đầu tư đảm bảo chính xác nhất có thể; rà soát và đề xuất các cơ chế đặc thù, đặc biệt cho triển khai dự án, nhất là về huy động nguồn lực và quy trình thủ tục, các chính sách đặc thù, linh hoạt về đất đai, giải phóng mặt bằng, vật liệu xây dựng… với phương châm cơ chế thông thoáng, thủ tục rút gọn, thi công rút ngắn.

Về nguồn lực, theo người đứng đầu Chính phủ, phải đề xuất cơ chế huy động, đa dạng hoá các nguồn lực, gồm nguồn lực đầu tư công của Trung ương, địa phương, nguồn lực từ vốn vay, phát hành trái phiếu và các nguồn lực hợp pháp khác – nhất là trong xây dựng, vận hành nhà ga…

Cùng với nguồn lực tài chính, cần huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, huy động sức mạnh của nhân dân và doanh nghiệp, huy động tổng lực nguồn nhân lực, phương tiện của đất nước phục vụ dự án.

Về tổ chức, Chính phủ đã thành lập tổ công tác, Bộ Giao thông vận tải cần lập tổ giúp việc chuyên trách xây dựng, triển khai dự án với các nhân sự có chất lượng tốt nhất.

Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà trực tiếp chỉ đạo triển khai chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam.

Để triển khai chủ trương đầu tư án, Thủ tướng nêu rõ phải có cách làm mới với quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt, làm việc nào dứt việc đó, "chỉ bàn làm, không bàn lùi", phân công "rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian thực hiện, rõ hiệu quả, rõ sản phẩm".

Ông cũng nhấn mạnh yêu cầu cần khơi dậy và phát huy tinh thần tự hào dân tộc, tinh thần dám nghĩ dám làm, vận dụng sáng tạo truyền thống nghệ thuật chiến tranh nhân dân, chiến tranh du kích trong lịch sử dân tộc để làm công trình này.

Tại cuộc họp, Thường trực Chính phủ còn thảo luận về việc triển khai các dự án đường sắt kết nối với Trung Quốc gồm các tuyến: Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng, Lạng Sơn-Hà Nội, Móng Cái-Hạ Long-Hải Phòng.