(Thanh tra) - Lưu ý Luật Đất đai, Luật Quy hoạch vừa qua đã sửa đổi, nhưng sửa xong lại thấy bất cập, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, đây là những vấn đề phải tính toán dài hạn.
Chiều 22/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về các báo cáo của Chính phủ, TAND Tối cao, Viện KSND Tối cao về thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Báo cáo tổng kết công tác nhiệm kỳ 2021-2026 của Chủ tịch nước, Chính phủ, cũng được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp chiều cùng ngày.
Tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, nhiệm kỳ qua, các cơ quan đã hoàn thành khối lượng công việc đặc biệt lớn liên quan đến công tác lập pháp, xây dựng pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật trong thời gian rất ngắn, tạo sự đồng bộ, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước.
Ông đề nghị, các báo cáo bổ sung đánh giá kết quả thực hiện Quy định của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật; làm rõ thêm nguyên nhân, trách nhiệm của các cơ quan có thẩm quyền đối với những tồn tại, hạn chế.
Đổi mới tư duy, ứng dụng AI trong xây dựng pháp luật
Lưu ý phải tiếp tục đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, theo Chủ tịch Quốc hội, “nếu không đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, chúng ta khó hoàn thành khối lượng công việc lớn”.
Song song là tăng cường phân cấp, phân quyền, đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số để xử lý công việc bảo đảm chất lượng, tiết kiệm thời gian, nhân lực.
Ông dẫn chứng, Quốc hội đã ứng dụng “Quốc hội số”, trí tuệ nhân tạo (AI) để rà soát pháp luật, giúp trong một kỳ họp đã sửa Hiến pháp 2013 một số điều, thông qua 34 luật, khoảng 34 nghị quyết.
“Kỳ họp thứ 10 này, Chính phủ dự kiến trình khoảng 50 luật, khoảng 70 nội dung. Nếu không chuyển đổi số, ứng dụng AI, chỉ dựa vào con người thì làm không nổi”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Với báo cáo tổng kết nhiệm kỳ của Chính phủ, theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, Chính phủ đã hết sức chủ động, linh hoạt, phát huy tinh thần đổi mới, dám nghĩ, dám làm, thẳng thắn, thực hiện cơ bản các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra.
Minh chứng là năm 2024 tăng trưởng đạt 7,09%, lần đầu tiên trong 10 năm, cả 15/15 chỉ tiêu đạt và vượt. 6 tháng đầu năm 2025 tốc độ tăng trưởng đạt 7,92%.
“Nhìn chung, các mục tiêu đảm bảo tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, lo an sinh cho xã hội, quốc phòng an ninh được đảm bảo; công tác đối ngoại được tăng cường; công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí được đẩy mạnh”, Chủ tịch Quốc hội đánh giá.
Đặc biệt 8 tháng đầu năm 2025, việc sắp xếp tổ chức bộ máy ở Trung ương, xây dựng chính quyền hai cấp diễn ra hết sức khẩn trương, “vừa chạy, vừa xếp hàng”. Nhưng, theo Chủ tịch Quốc hội, công việc điều hành của Chủ tịch nước, Thủ tướng vẫn đảm bảo thực hiện theo nghị quyết của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, nghị quyết của Trung ương Đảng.
Rà soát để bổ sung, bố trí cán bộ cho cấp xã
Góp ý thêm vào báo cáo tổng kết nhiệm kỳ của Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội đề nghị nhấn mạnh công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật, nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật.
Theo ông, trong nhiệm kỳ vừa qua, một số quy định pháp luật còn chưa theo kịp tình hình thực tiễn, thiếu tính ổn định, khả thi. Còn nhiều văn bản quy phạm pháp luật có nội dung chưa đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất. Tình trạng văn bản quy định chi tiết ban hành chậm chưa được khắc phục.
“Những việc này, nhiệm kỳ nào cũng có, nhưng như Luật Đất đai, Luật Quy hoạch vừa qua mình sửa đổi, sửa xong rồi lại thấy bất cập. Đây là những vấn đề phải tính toán dài hạn”, Chủ tịch Quốc hội nói.
Việc sắp xếp tổ chức bộ máy, xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp là vấn đề tiếp theo được Chủ tịch Quốc hội đề cập.
Theo ông, lịch sử từ trước tới nay chưa bao giờ chúng ta làm một cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy lớn như vậy, trong đó trách nhiệm của Chính phủ rất nặng nề, song chúng ta đã vượt qua. Bộ máy chính quyền đến giờ tương đối ổn.
“Điều đặc biệt tôi quan tâm hiện nay ở cấp phường, xã, chúng ta phải rà soát coi chỗ nào thiếu cán bộ để bổ sung, bố trí cán bộ làm sao đạt chuẩn chuyên nghiệp, đáp ứng được yêu cầu của Nhân dân trong giải quyết thủ tục hành chính”, Chủ tịch phát biểu.
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị đặc biệt lưu ý công tác cải cách thủ tục hành chính, tăng cường ứng dụng thông tin, chuyển đổi số. Bởi, theo ông, thủ tục hành chính một số lĩnh vực đất đai, xây dựng, môi trường vẫn còn khó khăn ở địa phương.
Tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, từ tháng 10/2024 đến nay, Chính phủ đã xem xét, cho ý kiến 58 dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết; riêng 7 tháng đầu năm 2025 đã trình Quốc hội thông qua 47 dự án luật, nghị quyết và cho ý kiến bốn dự án khác.
“Năm 2025, khối lượng văn bản tăng đột biến, nhiều hơn 158 văn bản so với năm 2024 và tăng 291 văn bản so với năm 2023, nhưng vẫn bảo đảm tiến độ nhờ sự chỉ đạo sát sao, phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành”, ông Tùng nêu.
Cơ quan thẩm tra cũng ghi nhận kết quả nổi bật trong báo cáo của TAND Tối cao khi cơ quan này đã trình Quốc hội ban hành 2 luật, một nghị quyết; trình ban hành một pháp lệnh, 11 nghị quyết.
Viện KSND Tối cao đã trình Quốc hội thông qua 2 dự án luật, 2 dự thảo nghị quyết; trình ban hành năm nghị quyết nhằm bảo đảm vận hành mô hình ba cấp kiểm sát…
Bên cạnh kết quả đạt được, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp lưu ý, còn một số tồn tại, hạn chế như một số quy định pháp luật còn thiếu ổn định, thiếu khả thi; việc phân cấp, phân quyền chưa kịp thời, hiệu quả; tiến độ nhiều dự án trình gấp, ảnh hưởng đến chất lượng thẩm tra…
Cơ quan thẩm tra đề nghị các cơ quan có thẩm quyền làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm và có giải pháp khắc phục nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết trong thời gian tới.
