Ông Nguyễn Kim Châu, Cục trưởng Cục I

- Phóng viên (PV): Xin ông cho biết việc triển khai công tác của Cục 1 trong 6 tháng đầu năm?

Ông Nguyễn Kim Châu: Sáu tháng đầu năm 2011, Cục I đã phối hợp với các cơ quan hữu quan tại Trụ sở tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước tổ chức tiếp công dân, triển khai các Tổ công tác đi kiểm tra công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại 16 tỉnh, TP phục vụ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI và bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XIII, Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2011-2016

Bên cạnh đó, Cục cũng tiến hành xác minh, báo cáo kết quả lên Thủ tướng và lãnh đạo Thanh tra Chính phủ. Trong 6 tháng đầu năm, Cục đã giải quyết được 70% các vụ việc. Đặc biệt, Cục đã triển khai 2 đoàn thanh tra trách nhiệm việc chấp hành pháp luật giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng tại tỉnh Bắc Giang và TP Hải Phòng, kịp thời kiến nghị các địa phương khắc phục ngay sai phạm, tránh những tiềm ẩn phát sinh khiếu kiện đông người.

- PV: Những tiềm ẩn phát sinh khiếu kiện đông người sau thanh tra trách nhiệm cụ thể như thế nào thưa ông?

Ông Nguyễn Kim Châu: Ví dụ, khi thanh tra tại tỉnh Bắc Giang, Cục đã phát hiện những sai phạm trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Hàng trăm người dân đã nộp tiền sử dụng đất và đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng trên thực tế lại chưa được giao đất. Nguyên nhân để xảy ra tình trạng này là do trước đây địa phương có chủ trương đổi đất lấy công trình. Còn ở Hải Phòng thì có tình trạng giao đất dự án này chồng lấn với dự án khác. Đây chính là những tiềm ẩn phát sinh khiếu kiện nếu không có biện pháp giải quyết cụ thể.

Sáu tháng đầu năm 2011, Cục I phối hợp với các cơ quan hữu quan tại Trụ sở tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước tiếp 15.177 lượt người, đến trình bày 2.259 vụ khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh. Theo ông Nguyễn Kim Châu, Cục trưởng Cục 1, tình hình khiếu kiện lên Trung ương có giảm so với cùng kỳ năm trước, nhưng số việc tăng 8,86%, số lượt đoàn đông người tăng 38,2%. Khiếu kiện liên quan đến đất đai vẫn là “điểm nóng” chiếm trên 53,2%.

Để tránh phát sinh “điểm nóng”, ngay sau khi kết thúc thanh tra trực tiếp tại tỉnh Bắc Giang và TP Hải Phòng, Cục 1 đã báo cáo lãnh đạo Thanh tra Chính phủ và đã có văn bản yêu cầu các địa phương có biện pháp cụ thể khắc phục ngay các sai phạm.

- PV: Thành công của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI và bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XIII, Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2011-2016, có công sức quan trọng của công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, ông có thể chia sẻ những kinh nghiệm này?

Ông Nguyễn Kim Châu: Có được kết quả trên, là do Cục đã chủ động trao đổi, phối hợp và đề nghị các địa phương chủ động nắm chắc tình hình, tổ chức đối thoại với công dân, kết hợp với tuyên truyền vận động để nhân dân ủng hộ và chấp hành. Những đối tượng, lôi kéo, kích động khiến kiện đông người chỉ đạo các ngành tăng cường lực lượng theo dõi để có biện pháp ngăn chặn xử lý kịp thời. Như trong đợt kiểm tra tại tỉnh Hòa Bình, Hải Dương, Hà Nam…, Cục đã phối hợp với UBND tỉnh, Thanh tra tỉnh giải quyết những vụ đông người, phức tạp, có những vụ kéo dài trên 10 năm, đưa ra những giải pháp đúng pháp luật, hiệu quả để giải quyết dứt điểm.

