Toàn cảnh phiên họp Ban Chỉ đạo điều hành giá. Ảnh: T.Mạnh

Vấn đề này được nêu ra tại phiên họp Ban Chỉ đạo điều hành giá về kết quả điều hành 7 tháng đầu năm và những tháng còn lại năm 2023, do Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chủ trì, ngày 3/8.

Dự báo CPI bình quân tăng trong khoảng 3,2 - 3,7%

Tại cuộc họp, các ý kiến thống nhất cho rằng trong những tháng đầu năm nguồn cung các hàng hóa thiết yếu được đảm bảo, giá cả cơ bản ổn định, diễn biến đúng với kịch bản điều hành giá cả Ban Chỉ đạo điều hành giá đã đề ra.

Chẳng hạn, lãi suất trong xu hướng giảm để gỡ khó cho doanh nghiệp, người dân; tỷ giá ổn định. Chỉ số giá tiêu dùng tháng 7 tăng 2,06% so với cùng 2022. Bình quân 7 tháng CPI tăng 3,12% so với cùng kỳ năm ngoái; lạm phát cơ bản tăng 4,65%.

Bộ Tài chính đưa ra hai kịch bản lạm phát quý III và các tháng còn lại của năm nay.

Kịch bản 1, giả thiết 5 tháng cuối năm 2023 so cùng kỳ năm trước: Giá lương thực, thực phẩm tăng 3%; giá nhà ở thuê tăng 8%, giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng 3%, giá dịch vụ y tế tăng 4%; giá xăng dầu giảm 10%, giá gas giảm 10%. Dự báo CPI bình quân năm 2023 tăng khoảng 3,2% so với năm 2022.

Kịch bản 2, trường hợp giá xăng dầu giảm thấp hơn (5%), giá lương thực, thực phẩm tăng cao hơn (5%), giá dịch vụ y tế tăng 6%, dự báo CPI bình quân năm 2023 tăng khoảng 3,7% so với năm 2022.

Với các kịch bản trên, Bộ Tài chính dự báo CPI bình quân năm 2023 tăng trong khoảng 3,2 - 3,7%.

Trong khi đó, Tổng cục Thống kê dự báo CPI bình quân trong khoảng 3% - 3,5% với giả định giá dịch vụ giáo dục không tăng theo lộ trình Nghị định số 81/2021.

Ngân hàng Nhà nước dự báo lạm phát bình quân năm 2023 tăng trong khoảng ở mức 3,7% (cộng trừ 0,5%).

Tránh điều chỉnh giá dồn vào tháng cuối năm

Về dư địa kiểm soát lạm phát, theo ước tính của Bộ Tài chính, nếu giả định CPI các tháng còn lại tăng đều một tỷ lệ như nhau so với tháng trước thì trong 5 tháng còn lại, CPI mỗi tháng còn dư địa tăng 1,61% để đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát bình quân năm 2023 khoảng 4,5%.

Nhận định, từ nay đến cuối năm, dư địa điều hành giá “dễ thở hơn”, các ý kiến tại cuộc họp cho rằng, đủ điều kiện để có thể xem xét lộ trình điều chỉnh các mặt hàng, dịch vụ Nhà nước quản lý theo lộ trình thị trường.

Tuy nhiên, ảnh hưởng của việc điều chỉnh giá các mặt hàng Nhà nước quản lý đến CPI năm 2023 còn phụ thuộc vào thời điểm ban hành các văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh giá các mặt hàng của các bộ, ngành.

Cạnh đó, việc lạm phát cơ bản đang ở mức cao hơn nhiều so với lạm phát chung cho thấy những rủi ro lạm phát cao có tính dài hạn và có thể kéo dài sang các năm tiếp theo.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chủ trì phiên họp Ban Chỉ đạo điều hành giá. Ảnh: T.Mạnh

Đại diện Bộ Tài chính cho rằng, các bộ, ngành cần tận dụng thời điểm để chủ động sớm các phương án điều chỉnh giá các mặt hàng Nhà nước quản lý, tránh dồn vào tháng cuối năm, hoặc dồn vào cùng một thời điểm để hạn chế tác động cộng hưởng, đồng thời giảm bớt áp lực cho công tác điều hành giá, kiểm soát lạm phát các năm tiếp theo.

“Cần có phương án giảm thiểu những tác động tiêu cực đối với người nghèo và những nhóm đối tượng dễ bị tổn thương trước những tác động từ việc điều chỉnh giá các mặt hàng thiết yếu”, theo Bộ Tài chính.

“Không để thiếu hụt, đứt gãy nguồn cung xăng dầu”

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái lưu ý, những tháng còn lại của năm, cần tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến giá cả, lạm phát trên thế giới, kịp thời cảnh báo các nguy cơ gây nên lạm phát trong nước; thực hiện hiệu quả và linh hoạt vai trò điều tiết, bình ổn giá các mặt hàng Nhà nước quản lý.

Cạnh đó, bảm bảo cung cầu hàng hóa, chuẩn bị đầy đủ nguồn hàng nhằm đảm bảo đáp ứng kịp thời nhu cầu của người dân, nhất là các mặt hàng lương thực, thực phẩm, hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng thiết yếu, nhất là để phục vụ nhu cầu tiêu dùng cao trong các dịp lễ, tết cuối năm.

“Tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra”, Phó Thủ tướng nói.

Nêu ý kiến cụ thể liên quan đến quản lý giá với một số mặt hàng thiết yếu, theo Phó Thủ tướng, với xăng dầu, cần tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường để sẵn sàng các biện pháp phù hợp.

Bộ Công thương được giao thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp đảm bảo nguồn cung xăng dầu cho thị trường trong nước. “Không để thiếu hụt, đứt gãy nguồn cung xăng dầu”, Phó Thủ tướng nêu rõ.

Bộ này cũng được yêu cầu sớm hoàn thiện để trình Chính phủ Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 95/2021 và Nghị định số 83/2014 về kinh doanh xăng dầu theo chỉ đạo của Thủ tướng.

Với giá điện, Bộ Công Thương chỉ đạo EVN xây dựng phương án điều chỉnh giá điện và đề xuất thời điểm điều chỉnh phù hợp, hạn chế ảnh hưởng tới phục hồi, phát triển kinh tế.

Việc sửa đổi, bổ sung Quyết định số 24/2017 về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân và Quyết định 28/2014 về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện cần được sớm hoàn thiện, theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng.