Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc. Ảnh: Quang Hiếu

Sáng 9/5, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị với doanh nghiệp “Cùng nỗ lực, vượt thách thức, đón thời cơ, phục hồi nền kinh tế” theo hình thức truyền hình trực tuyến và truyền hình trực tiếp.

Được xem là “Hội nghị Diên Hồng” trong “trạng thái bình thường mới”, hội nghị lần này được tổ chức theo hình thức đặc biệt với quy mô tiếp cận lớn nhất từ trước tới nay, được truyền hình trực tuyến với 63 điểm cầu địa phương, 30 điểm cầu các bộ, ngành cũng như truyền hình trực tiếp trên Đài Truyền hình Việt Nam.

Do đó, khoảng 800.000 doanh nghiệp trên toàn quốc, trên 5 triệu hộ kinh doanh và nhân dân cả nước đều có thể theo dõi.

Năng lực nội sinh của Việt Nam là vô cùng to lớn

Phát biểu khai mạc, người đứng đầu Chính phủ nhắc lại đã có một Việt Nam hào khí từ cách đây hàng chục năm với những sự kiện chiến thắng giành độc lập dân tộc, chiến thắng Điện Biên Phủ 7/5, ngày hội của người lao động 1/5.

Ông cũng nhắc lại ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh đến Nhà máy Điện Bờ Hồ nhấn mạnh đến quyết tâm, khôi phục kinh tế nâng cao đời sống toàn dân, đó là động viên vô cùng quý giá, khôi phục kinh tế.

Với đại dịch COVID-19, theo Thủ tướng, hiếm có biến cố y tế nào mà tác động đến đời sống, kinh tế lớn như vậy. Gần nửa dân số thế giới bị ảnh hưởng, hàng tỷ người bị ảnh hưởng sức khoẻ, mạng sống. Bất kể quy mô kinh tế nhỏ hay lớn đều không tránh khỏi tác động.

Tuy nhiên, Thủ tướng nhấn mạnh, ở biến cố nào của lịch sử thì loài người vẫn chiến thắng, đặc biệt là những đối tượng chủ động thích nghi sẽ chiến thắng. Và đến nay những doanh nghiệp, hợp tác xã, doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ có năng lực thích nghi tốt nhất. Dẫn chứng là nhiều địa phương như TP Hồ Chí Minh cho biết chỉ 3% doanh nghiệp rời thị trường còn lại 97% đang chờ đợi trở lại thị trường, với mức tăng trưởng hơn 1%. Còn Hà Nội tăng trưởng trên 3,5%....

Báo cáo triển vọng kinh tế thế giới mới dự báo kinh tế thế giới có thể tăng trưởng âm 3,5% trong năm nay, đánh dấu cuộc suy thoái lớn nhất kể những năm 1930 trở lại đây. Nhiều nền kinh tế lớn, hay các nền kinh tế mới nổi, trong đó có ASEAN đều được dự báo tăng trưởng âm.

Riêng với Việt Nam, Ngân hàng Thế giới dự báo tăng 4,9%, Fitch Ratings đưa ra con số  2,8% nhưng quý I, nước ta tăng trưởng  đạt 3,8% - tăng thấp nhất trong nhiều năm nhưng là mức tăng trưởng cao nhất trong ASEAN.

Thủ tướng nhấn mạnh, Việt Nam theo đuổi chiến lược mục tiêu kép, vừa phòng chống dịch vừa đảm bảo duy trì hoạt động kinh tế, cải cách thể chế, để ngọn lửa tăng trưởng phải cháy và sớm bùng lên khi kiểm soát dịch.

Theo người đứng đầu Chính phủ, mô hình chống dịch của Việt Nam được nhiều nước, tổ chức quốc tế đánh giá cao, trong 23 ngày chưa có ca nhiễm mới trong cộng đồng (trừ các ca nhiễm từ nước ngoài về), chưa có người tử vong. Trên lĩnh vực kinh tế, dù tuân thủ giãn cách xã hội và gián đoạn nguồn cung nhưng vẫn đạt tăng trưởng về kinh tế cho thấy Việt Nam không phải quá phụ thuộc vào thế giới như nhiều ý kiến trước đó.