Khi phát hiện những vụ có dấu hiệu dễ phát sinh “điểm nóng”, những tiềm ẩn, ngoài thanh tra trách nhiệm, Cục đã có văn bản trao đổi, yêu cầu các địa phương thành lập Đoàn Thanh tra, tổ chức đối thoại ngay tại cơ sở như ở tỉnh Hải Dương, Bắc Giang. Những vụ khiếu kiện nào vượt quá thẩm quyền, Cục đã kịp thời báo cáo lãnh đạo Thanh tra Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để xin ý kiến chỉ đạo. Từ đó đã giảm các vụ khiếu kiện vượt cấp lên Trung ương, giữ vững tình hình ổn định trong thời gian diễn ra Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI và bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XIII, Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2011-2016.

- PV: Ông đánh giá như thế nào về việc thực hiện Luật khiếu nại, tố cáo sau thanh tra trách nhiệm và kiểm tra việc tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại 14 tỉnh, thành phố?

Ông Nguyễn Kim Châu: Nhìn chung vẫn còn tình trạng thực hiện Luật khiếu nại, tố cáo lỏng lẻo, chưa thật nghiêm túc. Như đơn khiếu nại của công dân gửi đến thì lại cho là đơn đề nghị. Mà là đơn đề nghị thì không phải giải quyết theo trình tự thủ tục của Luật khiếu nại, tố cáo. Cơ quan đó có thể trả lời bằng văn bản hoặc chỉ cần mời người dân lên để trả lời, thậm chí giải thích bằng miệng.

Một vấn đề khác, đó là việc thực hiện các kết luận, quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo còn chậm, không nghiêm túc. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Thứ nhất là do kết luận, quyết định đó không được người dân đồng tình. Thứ hai là do vướng mắc các mối quan hệ, pháp luật và tình hình thực tế khi thực hiện.

- PV: Luật Thanh tra năm 2010 đã có hiệu lực thi hành. Vậy những Kết luận thanh tra, quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo vẫn chưa thực hiện trước thời điểm này được giải quyết như thế nào thưa ông?

Ông Nguyễn Kim Châu: Sẽ áp dụng các quy định về xử lý sau thanh của Luật Thanh tra năm 2010 để xử lý. Đúng là các kết luận thanh tra, quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo, thanh tra, kiểm tra ban hành trước thời điểm Luật Thanh tra năm 2010 có hiệu lực. Nhưng trên thực tế, đối tượng thanh tra, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan, có trách nhiệm thi hành kết luận thanh tra, quyết định xử lý vẫn chưa thực hiện, mà nhất là vì nguyên nhân này dẫn đến phát sinh khiếu kiện thì tùy theo tính chất mức độ vi phạm mà bị xử lý theo quy định của Luật Thanh tra năm 2010.

- PV: Sáu tháng cuối năm, Cục I sẽ chú trọng triển khai công tác hoạt động nào, thưa ông?

Ông Nguyễn Kim Châu: Cục sẽ tiếp tục tổ chức các đoàn rà soát các vụ việc tồn đọng theo Kế hoạch 319/KH-TTCP tại TP Hà Nội và tỉnh Hưng Yên. Tiến hành kiểm tra việc thực hiện các kết luận, kiến nghị của Thanh tra Chính phủ đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý, chỉ đạo và tham mưu xử lý kịp thời các vụ việc đột xuất do lãnh đạo Thanh tra Chính phủ giao.

Trong công tác thanh tra, ngay trung tuần tháng 7, Cục I sẽ tổ chức triển khai cuộc thanh tra toàn diện Dự án trường bắn TB1 Bắc Giang. Đây là cuộc thanh tra đột xuất do Thủ tướng Chính phủ giao. Trong quý III, sẽ triển khai cuộc thanh tra việc quản lý đầu tư xây dựng các dự án khu công nghiệp và khu đô thị tại tỉnh Vĩnh Phúc; cuộc thanh tra việc quản lý đầu tư xây dựng một số công trình dự án đầu tư có sử dụng vốn lớn của Nhà nước, vốn vay, vốn tài trợ nước ngoài tại tỉnh Ninh Bình. Và triển khai thanh tra trách nhiệm việc chấp hành pháp luật giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng tại tỉnh Tuyên Quang theo kế hoach được duyệt.

- PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!

Hương Giang – Việt Hưng (thực hiện)