Sáng 18/5, Bộ Chính trị, Ban Bí thư tổ chức Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 66 ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới và Nghị quyết số 68 ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Với những chuyển biến chưa từng có trên phạm vi toàn cầu, Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng ai nắm được cơ hội, vượt qua thách thức sẽ thành công. Ngược lại, sẽ rơi vào hoàn cảnh “trâu chậm uống nước đục”.

Việt Nam không thể đi theo lối mòn cũ

Sau gần 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới, theo Tổng Bí thư Tô Lâm, đất nước đã đạt những thành tựu to lớn, có thể nói là những thành tựu vĩ đại: kinh tế tăng trưởng liên tục, đời sống Nhân dân được nâng cao, vị thế quốc tế không ngừng được củng cố. 

Tổng Bí thư Tô Lâm. Ảnh: P.Thắng

Tuy nhiên, phía trước còn thách thức. Vì vậy, theo Tổng Bí thư, “không được ngủ quên bên vòng nguyệt quế”, không được chậm trễ, mà phải đổi mới, cải cách, phát huy mọi nguồn lực để đạt được mục tiêu lớn đã đề ra. 

“Những đổi mới, cải cách mà chúng ta đang triển khai không chỉ là yêu cầu khách quan của phát triển, mà còn là mệnh lệnh từ tương lai dân tộc”, Tổng Bí thư nói.

Những đổi mới, cải cách tập trung vào bốn đột phá: Nghị quyết 57 của Bộ chính trị về thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; Nghị quyết 59 về chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng; Nghị quyết 68 về phát triển mạnh mẽ khu vực kinh tế tư nhân; Nghị quyết 66 về đổi mới toàn diện công tác xây dựng, thi hành pháp luật.

4 nghị quyết trên được xem là “bộ tứ chiến lược”, trụ cột để Việt Nam cất cánh. Theo Tổng Bí thư, chỉ có cải cách quyết liệt, bền bỉ và hiệu quả mới giúp đất nước ta vượt qua thách thức, nắm bắt thời cơ và hiện thực hóa khát vọng phát triển nhanh, bền vững trong thời kỳ mới.

“Nhìn về tương lai, chúng ta xác định rõ, muốn phát triển nhanh và bền vững, Việt Nam không thể đi theo lối mòn cũ. Chúng ta phải dám nghĩ lớn, hành động lớn, thực hiện những cải cách lớn với quyết tâm chính trị cao nhất và nỗ lực bền bỉ nhất”, theo lời Tổng Bí thư.

Tổng Bí thư Tô Lâm đã dành thời gian điểm lại những tinh thần cốt lõi nhất của các nghị quyết và mối quan hệ tác động lẫn nhau. Bởi theo ông, muốn đạt hiệu quả cao nhất, phải triển khai tốt đồng thời các nghị quyết.

Tỉnh phát triển dựa vào "xin" ngân sách Trung ương, không thể thế được

Thứ nhất, quan điểm phát triển kinh tế tư nhân trở thành “một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia”, theo Tổng Bí thư, đánh dấu sự thay đổi sâu sắc trong nhận thức chiến lược về vai trò của khu vực này.

“Nói nhiều về kinh tế tư nhân nhưng không phủ nhận vai trò chủ đạo của doanh nghiệp Nhà nước. Tôi cảm nhận có đồng chí băn khoăn nên phải chia sẻ điều này”, Tổng Bí thư bày tỏ.

“Tiền trong dân rất nhiều, tiền dân gửi ngân hàng rất nhiều. Người dân không sản xuất, kinh doanh, không mở được doanh nghiệp thì tỉnh làm sao thu được thuế, mà người dân thì rất vất vả”, Tổng Bí thư nêu.

Từ vị trí thứ yếu, kinh tế tư nhân trở thành trụ cột phát triển, song hành cùng kinh tế Nhà nước và kinh tế tập thể, tạo thành thế “kiềng ba chân” vững chắc cho nền kinh tế độc lập, tự chủ và hội nhập thành công.

“Phát triển kinh tế tư nhân không chỉ là yêu cầu về mặt kinh tế mà còn là mệnh lệnh chính trị, nhằm củng cố nền tảng tự chủ kinh tế quốc gia, nâng cao sức cạnh tranh và khả năng thích ứng trong một thế giới đầy biến động”, Tổng Bí thư lưu ý.

Trên tinh thần đó, Nghị quyết 68 đặt ra các yêu cầu cải cách mạnh mẽ về hoàn thiện thể chế; khơi thông nguồn lực; thúc đẩy đổi mới sáng tạo; xây dựng đội ngũ doanh nhân.

