(Thanh tra) - Đúng 7h30 phút ngày 17/5, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị “Đồng hành cùng doanh nghiệp (DN)”, thể hiện quyết tâm xây dựng Chính phủ kiến tạo, hành động, hỗ trợ DN phát triển, thực sự là động lực phát triển của đất nước.
“Thể chế nào, doanh nhân đó”
Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc bày tỏ vui mừng khi thấy tinh thần đột phá của Nghị quyết 35.
Trung ương và Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh, phải xóa bỏ mọi rào cản, định kiến… chăm lo phát triển kinh tế tư nhân.
“Tất nhiên, phát triển DN có trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và bản thân các doanh nhân. Nhưng thể chế nào, doanh nhân đó. Thể chế minh bạch, chính quyền tận tâm thì DN sẽ phát triển lành mạnh, nhân dân sẽ đem vốn vào làm những việc ích quốc, lợi dân”, ông Lộc nói.
Sau 1 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 35/NQ-CP được cộng đồng DN đánh giá, nghị quyết có tính toàn diện, có tầm nhìn dài hạn, mang tính chất đột phá và do đó nhận được sự quan tâm hưởng ứng tích cực của các bộ ngành, địa phương, cộng đồng DN và toàn xã hội.
Thủ tướng và các Phó Thủ tướng đã rất sát sao, đôn đốc và giữ vai trò tiên phong trong việc thúc đẩy thực hiện Nghị quyết với tinh thần trong Chính phủ “không có chỗ để bàn lùi”.
“Thủ tướng đã làm được những việc ấm lòng thực sự tiếp sức cho DN”, ông Lộc nhấn mạnh.
Một số bộ, ngành đã khởi động nhiều chương trình lớn, quan trọng với DN. Như Bộ Tài chính đã thực hiện cải cách quyết liệt trong lĩnh vực thuế, hải quan; Bộ Công an đã tích cực triển khai áp dụng visa điện tử….
Một số địa phương đi đầu trong việc triển khai Nghị quyết như Đồng Tháp đi tiên phong trong cơ chế đối thoại, giải quyết khó khăn vướng mắc, hỗ trợ cho DN và nhà đầu tư, duy trì “cà phê doanh nhân” hàng tuần. Bắc Ninh có mô hình bác sỹ DN…
DN vẫn phải “chi ngầm”, “của công chia ba, của nhà chia đôi”
Mặc dù vậy, cộng đồng DN vẫn chưa thể thỏa mãn với những gì đã đạt được. Các DN vẫn đang trong tình trạng vô cùng khó khăn.
Nguyên nhân, được đưa ra là do tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”, “trên bảo, dưới không nghe” vẫn còn phổ biến ở nhiều lúc, nhiều nơi.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ
Chủ tịch Hiệp hội DN vừa và nhỏ Nguyễn Văn Thân còn cho biết, dù đã có nhiều cải cách nhưng DN vẫn chịu nhiều gánh nặng cả về chi phí chính thức và không chính thức.
Trong đó, chi phí không chính thức trong lĩnh vực đất đai, đấu thầu, tiếp cận vốn ngân hàng, chấp hành pháp luật thuế, môi trường, an toàn thực phẩm, PCCC... còn cao.
Điều này thể hiện ở sự “thờ ơ” của những người thừa hành công vụ không hướng dẫn hoặc hướng dẫn không đầy đủ cho DN, tìm cách bắt lỗi DN, quan liêu, chưa coi DN là đối tượng phục vụ.
Theo ông Thân, chính vì sự yếu kém trong khâu thực thi đã dẫn đến nếu DN muốn được việc thì phải “chung chi” theo kiểu “của công chia ba, của nhà chia đôi”, đây là vấn đề tương đối phổ biến.
Cho nên, một số DN do bị sức ép “đòi hỏi” từ phía cán bộ, công chức nên phải kinh doanh bằng “quan hệ” “chi ngầm” để được việc.
