Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: Nguyễn Dung

Giải quyết KN,TC cần thay đổi về chất

Năm 2014, Trụ sở Tiếp Công dân Trung ương tiếp gần 41.000 lượt người, tăng 68,5% so với năm 2013. Tính chung ở các địa phương trên cả nước, đã tiếp gần 325.000 lượt người, tăng 4% số lượt người và tăng trên 10% số đoàn đông người.

Số đoàn khiếu kiện đông người tại các địa phương tăng trên 10%, nhưng lại giảm 3,3% tại Trụ sở Tiếp Công dân Trung ương.

Đáng chú ý, trong số hơn 18.900 đơn thư mà Ban Tiếp công dân Trung ương đã xử lý trong năm 2014, có tới gần 75% đơn thư không đủ điều kiện để giải quyết. Trong đó có những đơn không rõ họ tên, địa chỉ, nhiều đơn đã được chuyển đến cơ quan có thẩm quyền nhưng công dân vẫn gửi lại.

Tại buổi làm việc, liên quan đến con số các vụ việc khiếu nại (KN), tố cáo (TC) tăng hơn 68% so với năm 2013, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Nguyễn Thiện Nhân lưu ý không thể có chỗ tiếp dân nếu cứ đà tăng này lên. Đồng thời, đề cập đến việc giảm lượng đơn thư không có đủ điều kiện xử lý.

Hơn 18.900 đơn thư tiếp nhận có 2/3 đơn KN,TC liên quan đến đất đai; TC đúng chỉ 35%, KN đúng chỉ 14%; KN không có cơ sở chiếm tới gần 70%. Để hạn chế được con số nêu trên, cần phải đẩy mạnh tư vấn cho công dân trước khi họ đi khiếu kiện, sau khi có kết quả giải quyết  nhất là đối với các cuộc khiếu kiện dài ngày. “Nếu không tư vấn tốt, công dân kéo tới hàng ngàn người thì chúng ta không thể làm nổi công tác tiếp dân. Nếu làm tốt công tác tiếp dân thì dân sẽ không tái KN,TC”, Chủ tịch khẳng định.

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ (TTCP) Nguyễn Đức Hạnh nhận định: Công tác tiếp dân và giải quyết KN, TC năm 2014 đã được thực hiện tốt, kiểm soát được tình hình không để xảy ra điểm “nóng”. Các KN,TC chủ yếu liên quan đến đất đai, chuyển đổi mô hình chợ, những vụ khiếu kiện đất đai do lịch sử để lại. Cùng với đó là những dự án đất đai mới mà quyền lợi của công dân chưa được giải quyết thỏa đáng... “Để giải quyết tốt KN, TC cần phải thay đổi về chất chứ không phải về lượng”, Phó Tổng Thanh tra khẳng định.

Phó Tổng Thanh tra Nguyễn Đức Hạnh đưa ra một số giải pháp như: Lịch tiếp dân phải được duy trì; quy trình tiếp dân phải đúng, không chỉ đơn thuần là chuyển đơn thư; tiếp dân xong thì phải thông báo kết quả giải quyết…

Còn theo Tổng TTCP Huỳnh Phong Tranh, năm 2014 là năm đầu tiên thực hiện Luật Tiếp công dân, công tác tiếp dân đã có chuyển biến mới, việc giải quyết KN,TC có nhiều kết quả, việc tiếp công dân ngày càng đi vào nề nếp, bộ máy được kiện toàn, nhiều đồng chí đứng đầu bộ, ngành Trung ương đã thực hiện tiếp dân định kỳ.

Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: Nguyễn Dung

Tuy tình hình KN, TC năm 2014 nhìn chung có giảm nhưng khiếu kiện đông người có tính chất gay gắt hơn và chủ yếu khiếu kiện đông người liên quan đến đất đai (chiếm 96%). Nhiều đoàn khiếu kiện lên đến hàng nghìn người mang khẩu hiệu, băng rôn, đồng phục và chống người thi hành công vụ, xúc phạm cán bộ tiếp dân. Đó là những biểu hiện rất đáng lo ngại.

Liên quan đến số lượng đơn thư KN sai chiếm 66%, tái khiếu hơn 33%, Tổng Thanh tra đề nghị MTTQ Việt Nam và Ban Dân nguyện của Quốc hội tiến hành giám sát người đứng đầu các cơ quan Nhà nước thực hiện việc tiếp công dân. Bên cạnh đó cần giám sát thẩm quyền trong giải quyết KN, TC, vì vẫn còn tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm trông chờ vào Trung ương, hoặc khi giải quyết không thực hiện theo kết luận của Trung ương.

KN, TC sẽ "nóng"

Theo đánh giá của Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh, năm 2015, dự kiến tình hình KN,TC ở các địa phương sẽ rất phức tạp vì là năm diễn ra Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc. Các lĩnh vực TC cán bộ công chức, KN liên quan đến tôn giáo, đất đai… sẽ là những vấn đề “nóng”. Vì vậy, Ban Tiếp công dân Trung ương xác định phải nâng cao chất lượng phối hợp giải quyết KN,TC của công dân, hạn chế gia tăng KN,TC đông người.

Kết luận tại buổi làm việc, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Nguyễn Thiện Nhân ghi nhận, đánh giá cao sự đóng góp của TTCP, trong đó có Ban Tiếp công dân Trung ương đã nỗ lực thực hiện công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết KN, TC trong những năm qua đặc biệt là năm 2014.

Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh tặng hoa Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân. Ảnh: Nguyễn Dung

Chủ tịch cũng đề nghị trong thời gian tới, 9 cơ quan Trung ương tham gia tiếp công dân cần sớm xây dựng quy chế phối hợp để việc tiếp công dân đồng bộ  đạt hiệu quả cao. Đồng thời, đề xuất việc xây dựng các chuyên đề đi giám sát trực tiếp tại các địa phương liên quan đến kiến nghị phối hợp giám sát việc chuyển đổi mô hình chợ và quản lý đất đai của nông lâm trường. Cụ thể, 6 tháng đầu năm 2105 xây dựng kế hoạch giám sát việc chuyển đổi mô hình chợ; 6 tháng cuối năm triển khai việc giám sát việc quản lý đất đai của nông lâm trường.

Đối với những vụ việc tái khiếu, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đề nghị TTCP phối hợp với Mặt trận Tổ quốc chọn 5 trường hợp để tiến hành rà soát lại, qua đó khẳng định kết luật đúng để người dân không tiếp tục tái khiếu. “Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam sẽ hướng dẫn MTTQ các địa phương, phối hợp với Liên đoàn Luật sư, Hội Luật gia Việt Nam triển khai tại các địa phương về lâu dài việc giám sát và nâng cao hiệu quả giải quyết KN,TC ở cơ sở…”, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân cũng khẳng định.

Nguyễn Dung