"Năng lực nội sinh của Việt Nam là vô cùng to lớn", Thủ tướng nói và dẫn chứng, thị trường chứng khoán đi xuống nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn có mức tăng cao, đó là doanh nghiệp đi vào sản xuất cốt lõi, lấy con người làm trung tâm, nên trong khó khăn vẫn có tăng trưởng tốt.

Thời gian qua, nhiều văn bản, chỉ đạo điều hành đã được ban hành, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đặt ra vấn đề chống dịch nhưng đảm bảo phát triển, đời sống nhân dân. Thủ tướng cũng từng nhấn mạnh, cần thúc đẩy giải pháp đạt được mục tiêu tăng trưởng trên 5% và kiểm soát lạm phát xuống 4%.

Theo đó, cần tập trung 5 mũi giáp công: Thu hút đầu tư các thành phần kinh tế, trước hết tư nhân; thu hút FDI, đẩy mạnh xuất khẩu, khuyến khích đầu tư công và đẩy mạnh tiêu dùng nội địa.

Không than vãn, bàn lùi, nói suông, nói rồi để đó

Từ đó, hội nghị này phải thể hiện được tinh thần yêu nước, yêu nước thì phải hành động, có quyết tâm mạnh mẽ trong điều kiện mới như “lò xo bị nén lại giờ bật lên để phát triển”. Việt Nam của chúng ta, doanh nghiệp của chúng ta cần đóng góp để phát triển.

“Chúng ta thừa nhận rằng, Việt Nam còn nhiều nút thắt. Đảng, Quốc hội, Chính phủ và cá nhân Thủ tướng luôn lo nghĩ đến điều này. Tuy nhiên, hội nghị này không phải là dịp để bàn lùi, than nghèo, kể khổ, không phải kể lể, than vãn về những khó khăn của doanh nghiệp mà phải nêu được những trở ngại lớn đối với các ngành. Chính phủ không thể trực tiếp giúp doanh nghiệp tăng lợi nhuận, nhưng Chính phủ sẽ tìm cách thức thúc đẩy doanh nghiệp tăng năng suất bởi vì chỉ tăng năng suất mới là nguồn gốc bền vững của lợi nhuận”, Thủ tướng phát biểu.

Để đạt được mục tiêu đó, ông đề nghị, các ngành ở Trung ương, 63 tỉnh, thành ở các địa phương, các doanh nghiệp dành thời gian phát biểu quý giá để hiến kế cho Chính phủ.

“Doanh nghiệp phải chủ động tham gia vào việc xây dựng luật pháp như một khế ước xã hội. Chính phủ đóng vai trò là người hỗ trợ cho các bộ khế ước đó được thực thi theo nguyên tắc công bằng, bình đẳng, minh bạch, cạnh tranh và hiệu quả”, người đứng đầu Chính phủ kỳ vọng, hội nghị này sẽ thể hiện quyết tâm tái cơ cấu, vượt lên trên các yếu kém để tăng tốc phát triển, đặt mục tiêu tăng trưởng.

Toàn cảnh hội nghị đầu cầu Chính phủ. Ảnh: Quang Hiếu

Hội nghị bắt buộc phải có kết quả cụ thể, "không nói suông, không nói rồi để đó". Theo Thủ tướng, ngoài sự phấn đấu của các doanh nghiệp, người dân, thì trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, các cấp, các ngành rất quan trọng.

“Các bộ, ngành phải xắn tay áo vào”, Thủ tướng nêu rõ, trong công việc không phải “quyền anh, quyền tôi” lúc này mà chính là vì đất nước, vì dân tộc, vì gần 100 triệu dân Việt Nam. “Cán bộ, công chức của chúng ta phải được quản lý để cán bộ, công chức chống lại sự vô cảm, tiêu cực, nhũng nhiễu gây khó dễ cho người dân, doanh nghiệp. Vì vậy, cùng với giáo dục là phải ứng dụng công nghệ thông tin tốt hơn trong quản lý điều hành”.