Để khắc phục hiện tượng này, ông Thân cho rằng, phải có sự chung tay, thực tâm từ cả hai phía là cơ quan Nhà nước và DN. Chỉ như vậy mới tạo nên một môi trường kinh doanh bình đẳng, an toàn và bền vững.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cần tiếp tục có giải pháp tăng cường khen thưởng, kỷ luật và trách nhiệm hướng dẫn của công chức khi tiếp xúc với DN, nêu cao tinh thần lấy DN làm trọng tâm phục vụ DN; có giải pháp đột phá để huy động vốn nhàn rỗi trong dân với tinh thần "vay dân còn hơn vay chỗ khác"...
Chủ tịch VCCI cũng đề nghị, sớm tổng kết và nhân rộng các thực tiễn tốt, những mô hình và công nghệ cải cách ở các Bộ ngành và địa phương.
Bên cạnh đó, các ý kiến tại hội nghị cũng lưu ý, các DN cần phải tạo thói quen ý thức tuân thủ pháp luật, đề cao văn hóa kinh doanh, với sứ mệnh phát triển sản xuất kinh doanh làm giàu chân chính là yêu nước, thực hiện nói không với tiêu cực, chủ động tăng cường năng lực quản trị, chung tay cùng với Chính phủ và các cơ quan của Chính phủ ngăn chặn, đẩy lùi tiêu cực trong kinh doanh...
Thủ tướng mong có tiếng nói thẳng thắn, xây dựng
Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dẫn lại lời của nhà tư sản dân tộc Bạch Thái Bưởi “tôi muốn làm cho Hà Nội cũng tươi đẹp như Paris” “phải cung cấp cái mà người ta đang thiếu, cái mà người ta đang cần và phải kịp thời; chí sĩ Lương Văn Can “việc buôn bán thịnh suy có quan hệ đến quốc dân thịnh suy”...
Khoảng 10 nghìn đại biểu tham dự
Theo Văn phòng Chính phủ, khoảng 2.000 đại biểu trực tiếp tham dự Hội nghị, gấp 4 lần năm 2016, trong đó khối DN tư nhân khoảng 1.500 đại biểu, cùng khoảng 200 đại biểu từ khối DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), một số sứ quán và các định chế tài chính lớn, 100 đại biểu từ các DN Nhà nước và DN đã cổ phần hóa, cùng đại diện các cơ quan nhà nước, các cơ quan báo chí…
Tại mỗi điểm cầu trực tuyến của 63 tỉnh, TP có số lượng từ 50 - 100 người. Dự kiến, tổng cộng khoảng gần 10.000 đại biểu dự Hội nghị.
Dự kiến tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ báo cáo sơ kết tình hình thực hiện Nghị quyết 35 về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp.
Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) sẽ báo cáo tổng hợp đánh giá của cộng đồng doanh nghiệp về việc thực hiện Nghị quyết này.
Các hiệp hội doanh nghiệp, doanh nghiệp hiến kế, kiến nghị; các Bộ, ngành, địa phương trao đổi, thảo luận với doanh nghiệp để giải quyết các vướng mắc, kiến nghị.
Thủ tướng Chính phủ sẽ kết luận và ngay sau Hội nghị. Cùng ngày, Thủ tướng và các Phó Thủ tướng Chính phủ sẽ họp với các Bộ, ngành, cơ quan để xem xét, xử lý kiến nghị của DN.
Sau 1 năm số DN đăng ký thành lập đạt kỷ lục
Theo VCCI, sau 1 năm thực hiện Nghị quyết 35, số DN đăng ký thành lập mới đạt mức kỷ lục với 110,1 nghìn DN với tổng vốn đăng ký là 891,1 nghìn tỷ đồng, tăng 16,2% về số DN và tăng 48,1% về số vốn đăng ký so với năm 2015.
Số DN quay trở lại hoạt động tăng 24,1%.
Về đầu tư nước ngoài, tính đến 31/12/2016 cả nước có 2.613 dự án mới được cấp GCNĐKĐT với tổng vốn đăng ký là 15,81 tỷ USD, tăng 23,3% về số dự án và bằng 96,8% về vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2015.
“Các con số nêu trên minh chứng cho niềm tin của DN trong và ngoài nước vào môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam đang được cải thiện rõ rệt”, Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc cho biết.
