Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trrường Nguyễn Thị Phương Hoa. Ảnh: Đ.X

Sáng ngày 23/7, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố lệnh của Chủ tịch nước công bố 5 luật đã được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp 7, trong đó có Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Các tổ chức tín dụng.

Đẩy nhanh giải phóng nguồn lực đất đai

Theo luật được thông qua, Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản và hai điều (200 và 210) của Luật Các tổ chức tín dụng có hiệu lực từ 1/8, tức sớm 5 tháng so với quyết nghị của Quốc hội tại kỳ họp tháng 1/2024.

Riêng nội dung liên quan quản lý, sử dụng đất quốc phòng, an ninh kết hợp với hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế tại khoản 2 Điều 251 và khoản 4 Điều 260 Luật Đất đai và nội dung chuyển tiếp tại khoản 10 Điều 255 Luật Đất đai liên quan đến các dự án đầu tư thuộc trường hợp giao đất, cho thuê đất không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai hiện hành mà nhà đầu tư đã nộp hồ sơ hợp lệ để thực hiện thủ tục lựa chọn nhà đầu tư, chủ đầu tư trước ngày 1/8/2024 thì cho phép có hiệu lực đến trước ngày 1/1/2025.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Thị Phương Hoa nhấn mạnh, việc sớm đưa Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản vào cuộc sống là phù hợp với chủ trương của Đảng, khắc phục những tồn tại hạn chế, nhất là trong công tác định giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư.

Các luật trên sớm đi vào cuộc sống cũng tạo hành lang pháp lý đồng bộ, giải phóng nguồn lực đất đai, thúc đẩy phát triển lành mạnh thị trường bất động sản, đẩy nhanh việc thực hiện các dự án đầu tư, nhất là các dự án đầu tư công, dự án bất động sản, nhà ở xã hội.

Bà Hoa cũng thông tin, đến nay Chính phủ đã ban hành 3 nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai, gồm các nghị định quy định về hoạt động lấn biển, giá đất và bồi thường hỗ trợ tái định cư khi nhà nước thu hồi đất.

Các dự thảo nghị định còn lại, đã được lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương, đối tượng chịu sự tác động. Bộ Tư pháp cũng đã có ý kiến thẩm định và lấy ý kiến các thành viên Chính phủ.

“Hiện nay các dự thảo nghị định này đang hoàn thiện, chỉ chờ Thủ tướng ký ban hành”, bà Hoa nói.

Các quyết định của Thủ tướng, thông tư thuộc thẩm quyền ban hành của các bộ cũng đã được xây dựng, đang được gấp rút hoàn thiện. Theo bà Hoa, khi các nghị định được Thủ tướng ký ban hành thì các quyết định, thông tư sẽ được ký để triển khai đồng bộ.

Các địa phương cũng được giao ban hành một số các nội dung như đơn giá bồi thường thực tế nhà ở, cây trồng, vật nuôi, quy định mức hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề, mức hỗ trợ tái định cư, hạn mức giao đất ở, nhận chuyển nhượng sử dụng đất…

“Hiện, các địa phương đang tập trung đẩy nhanh tiến độ, rà soát, xây dựng các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2024”, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường thông tin.

Cụ thể các trường hợp đất không giấy tờ được cấp “sổ đỏ”

Trả lời câu hỏi liên quan đến việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (còn gọi là sổ đỏ) cho đất không có giấy tờ, mà không có vi phạm, không có tranh chấp, bà Hoa khẳng định, từ trước đến nay, Luật Đất đai đã quy định rất cụ thể về loại đất này.

Luật vừa thông qua có sự kế thừa của Luật Đất đai từ trước đây cho đến bây giờ, vẫn không có sự thay đổi.

“Về nguyên tắc, nếu đất sử dụng ổn định, tùy theo từng thời điểm, có thể đương nhiên được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng phải phù hợp với quy hoạch”, bà Hoa lý giải.

Ngoài ra, theo Thứ trưởng Tài nguyên và Môi trường cũng có trường hợp trong diện “được xem xét” để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. “Nguyên tắc này vẫn không thay đổi trong Luật Đất đai, từ 2003, đến 2013 và đến nay vẫn giữ như vậy”, bà Hoa nói.

“Tất cả các trường hợp này sẽ được xem xét để được cấp giấy chứng nhận. Còn cụ thể ra sao sẽ phải căn cứ vào từng trường hợp cụ thể”, bà Hoa nói.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường nói thêm, với đất sử dụng ổn định từ năm 1993, hoặc trước 1/7/2014, các quy định trong luật rất cụ thể, từng trường hợp một sẽ phải áp vào đó để xem mình thuộc trường hợp nào.

Theo quy định của Luật Đất đai 2024, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất mà không vi phạm pháp luật về đất đai, không thuộc trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền thì được cấp “sổ đỏ”.

Cụ thể, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trước 18/12/1980, được xã xác nhận không có tranh chấp thì được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất như sau:

Với thửa đất có nhà ở, nhà ở và công trình phục vụ đời sống nếu diện tích thửa đất bằng hoặc lớn hơn hạn mức công nhận đất ở thì diện tích đất ở được công nhận bằng hạn mức công nhận đất ở và không phải nộp tiền sử dụng đất.

Thửa đất có nhà ở, nhà ở và công trình phục vụ đời sống nếu diện tích thửa đất nhỏ hơn hạn mức công nhận đất ở thì diện tích đất ở được xác định là toàn bộ diện tích thửa đất đó và không phải nộp tiền sử dụng đất.

Với thửa đất sử dụng vào mục đích sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp, thương mại, dịch vụ thì công nhận đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp theo diện tích thực tế đã sử dụng; hình thức sử dụng đất được công nhận như hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất, thời hạn sử dụng đất là ổn định lâu dài...

Hạn mức công nhận đất ở, luật quy định UBND cấp tỉnh căn cứ vào điều kiện, tập quán tại địa phương quy định cụ thể với trường hợp sử dụng đất trước ngày 18/12/1980 và từ ngày 18/12/1980 đến trước ngày 15/10/1993.