Nội dung về số lượng Phó Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy ở địa phương sau sáp nhập được giữ nguyên, giảm dần trong 5 năm được đề cập trong Chỉ thị số 45 về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, do Tổng Bí thư Tô Lâm thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành.

Các đại biểu tại Hội nghị Trung ương 11 khóa XIII. Ảnh: Đ.X

Theo Chỉ thị 45, với địa phương hợp nhất, sáp nhập, Bộ Chính trị nêu rõ được giữ số lượng Ban chấp hành, Ban thường vụ, Phó Bí thư tỉnh ủy, thành ủy nhiệm kỳ 2025-2030 như số lượng được chỉ định tại thời điểm sau hợp nhất, sáp nhập nhiệm kỳ 2020-2025 (trừ các nhân sự không đủ tuổi tái cử, chuyển công tác khác hoặc có nguyện vọng nghỉ công tác, nghỉ hưu trước tuổi).

Bộ Chính trị cũng quy định số lượng này sẽ thực hiện giảm dần số lượng trong thời gian 5 năm sau khi hợp nhất, sáp nhập, đến nhiệm kỳ 2030-2035, số lượng cấp uỷ sẽ thực hiện theo quy định mới của Bộ Chính trị.

Ở các địa phương không hợp nhất, sáp nhập, số lượng Ban Chấp hành, Ban thường vụ thực hiện như nhiệm kỳ 2015-2020.

Định hướng cơ cấu Ban Thường vụ, theo quy định của Bộ Chính trị, gồm: Bí thư, Phó Bí thư; Chủ tịch HĐND (Bí thư hoặc Phó Bí thư kiêm nhiệm), Chủ tịch UBND; 1 Phó Chủ tịch HĐND, 1 Phó Chủ tịch UBND; Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra cấp ủy và Trưởng các ban: Tổ chức, Tuyên giáo và dân vận, Nội chính.

Trong Ban thường vụ còn có Chủ tịch MTTQ (đối với nơi có từ 3 Phó Bí thư trở lên thì phân công 1 người kiêm Chủ tịch MTTQ); Chỉ huy trưởng quân sự; Giám đốc công an; người đứng đầu một số đảng bộ xã, phường, đặc khu và lĩnh vực quan trọng cần tập trung sự lãnh đạo của ban thường vụ cấp ủy.

Với tỉnh, thành phố được bố trí 2 Phó Bí thư, Bộ Chính trị định hướng không bố trí Phó Bí thư kiêm Chủ tịch Ủy ban MTTQ; bổ sung 1 Phó Chủ tịch MTTQ có cơ cấu tham gia Ban Thường vụ tỉnh ủy, thành ủy đối với những nơi bố trí Phó Bí thư kiêm Chủ tịch MTTQ.

Đối với tỉnh, thành phố hợp nhất, sáp nhập, số lượng ủy viên Ban Thường vụ tỉnh ủy, thành ủy là Phó chủ tịch UBND tỉnh, thành phố có thể bố trí bổ sung 1-2 cơ cấu.

Bộ Chính trị lưu ý cán bộ được Trung ương điều động, luân chuyển giữ chức vụ Bí thư, Phó Bí thư cấp ủy hoặc Phó Bí thư, Chủ tịch UBND cấp tỉnh nằm trong số lượng ủy viên ban chấp hành ủy viên thường vụ cấp ủy nêu tại Chỉ thị này.

Quy trình chỉ định nhân sự từ nguồn tại chỗ

Chỉ thị cũng quy định rõ việc chỉ định nhân sự từ nguồn tại chỗ đối với các đảng bộ cấp tỉnh sau khi hợp nhất, sáp nhập, gồm 3 bước.

Bước 1 là xây dựng và thông qua đề án nhân sự cấp ủy khóa mới.

Ở bước này, căn cứ tiêu chuẩn, điều kiện, cơ cấu, số lượng nêu tại Chỉ thị của Bộ Chính trị, căn cứ vào yêu cầu nhiệm vụ chính trị của đảng bộ sáp nhập nhiệm kỳ 2025-2030 và tình hình đội ngũ cán bộ, Ban Thường vụ tỉnh ủy, thành ủy (sau khi hợp nhất, sáp nhập) chỉ đạo xây dựng đề án nhân sự Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Bí thư, Phó Bí thư, Ủy ban kiểm tra cấp ủy nhiệm kỳ 2025-2030.

Những nội dung này sẽ được báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, thông qua trước khi trình ban chấp hành đảng bộ tỉnh, thành phố thảo luận, biểu quyết thông qua theo quy định

Bước 2 là Hội nghị ban thường vụ cấp ủy.

Theo Chỉ thị của Bộ Chính trị, căn cứ đề án nhân sự cấp ủy khóa mới được cấp có thẩm quyền thông qua và danh sách nguồn nhân sự, Ban Thường vụ tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương thảo luận, thông qua danh sách nhân sự đáp ứng tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định và tiến hành ghi phiếu giới thiệu nhân sự bằng phiếu kín.

Nguyên tắc giới thiệu nhân sự được Bộ Chính trị quán triệt là nhân sự được giới thiệu, lựa chọn phải đạt tỷ lệ phiếu đồng ý trên 50% tổng số đại biểu được triệu tập. Kết quả kiểm phiếu được công bố tại hội nghị.

Bước 3 là Hội nghị Ban chấp hành đảng bộ.

Bộ Chính trị nêu rõ, trên cơ sở kết quả giới thiệu nhân sự ở bước 2, Ban Chấp hành đảng bộ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thảo luận và biểu quyết giới thiệu nhân sự bằng phiếu kín.

Theo quy định của Bộ Chính trị, nhân sự được giới thiệu, lựa chọn phải đạt tỷ lệ phiếu đồng ý trên 50% tổng số đại biểu được triệu tập. Kết quả kiểm phiếu được công bố tại hội nghị.

Với đảng bộ các xã, phường, đặc khu thành lập mới, ban thường vụ các tỉnh ủy, thành ủy căn cứ tiêu chuẩn, điều kiện, cơ cấu, số lượng, quy trình theo quy định và tình hình thực tiễn đội ngũ cán bộ để cụ thể hóa, thực hiện việc chỉ định Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Bí thư, Phó Bí thư nhiệm kỳ 2025-2030 theo thẩm quyền.

Trước đó, Hội nghị Trung ương 11 khóa XIII thống nhất cao các chủ trương tổ chức chính quyền địa phương gồm cấp tỉnh và cấp xã. Sau sáp nhập cả nước còn 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương, giảm 60-70% số đơn vị hành chính cấp xã so với hiện hành.