Nghị quyết khẳng định doanh nhân Việt Nam là “chiến sĩ trên mặt trận kinh tế” trong thời kỳ mới. Họ không chỉ góp phần làm giàu cho bản thân mà còn thực hiện sứ mệnh cao cả, đó là dựng xây đất nước hùng cường và thịnh vượng.

Nêu thực tế về vai trò của kinh tế tư nhân, Tổng Bí thư nói, Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, chỉ một quận thôi tại sao thu nhập cao gấp 2-3 lần một tỉnh, trong khi không có đất đai. Như quận Hoàn Kiếm (Hà Nội), chủ yếu nhờ vào doanh nghiệp tư nhân, dựa vào kinh doanh và dịch vụ để phát triển được như thế. 

Hay có tỉnh rất nhiều tiềm năng nhưng không phát triển được doanh nghiệp tư nhân, do chủ yếu dựa vào đầu tư công, dựa vào "xin" ngân sách Trung ương…

“Tiền trong dân rất nhiều, tiền dân gửi ngân hàng rất nhiều. Người dân không sản xuất, kinh doanh, không mở được doanh nghiệp thì tỉnh làm sao thu được thuế, mà người dân thì rất vất vả”, Tổng Bí thư nêu.

Tổng Bí thư cho rằng, những tỉnh nghèo đều do doanh nghiệp không phát triển được. Vì thực tế, chỉ cần một doanh nghiệp lớn có thể đóng góp hàng chục nghìn tỷ đồng cho nguồn thu của tỉnh. Do đó, các địa phương cần chú trọng phát triển doanh nghiệp để tăng nguồn thu.

“Nhiều tỉnh khó khăn không phải do thiếu tiền mà do không có cách thức phát triển. Thậm chí khi có tiền, người ta mang sang tỉnh khác tiêu chứ không tiêu ở tỉnh mình, như thế rất thiệt thòi, là điều rất trăn trở, rất suy nghĩ”, Tổng Bí thư chia sẻ.

Khái quát lại, theo Tổng Bí thư, Nghị quyết 68 đặt nền móng cho sự chuyển biến toàn diện về chính sách phát triển kinh tế tư nhân: từ việc “thừa nhận” sang “bảo vệ, khuyến khích, thúc đẩy”, từ “bổ trợ” sang “dẫn dắt phát triển”.

Tiến nhanh, bền vững phải đi con đường khoa học công nghệ

Thứ hai, tạo đột phá thực sự về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Không chỉ là phương tiện hỗ trợ, theo Tổng Bí thư, phải xác định khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là nền tảng phát triển, lực đẩy chủ yếu cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong kỷ nguyên mới.

Tổng Bí thư Tô Lâm và các lãnh đạo Đảng, Nhà nước tham quan Triển lãm “Những thành tựu trong phát triển kinh tế tư nhân và các gian hàng trưng bày sản phẩm của các doanh nghiệp tư nhân”. Ảnh: P.Thắng

Nghị quyết yêu cầu tăng cường sự lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với sự nghiệp phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; phát huy mạnh mẽ vai trò chủ thể của doanh nghiệp, doanh nhân, đội ngũ trí thức và toàn dân trong công cuộc này. 

Tổng Bí thư nêu rõ, đây là cuộc cách mạng sâu rộng, toàn diện trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, đòi hỏi phải hành động với tinh thần đổi mới mạnh mẽ, quyết liệt, đồng bộ và nhất quán, không để tư duy cũ, lối làm việc hình thức, thụ động cản trở tiến trình phát triển.

“Chúng ta muốn tiến nhanh, tiến vững chắc trong kỷ nguyên mới, không có con đường nào khác ngoài con đường khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Chúng ta phải quyết tâm cao hơn, hành động mạnh mẽ hơn, sáng tạo bứt phá hơn, biến khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo thực sự thành nền tảng và động lực then chốt đưa đất nước vươn tới những tầm cao mới”, Tổng Bí thư Tô Lâm nói.

Ông hoan nghênh các doanh nghiệp phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ trong thực tiễn, nhiều doanh nghiệp đã vươn tầm quốc tế.

Lời hiệu triệu cải cách thể chế sâu sắc

Thứ ba, theo Tổng Bí thư, Nghị quyết 66 ra đời đã xác định rõ, đổi mới căn bản công tác xây dựng và thi hành pháp luật là nội dung cốt lõi, nền tảng cho tiến trình xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Nghị quyết khẳng định, pháp luật không chỉ đơn thuần là công cụ điều chỉnh hành vi xã hội, mà phải được xem là cơ sở tổ chức, vận hành quyền lực nhà nước, là nền tảng vững chắc để bảo vệ quyền con người, quyền công dân, và là đòn bẩy thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. 

Nhấn mạnh “thể chế pháp luật phải là động lực, là nền tảng cho phát triển đất nước”, Tổng Bí thư nhấn mạnh tinh thần cải cách.

Tổng Bí thư Tô Lâm và các lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Ảnh: P.Thắng

Đó là, đổi mới căn bản tư duy xây dựng pháp luật: chuyển từ tư duy “quản lý” sang “phục vụ”, từ bị động sang chủ động, kiến tạo sự phát triển.

Xây dựng pháp luật phải đi trước một bước, bảo đảm tính dự báo cao, phù hợp với thực tiễn và yêu cầu của sự phát triển nhanh chóng.

Thi hành pháp luật phải nghiêm minh, công bằng, thực chất, chuyển đổi số phải gắn liền với công khai, minh bạch, thuận tiện hóa tối đa cho người dân và doanh nghiệp.

Phân cấp, phân quyền rõ ràng, gắn với trách nhiệm giải trình, xóa bỏ cơ chế “xin – cho”, triệt tiêu các lợi ích cục bộ và đặc quyền nhóm.

Nghị quyết 66, theo Tổng Bí thư, chính là lời hiệu triệu cho một cuộc cải cách thể chế sâu sắc, nhằm xây dựng một hệ thống pháp luật hiện đại, thực chất, vì nhân dân phục vụ, đồng thời tạo ra động lực bền vững cho công cuộc xây dựng đất nước Việt Nam giàu mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh trong thế kỷ XXI.

Kim chỉ nam hành động trong công cuộc hội nhập

Thứ tư là hội nhập quốc tế trong tình hình mới, Tổng Bí thư nêu rõ, Nghị quyết 59 thể hiện tầm nhìn sâu sắc.

“Hội nhập quốc tế không chỉ là mở cửa, giao lưu, mà là một sự nghiệp tổng hợp, đòi hỏi sự chủ động, tích cực và bản lĩnh”, theo Tổng Bí thư.

Ông quán triệt, nội lực bao gồm sức mạnh của nền kinh tế, văn hóa, thể chế, nguồn nhân lực, phải được đặt ở vị trí quyết định; ngoại lực chỉ là nguồn bổ sung, hỗ trợ quá trình phát triển, bảo đảm hội nhập toàn diện, sâu rộng mà vẫn giữ vững độc lập tự chủ, nâng cao năng lực tự cường và khả năng thích ứng trước mọi biến động toàn cầu. 

Nghị quyết 59 đề ra những định hướng chiến lược toàn diện và sâu sắc như: đẩy mạnh hội nhập gắn với xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, hiện đại; phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; nâng cao năng lực cạnh tranh dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Cạnh đó, hội nhập đi đôi với củng cố quan hệ đối tác chiến lược, đối tác toàn diện, tăng cường tin cậy chính trị, giữ vững độc lập, chủ quyền và môi trường hòa bình, ổn định. 

Hội nhập quốc tế trong tình hình mới, theo Tổng Bí thư, đòi hỏi phải chủ động hơn, quyết liệt hơn, sáng tạo hơn, trên nền tảng kiên định độc lập, tự chủ, đồng thời linh hoạt, nhạy bén trong chiến lược và sách lược đối ngoại, tận dụng tối đa cơ hội, vượt qua thách thức để đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững.

“Có thể xem Nghị quyết 59 là kim chỉ nam hành động cho toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta trong công cuộc hội nhập quốc tế của kỷ nguyên mới”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Không bắt kịp nhịp độ cải cách, sẽ lỡ cơ hội vàng

Dù mỗi nghị quyết tập trung vào một lĩnh vực trọng yếu, nhưng chúng liên kết chặt chẽ, bổ sung và thúc đẩy lẫn nhau trong quán triệt và tổ chức thực hiện.

“Cả bốn nghị quyết đều thống nhất mục tiêu: xây dựng nền tảng vững chắc để Việt Nam phát triển nhanh, bền vững và trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045”, theo nhận định của Tổng Bí thư.

Điểm đột phá chung của cả bốn nghị quyết là tư duy phát triển mới: từ “quản lý” sang “phục vụ”, từ “bảo hộ” sang “cạnh tranh sáng tạo”, từ “hội nhập bị động” sang “hội nhập chủ động”, từ “cải cách phân tán” sang “đột phá toàn diện, đồng bộ và sâu sắc”. 

Đề cập nhiệm vụ cấp bách trong năm 2025, Tổng Bí thư lưu ý, đây là năm bản lề mở ra kỷ nguyên mới.

“Nếu không bắt kịp nhịp độ cải cách, không tạo đột phá ngay từ bây giờ, chúng ta sẽ lỡ mất cơ hội vàng và tụt lại trong cuộc đua toàn cầu”, theo Tổng Bí thư. 