Nhắc lại tinh thần chống dịch như chống giặc, người đứng đầu Chính phủ lưu ý, giờ đây, tinh thần chống trì trệ như chống dịch cần phải được thúc đẩy.

“Chúng tôi đã nhiều lần nêu virus trì trệ. Vậy virus trì trệ ở đâu? Đừng nhìn người khác, cơ quan tổ chức khác, bộ, ngành khác, địa phương khác. Virus trì trệ nằm ngày trong chính bản thân chúng ta, tổ chức của chúng ta, địa phương của chúng ta và cả trong doanh nghiệp của chúng ta”.

Không nản trí, cần nghĩ lớn, làm lớn

Thủ tướng cũng nêu ra 6 điều doanh nghiệp cần làm là: Yêu Tổ quốc, thượng tôn pháp luật, có tinh thần chia sẻ; đoàn kết, hợp tác với nhau; không nản trí bởi như vậy là tự mình bỏ cuộc, môi trường kinh doanh khó khăn thách thức; năng động và quyết đoán; sáng tạo bởi thiếu sáng tạo tự mình tụt lại; cần có niềm tin vì thiếu niềm tin tự mình trói bỏ mình.

Nhắc đến việc xây dựng Văn kiện Đại hội Đảng XIII, với mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia thịnh vượng vào 2045, Thủ tướng nhấn mạnh, dịch bệnh thay đổi mục tiêu và tầm nhìn này và đặt câu hỏi: Tầm nhìn doanh nghiệp 2045 như thế nào? Doanh nghiệp sẽ ở đâu vào 2045?

Dẫn chứng Việt Nam đã có một số tập đoàn lớn vươn tầm cạnh tranh quốc tế như TH True Milk, Thaco, Vingroup… vai trò của doanh nghiệp Nhà nước cũng đã phát huy như giảm giá điện, cung cấp gạo đầy đủ. Nhưng ông cho rằng, chưa có doanh nghiệp nào tầm cỡ thế giới trong top 500 doanh nghiệp, nên mục tiêu đặt ra là năm 2045, với 25 năm có thể đủ thời gian để có doanh nghiệp Việt Nam lớn mạnh tầm thế giới “Made in Vietnam”.

Theo người đứng đầu Chính phủ, doanh nghiệp Việt Nam cần nghĩ lớn, làm lớn đừng sợ thất bại, có ước mơ và hành động, biến ước mơ thành hành động.

Sau thời gian chống dịch bệnh, đây là cơ hội trăm năm cho doanh nghiệp Việt Nam nên nếu không biết tận dụng, nắm bắt thì doanh nghiệp FDI sẽ đến lấy. Ông dẫn chứng 4 tháng đầu năm cam kết FDI đạt 12 tỉ USD, tăng trở lại và cao hơn so với năm trước, cho thấy đầu tư của FDI tốt.

Thêm nữa là có hơn 80 tỉ USD rút khỏi quỹ đầu tư trái phiếu, thị trường mới nổi, nhưng Việt Nam vẫn được xếp hạng 12 thị trường mới nổi về tài chính cho thấy tiềm năng của Việt Nam luôn bền vững ngay cả thời khắc khó khăn. Thị trường chứng khoán ngày hôm qua tăng trưởng tốt, sắc xanh phủ kín... Nhiều tổ chức cũng đánh giá, Việt Nam thuộc nhóm an toàn sau đại dịch, với nợ công, nợ nước ngoài, chi phí đi vay bảo đảm bảo an toàn; là nền kinh tế có sức chống chịu tốt…

Để đạt mục tiêu 2020 còn khó khăn, song theo Thủ tướng, những lúc khó khăn là thể hiện bản sắc dân tộc, đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu. Khó khăn không phải thứ sinh ra để đánh bại chúng ta mà để đánh bại nó. Người đứng đầu Chính phủ, trích dẫn hai câu trong bài “Tự khuyên mình” của Bác Hồ: Ví không có cảnh đông tàn/Thì đâu có cảnh huy hoàng ngày Xuân” như lời động viên, khích lệ tới doanh nghiệp.