(Thanh tra) - Theo hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương, Ủy viên Trung ương Đảng được phân công làm Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, TP không giữ quá 3 chức danh lãnh đạo.
Hội đồng bầu cử quốc gia sáng 15/11 tổ chức hội nghị toàn quốc để quán triệt chỉ thị của Bộ Chính trị, triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.
Người ứng cứ phải không để người thân lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi
Tại hội nghị, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Tổ chức Trung ương Hoàng Đăng Quang, Ủy viên Trung ương Đảng trình bày Hướng dẫn 36 về công tác nhân sự đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.
Theo ông Quang, người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp phải là cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tiêu biểu; có uy tín, năng lực; có tư tưởng, bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với lợi ích của Đảng, Nhà nước và của nhân dân; kiên quyết đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, Hiến pháp và pháp luật của Nhà nước.
Người ứng cử cũng phải có phẩm chất đạo đức, lối sống gương mẫu, trong sáng; có ý thức tổ chức kỷ luật và tinh thần trách nhiệm cao trong công việc, giữ gìn đoàn kết nội bộ; cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư.
Đáng chú ý, hướng dẫn nêu rõ, người ứng cử phải kê khai tài sản, thu nhập trung thực, minh bạch, không cơ hội, tham vọng quyền lực, cục bộ, bè phái, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, “lợi ích nhóm”; không để vợ, chồng, con, người thân lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi.
Người ứng cử cũng phải có năng lực cụ thể hóa và tổ chức thực hiện hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; có tư duy đổi mới, tầm nhìn, phương pháp làm việc khoa học; có khả năng tư duy, phân tích, tổng hợp, đề xuất xây dựng chính sách pháp luật khả thi, hiệu quả.
Họ phải nói đi đôi với làm, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đương đầu với khó khăn, thách thức, dám hy sinh vì lợi ích chung, vì nước, vì dân…
Người ứng cử đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách còn phải đáp ứng các tiêu chuẩn, điều kiện riêng.
Trong đó, người ứng cử làm đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ở Trung ương phải là người đã kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ ở chức vụ từ vụ trưởng và tương đương, chức vụ giám đốc sở, ngành và tương đương trở lên và đã được quy hoạch đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách.
“Nếu chưa được quy hoạch vào đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách thì phải được quy hoạch giữ chức vụ từ thứ trưởng và tương đương trở lên”, hướng dẫn nêu rõ.
Nếu thuộc đơn vị vũ trang nhân dân, người ứng cử làm đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ở Trung ương phải kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ của chức danh cục trưởng và tương đương, chỉ huy trưởng bộ chỉ huy quân sự tỉnh, giám đốc công an tỉnh và tương đương trở lên hoặc có quân hàm đại tá trở lên.
Lãnh đạo chủ chốt tỉnh, TP trúng cử làm Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội
Đáng chú ý, Ban Tổ chức Trung ương hướng dẫn rõ về số lượng cấp phó các cơ quan của Quốc hội; trưởng đoàn, phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội khóa XVI và nhân sự lãnh đạo chủ chốt HĐND, UBND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031.
Theo đó, các lãnh đạo chủ chốt tỉnh, TP được cấp ủy đề xuất và được Bộ Chính trị, Ban Bí thư đồng ý giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội, nếu trúng cử thì đảm nhiệm chức danh trưởng đoàn đại biểu Quốc hội của tỉnh, TP theo nguyên tắc mỗi nhân sự nhìn chung không giữ quá 2 chức danh lãnh đạo (bí thư, phó bí thư, Chủ tịch HĐND, Chủ tịch UBND, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội, Chủ tịch Ủy ban MTTQ). Trường hợp khác do cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Các Ủy viên Trung ương Đảng được phân công làm Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, thành phố thì không giữ quá 3 chức danh lãnh đạo.
Các nhân sự đảm nhiệm chức danh Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, TP phải là cấp ủy viên cấp tỉnh, đã giữ chức vụ giám đốc sở hoặc tương đương trở lên, có quy hoạch một trong các chức danh sau: Ủy viên ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy, phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội, phó chủ tịch HĐND, phó chủ tịch UBND tỉnh, TP hoặc tương đương trở lên.
Việc giới thiệu nhân sự ứng cử các chức danh lãnh đạo chủ chốt HĐND, UBND các cấp phải căn cứ vào phương án nhân sự do cấp ủy chuẩn bị đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt (gắn với công tác nhân sự đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025-2030).
Trường hợp cần thiết, theo ông Quang, nếu phải thay đổi thì báo cáo cấp ủy có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Ông cũng quán triệt người được giới thiệu ứng cử làm trưởng đoàn đại biểu Quốc hội khóa XVI, ứng cử giữ chức chủ tịch HĐND, chủ tịch UBND tỉnh, TP nhiệm kỳ 2026-2031 theo đề án nhân sự đã được Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIII thông qua thì không phải báo cáo lại Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIV.
Trường hợp cần thiết phải bố trí lại trưởng đoàn đại biểu Quốc hội theo đề án tổng thể thì phải báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư xem xét, quyết định.
Ban Tổ chức Trung ương lưu ý cấp ủy các cấp lãnh đạo việc bố trí nhân sự ứng cử chức danh lãnh đạo chủ chốt của HĐND, UBND về các đơn vị bầu cử, đảm bảo sự hài hòa, tương quan chung trong việc bố trí nhân sự ứng cử tại các đơn vị bầu cử ở địa phương.
Hướng dẫn nêu rõ không giới thiệu, đưa vào danh sách ứng cử người có biểu hiện cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực; có tư tưởng cục bộ, bảo thủ, trì trệ; đang bị điều tra, thanh tra, kiểm toán, kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm; người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị để xảy ra vụ án, vụ việc tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, mất đoàn kết.
Cán bộ có vi phạm khuyết điểm hoặc bị thi hành kỷ luật trong nhiệm kỳ 2021-2026; cán bộ có người thân vi phạm pháp luật… cũng sẽ không được giới thiệu, đưa vào danh sách ứng cử.
Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương nhấn mạnh, “kiên quyết không để lọt những người không xứng đáng, những người chạy chức, chạy quyền ứng cử vào Quốc hội, HĐND các cấp”.
Về độ tuổi, Hướng dẫn 36 nêu rõ, thời điểm tính độ tuổi tham gia đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách khóa XVI, đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách nhiệm kỳ 2026-203 là tháng 3/2026.
Người lần đầu ứng cử phải đủ tuổi tham gia hai khóa Quốc hội hoặc HĐND trở lên, ít nhất trọn một khóa; nam sinh từ tháng 3/1969, nữ sinh từ tháng 9/1972 trở lại đây; trường hợp đại biểu nữ giữ chức vụ được nghỉ hưu ở tuổi cao hơn theo Nghị định số 83/2022 của Chính phủ thì sinh từ tháng 3/1971 trở lại đây.
Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ở Trung ương và địa phương tái cử; đại biểu HĐND chuyên trách tái cử (trừ các ủy viên Trung ương Đảng) phải còn thời gian công tác ít nhất từ 36 tháng trở lên (nam sinh từ tháng 3/1967; nữ sinh từ tháng 5/1971 trở lại đây).
Những trường hợp không còn đủ tuổi tái cử nhưng chưa đến tuổi nghỉ hưu, cơ quan có thẩm quyền quản lý cán bộ chủ động làm tốt công tác tư tưởng, động viên nghỉ công tác, nghỉ hưu trước tuổi, hưởng chế độ, chính sách theo quy định; xem xét, bố trí công tác phù hợp hoặc giữ nguyên một số chế độ, chờ đủ tuổi nghỉ hưu. Trường hợp là người có trình độ chuyên môn cao, nhiều kinh nghiệm thực tiễn, năng lực nổi trội và có nhiều sản phẩm trong xây dựng thể chế, pháp luật thì có thể báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, áp dụng chế độ, chính sách chuyên gia cao cấp.