Các đại biểu tham dự hội nghị. Ảnh: P.Thắng

Vì vậy, ông yêu cầu nhanh chóng hoàn thiện và ban hành các chương trình, kế hoạch hành động quốc gia thực hiện 4 nghị quyết, bảo đảm gắn kết chặt chẽ, xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ, lộ trình và phân công cụ thể. Đồng thời, lập bộ chỉ số theo dõi, đánh giá định kỳ.

Theo Tổng Bí thư, doanh nghiệp đã có kiến nghị, vì vậy phải triển khai quyết liệt. “Mọi người đều phải có trách nhiệm, thấy được mình cần làm gì”, Tổng Bí thư nêu rõ.

Song song là khẩn trương rà soát toàn diện hệ thống pháp luật, triển khai sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc bãi bỏ các quy định bất cập. Trong đó, ưu tiên sửa đổi các quy định liên quan đến quyền sở hữu tài sản, tự do kinh doanh, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế; nghiên cứu ban hành Luật Phát triển kinh tế tư nhân.

Tổng Bí thư cũng yêu cầu khởi động ngay các chương trình trọng điểm về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; phê duyệt, triển khai các chương trình quốc gia; hình thành thêm các trung tâm đổi mới sáng tạo mới; xây dựng khung pháp lý cho mô hình sandbox.

Tập trung đàm phán, thực thi hiệu quả các FTA thế hệ mới, đặc biệt là đàm phán hiệu quả FTA với Mỹ; tận dụng cam kết hội nhập để chuyển hóa thành tăng trưởng thực tế, cũng là nhiệm vụ cấp bách trong năm nay được Tổng Bí thư lưu ý.

Ông yêu cầu, thực hiện đột phá trong cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cắt giảm ít nhất 30% thủ tục hành chính, số hóa dịch vụ công, hỗ trợ vốn, công nghệ, chuyển đổi số cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; xây dựng đề án phát triển tập đoàn tư nhân lớn.

Ngoài ra, kiện toàn bộ máy lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp thực hiện các nghị quyết; bảo đảm cơ chế chỉ đạo thống nhất, kiểm tra, giám sát thường xuyên; ưu tiên đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực để triển khai nghị quyết…

Làm việc ngày đêm để gỡ “điểm nghẽn”

Tổng Bí thư cho hay, hơn bao giờ hết, hiện nay, Ban Chấp hành Trung ương là một khối đoàn kết, thống nhất, quyết tâm, quyết liệt lãnh đạo toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta thực hiện đạt và vượt các chỉ tiêu mà Nghị quyết Đại hội XIII Đảng đã đề ra, chuẩn bị thật tốt để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển, phồn vinh và hạnh phúc. 

Kể từ Hội nghị Trung ương X khóa XIII (9/2024) đến nay, Bộ Chính Trị, Ban Bí thư đã làm việc ngày đêm, tập trung giải quyết nhiều vấn đề cốt lõi, tháo gỡ những “điểm nghẽn”, tạo không gian phát triển mới cho đất nước. 

Tổng Bí thư khẳng định, có đầy đủ cơ sở để tin tưởng vững chắc vào một tương lai tươi sáng của đất nước. Ảnh: P.Thắng

Cạnh đó, triển khai quyết liệt nội dung Nghị quyết 18 của Ban chấp hành Trung ương về “một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức của bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực hiệu quả”; xây dựng chính quyền địa phương hai cấp; sắp xếp lại đơn vị hành chính…

Những việc này, theo Tổng Bí thư, nhằm giúp đất nước cất cánh.

“Để hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hùng cường, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân phải tiếp tục đồng lòng, chung sức, phát huy cao độ tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng vươn lên mạnh mẽ của dân tộc Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Vì biết đồng sức, biết đồng lòng/việc gì khó, làm cũng xong”, Tổng Bí thư quán triệt.

Ông yêu cầu lãnh đạo các cấp, từ Trung ương đến địa phương phải gương mẫu, tiên phong trong đổi mới tư duy và hành động; dám nghĩ, dám làm, dám đột phá, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích quốc gia, thậm chí dám hy sinh lợi ích cá nhân vì lợi ích chung. 

Các chương trình hành động phải được triển khai quyết liệt, bài bản, lấy hiệu quả thực tế làm thước đo năng lực và kết quả công tác. 

Khẳng định có đầy đủ cơ sở để tin tưởng vững chắc vào một tương lai tươi sáng của đất nước, Tổng Bí thư kêu gọi, “hãy cùng nhau thắp lên ngọn lửa Đổi mới - Khát vọng - Hành động, vì một Việt Nam giàu mạnh, phồn vinh, hùng cường, sánh vai với các cường quốc năm châu vào năm 2045”.