Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình. Ảnh: TN

Sáng 18/11, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình ngồi “ghế nóng” trả lời chất vấn của ