(Thanh tra) - Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu xóa bỏ thế độc quyền về thương hiệu vàng miếng có kiểm soát trên nguyên tắc Nhà nước vẫn quản lý nhưng có thể cấp phép cho nhiều doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia sản xuất, từ đó giúp đa dạng hóa nguồn cung và ổn định giá.
Yêu cầu xóa bỏ thế độc quyền về thương hiệu vàng miếng được Tổng Bí thư Tô Lâm nêu ra chiều 28/5 khi làm việc với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương về cơ chế, chính sách quản lý hiệu quả thị trường vàng trong thời gian tới.
Thị trường vàng được quản lý kém linh hoạt
Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương Trần Lưu Quang cho hay quan điểm của Ban là, quản lý thị trường vàng theo nguyên tắc của thị trường, có sự quản lý phù hợp của Nhà nước.
Ông cũng nhấn mạnh cần xóa bỏ tư duy “không quản được thì cấm”, tôn trọng quyền sở hữu, quyền tài sản, quyền tự do kinh doanh và bảo đảm sự minh bạch trên thị trường.
Về cơ chế, chính sách cụ thể, Ban Chính sách, chiến lược Trung ương đề xuất 2 nhóm giải pháp, gồm các giải pháp cần ưu tiên thực hiện ngay và các giải pháp cần nghiên cứu để áp dụng hoặc thí điểm áp dụng.
Phát biểu kết luận, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh cơ chế, chính sách quản lý thị trường vàng ở Việt Nam trong những năm qua đã có những điều chỉnh, hoàn thiện tích cực.
Tuy nhiên, cũng cần thẳng thắn nhìn nhận các cơ chế, chính sách quản lý, điều tiết thị trường vàng chậm được đổi mới, chưa theo kịp sự phát triển của thị trường và đòi hỏi của thực tiễn.
Tổng Bí thư cho rằng, thị trường vàng được quản lý kém linh hoạt, không phù hợp với diễn biến cung - cầu chung trên thị trường thế giới, gây hệ lụy cho nền kinh tế, nhất là tình trạng buôn lậu vàng, chảy máu ngoại tệ ra nước ngoài.
Cạnh đó, còn tồn tại tình trạng độc quyền trên thị trường, không kích thích cạnh tranh và thúc đẩy hoạt động kinh doanh vàng lành mạnh. Cơ chế, chính sách quản lý chưa tạo được động lực để huy động các nguồn lực nhàn rỗi trong dân cho phát triển kinh tế - xã hội, người dân đầu tư nhiều vào vàng…
Chuyển từ “siết để kiểm soát” sang “mở để quản trị”
Từ những bất cập đã nêu, Tổng Bí thư yêu cầu việc quản lý thị trường vàng cần chuyển mạnh từ tư duy hành chính sang tư duy thị trường có kỷ cương, từ “siết để kiểm soát” sang “mở để quản trị”.
Nhất định phải quán triệt, xóa bỏ tư duy “không quản được thì cấm”, đồng thời phải đưa thị trường vàng vận động phù hợp với các nguyên tắc của thị trường, có sự quản lý của Nhà nước, theo Tổng Bí thư.
Ông cũng nhấn mạnh tránh can thiệp cứng nhắc, bó hẹp sự vận động và phát huy ưu điểm của thị trường, bảo đảm nguyên tắc tôn trọng quyền sở hữu, quyền tài sản, quyền tự do kinh doanh của người dân và doanh nghiệp; bảo đảm sự minh bạch trên thị trường.
Đồng thời, cần xác định việc lưu trữ vàng của người dân như một hình thức tiết kiệm và đầu tư, là nhu cầu chính đáng, cần tôn trọng và tiếp cận xây dựng cơ chế, chính sách quản lý một cách phù hợp trên cơ sở quan điểm này.
Về mục tiêu, Tổng Bí thư nhấn mạnh quản lý hiệu quả thị trường vàng, ổn định kinh tế vĩ mô, huy động nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội.
Đưa ra giải pháp, Tổng Bí thư chỉ đạo nhanh chóng sửa đổi Nghị định 24 của Chính phủ theo hướng thị trường hóa có lộ trình và có kiểm soát chặt chẽ; tạo sự kết nối hiệu quả hơn giữa thị trường vàng trong nước và thị trường quốc tế.
Một giải pháp khác được ông đề cập là xóa bỏ thế độc quyền Nhà nước về thương hiệu vàng miếng một cách có kiểm soát trên nguyên tắc Nhà nước vẫn quản lý hoạt động sản xuất vàng miếng, nhưng có thể cấp phép cho nhiều doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia sản xuất.
Việc này, theo Tổng Bí thư, nhằm tạo ra môi trường cạnh tranh bình đẳng, từ đó giúp đa dạng hóa nguồn cung và ổn định giá cả.
Nghiên cứu áp dụng thuế với giao dịch mua bán vàng
Tổng Bí thư cũng gợi ý cần mở rộng quyền nhập khẩu có kiểm soát để tăng cung vàng, góp phần giảm chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới, đồng thời hạn chế tình trạng buôn lậu vàng qua biên giới.
Song hành là khuyến khích phát triển thị trường vàng trang sức trong nước để từng bước đưa Việt Nam trở thành trung tâm chế tác, xuất khẩu vàng trang sức chất lượng cao, chuyển hóa vàng tích trữ thành sản phẩm có giá trị gia tăng.
Tổng Bí thư cũng yêu cầu phát triển các kênh đầu tư thay thế hấp dẫn để huy động vàng từ trong dân cư vào nền kinh tế; nâng cao hiệu quả quản lý và phối hợp liên ngành, nhất là trong phòng, chống buôn lậu vàng.
Theo Tổng Bí thư, cần duy trì ổn định kinh tế vĩ mô và niềm tin vào đồng tiền Việt Nam, coi đây là giải pháp căn bản, lâu dài để chuyển hóa nguồn lực từ vàng vào phát triển kinh tế.
Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh cần tập trung nghiên cứu một số giải pháp để sớm áp dụng cho phù hợp và có lộ trình.
Theo ông, cần nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đề xuất việc triển khai thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia; hoặc cho phép đưa vàng vào giao dịch trên Sở giao dịch hàng hóa; lập Sàn giao dịch vàng trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.
Ông đề nghị nghiên cứu áp dụng thuế đối với giao dịch mua bán vàng để nâng cao tính minh bạch thị trường, khả năng theo dõi thị trường của cơ quan quản lý và hạn chế mua bán vàng vì mục đích đầu cơ.
Xóa bỏ thuế xuất khẩu đối với vàng trang sức mỹ nghệ để khuyến khích phát triển sản xuất và xuất khẩu vàng trang sức của Việt Nam, cũng là một giải pháp Tổng Bí thư yêu cầu nghiên cứu.
Ông giao cho Đảng ủy Ngân hàng Nhà nước chủ trì, phối hợp với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương và các cơ quan liên quan báo cáo và có đề xuất cụ thể liên quan những nội dung này.