Kết quả khảo sát nhanh của VCCI, cho thấy có 75% DN đánh giá tác động của 5 nhóm nhiệm vụ giải pháp được đưa ra trong nghị quyết là “tương đối tích cực”, “tích cực” và “rất tích cực”, chỉ có 25% DN cho biết chưa nhận thấy tác động của các nhóm giải pháp này.
Các DN, nhà đầu tư đã ban đầu được hưởng lợi từ việc ban hành và thực hiện Nghị quyết.
VCCI cũng thông tin, những rụt rè, cân nhắc khi đơn giản hoá, bãi bỏ thủ tục hành chính của chính các bộ ngành đã giảm bớt rất nhiều.
Một số bộ, ngành đã khởi động nhiều chương trình lớn, quan trọng với DN. Đa số các tỉnh, TP đã thực sự vào cuộc tích cực, hưởng ứng cùng Chính phủ.
Nhũng nhiễu, phiền hà vẫn diễn ra
VCCI cũng cho biết, công tác cải cách thủ tục hành chính vẫn chưa đáp ứng yêu cầu của DN, nhà đầu tư; tình hình gây phiền hà, những nhiễu còn diễn ra, gây bức xúc cho doanh nghiệp.
“Tình trạng DN than phiền về việc các thủ tục hành chính chậm trễ, gây khó khăn, phiền hà cho DN vẫn còn nhiều. Nhiều địa phương vẫn chưa thực hiện đúng yêu cầu thanh tra, kiểm tra 1 lần/năm như Nghị quyết 35 đã đề ra. Việc doanh nghiệp một năm phải tiếp 6-7 đoàn thanh tra, kiểm toán, chưa kể các đợt kiểm tra không chính thức”, báo cáo VCCI nêu ra.
Việc triển khai ứng dụng công nghệ thông tin ở mức 3, mức 4 trong giải quyết thủ tục hành chính ở một số lĩnh vực liên quan đến DN còn chậm. Số lượng các thủ tục hành chính được cung cấp trực tuyến mức độ 3, 4 còn rất ít.
Theo kết quả nghiên cứu của Báo cáo Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI-2016, 66% trong số 11.000 DN được hỏi xác nhận phải trả loại chi phí không chính thức. Nhìn chung, tình hình không có mấy cải thiện qua các năm.
Các Hiệp hội và cộng đồng DN cũng còn ít hoạt động thiết thực để triển khai Nghị quyết 35/NQ-CP, ít phản ánh khó khăn, vướng mắc đối với cơ quan nhà nước.
Nguyên nhân do việc trả lời, giải quyết các kiến nghị của doanh nghiệp chậm, hoặc không trả lời. Mặc khác, một số DN vẫn có thói quen xử lý các khó khăn, vướng mắc theo con đường phi chính thức, dựa vào quan hệ….
| Cải thiện môi trường kinh doanh trong mắt các tổ chức quốc tế Với sự nỗ lực, chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong thực hiện Nghị quyết 35/NQ-CP cùng hàng loạt các giải pháp đồng bộ khác, môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam thời gian qua đã được cải thiện đáng kể, được các tổ chức quốc tế đánh giá cao. Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới năm 2016, Việt Nam đứng thứ 82/190 quốc gia, tăng 9 bậc về chỉ số môi trường kinh doanh (từ vị trí 91/189 lên 82/190) với 5 chỉ số tăng hạng. Theo khảo sát của Jetro, Việt Nam tiếp tục là địa điểm đầu tư quan trọng của DN Nhật Bản đang hoạt động tại Việt Nam, trên 66% DN có xu hướng “mở rộng hoạt động kinh doanh” tại Việt Nam. Đây là tỉ lệ cao so với các quốc gia khác. AmCham đánh giá Việt Nam nổi bật với việc cải thiện lớn về môi trường kinh doanh, có 36% DN Mỹ được khảo sát dự định mở rộng kinh doanh tại Việt Nam (so với 48% ở Indonesia, 21% ở Thái Lan, 19% của Malaysia). Khảo sát của EuroCham Quý IV/2016 cũng cho thấy, các DN châu Âu đánh giá tốt về triển vọng kinh doanh tại Việt Nam…. |
Thảo Nguyên
