(Thanh tra) - Nhấn mạnh Chương trình Mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo chỉ tập trung một số khâu đột phá, Phó Thủ tướng Lê Thành Long cho biết, những việc khác như xây trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo nằm trong chương trình đầu tư công.
Quốc hội chiều 2/12 thảo luận ở hội trường về Chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035.
Xây trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo hết sức cần thiết
Góp ý, đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí (đoàn TP Hà Nội) đề nghị Chính phủ ưu tiên xây trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo. Bởi theo ông, trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo đã xuống cấp nghiêm trọng, hết sức cũ kỹ, không ngang tầm của một trụ sở cấp bộ.
“Trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo được xây dựng từ thập kỷ 70 của thế kỷ trước, khi mà đất nước ta còn rất nghèo khó, với một kiến trúc đơn giản thời đó”, ông Trí nói.
Dù trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo đã được vài lần nâng cấp, nhưng đại biểu Quốc hội đoàn TP Hà Nội cho rằng, “chỉ là ve vôi, bôi bã”, nên không thể khá lên được.
“Thật chạnh lòng khi nghe lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo ngậm ngùi “chỉ mong có trụ sở của bộ to như trụ sở phường Bạch Mai cạnh đó thôi!”, ông Trí chia sẻ và nhấn mạnh, đất nước ta chưa giàu, nhưng không còn quá nghèo để quên đi việc nâng cấp trụ sở một bộ quan trọng như Bộ Giáo dục và Đào tạo.
“Nâng cấp trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo là việc nên làm, hết sức cần thiết và là trách nhiệm của chúng ta - tất cả những người đã từng đi học”, ông Trí nói và mong sớm sẽ có trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo - một trụ sở to đẹp, đàng hoàng vào loại top đầu trụ sở các bộ ở nước ta.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Ngọc Xuân (TP HCM) kiến nghị trong mục tiêu cụ thể cần bổ sung tỷ lệ số hóa các dữ liệu trong toàn hệ thống giáo dục gắn với dữ liệu dân cư, việc làm, lao động trong các doanh nghiệp, liên thông đào tạo tạo giữa các ngành nghề…
Việc này, theo đại biểu Xuân, để cung cấp thông tin, dữ liệu liệu chính xác cho quá trình đầu tư, thực hiện chương trình và quá trình quản lý Nhà nước.
Bà Xuân cũng dẫn thông tin tính đến tháng 7, Việt Nam có số người học trực tuyến thứ 3 Đông Nam Á, có những nền tảng học trực tuyến, người Việt học xếp thứ 2 trên thế giới.
Do đó, bà kiến nghị giao Chính phủ hoàn thiện hành lang pháp lý cho mô hình dạy học trực tuyến kết hợp trực tiếp.
Đề nghị có cơ chế cho học sinh tài năng rút ngắn thời gian học
Đại biểu Xuân cũng đề nghị tạo cơ chế cho phép học sinh, sinh viên có năng lực, tài năng vượt trội được rút ngắn thời gian học, nhằm tối ưu hóa quá trình phát triển năng lực con người.
“Cần có thể chế mạnh hơn, ưu đãi hơn cho các trường học, doanh nghiệp về mô hình “trường học số”, “ngành học số”, “học tích lũy chứng chỉ nghề nghiệp trên nền tảng số và có chương trình trang bị, tài trợ máy tính cho 100% học sinh, sinh viên”, đem lại cơ hội học tập công bằng cho tất cả mọi người”, bà Xuân góp ý.
Khi Chính phủ, các cơ sở giáo dục và cộng đồng tiếp tục đẩy mạnh đổi mới công nghệ, theo bà Xuân, “Việt Nam chắc chắn trở thành một trong những quốc gia tiên phong trong giáo dục số, mở ra cơ hội học tập bình đẳng và hiệu quả hơn cho thế hệ hiện tại và tương lai”.
Trong khi đó, đại biểu Quốc hội Trần Khánh Thu (Hưng Yên) băn khoăn về tính khả thi của mục tiêu đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Chương trình đề ra mục tiêu đến năm 2030 phấn 30% cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông có thiết bị để triển khai thực hiện dạy và học bằng tiếng Anh; năm 2035 phấn đấu 100% các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông đạt chuẩn về cơ sở vật chất; các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông có thiết bị dạy học để triển khai thực hiện dạy và học bằng tiếng Anh, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.
Nhiều thách thức trong hiện thực hóa mục tiêu này được đại biểu đoàn Hưng Yên chỉ ra.
Trong đó, bà Thu dẫn theo báo cáo chuyên đề giảng dạy tiếng Anh tại các vùng khó khăn của Bộ Giáo dục và đào tạo, chúng ta đang thiếu khoảng 4.000 giáo viên tiếng Anh tại các cấp học phổ thông. Cạnh đó, là sự chênh lệch đầu tư về cơ sở vật chất giữa các vùng miền còn lớn.
“Khi có thiết bị để triển khai dạy và học bằng tiếng Anh, liệu đã có đủ giáo viên đạt chuẩn để có thể sử dụng được các thiết bị này chưa?”, bà Thu đặt vấn đề.
Từ đó, bà Thu đề nghị tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cho các tỉnh, đặc biệt, các tỉnh miền núi; có chính sách đủ mạnh thu hút giáo viên tiếng Anh chất lượng cao…
Nếu còn dàn trải, Chính phủ sẽ tiếp tục rà soát
Phát biểu giải trình ý kiến đại biểu sau đó, Phó Thủ tướng Lê Thành Long cho biết, phạm vi của chương trình này đi theo hướng một số giải pháp đột phá và hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo.
“Những việc chi cụ thể như thế nào thì rất nhỏ thôi, vấn đề là chọn một số khâu đột phá”, lãnh đạo Chính phủ nói.
Còn những việc khác, theo Phó Thủ tướng, chúng ta đã và đang làm ở các chương trình khác và chi thường xuyên, ví dụ đầu tư cho dạy tiếng dân tộc đồng bào thiểu số đã thực hiện theo các đề án riêng của chương trình chi thường xuyên, hay việc xây dựng trụ sở của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
“Ngay khi sáp nhập, chúng tôi đã gợi ý cho Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chú ý về cơ sở vật chất. Cái này nằm trong chương trình đầu tư công bình thường”, Phó Thủ tướng cho biết.
Lãnh đạo Chính phủ nêu rõ, Chương trình Mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo chỉ tập trung một số việc.
“Nếu còn dàn trải, Chính phủ sẽ tiếp tục rà soát để làm sao ra được một chương trình phù hợp nhất trong bối cảnh bây giờ, kể cả về mục tiêu, nhiệm vụ và tính khả thi”, theo lời Phó Thủ tướng Lê Thành Long.
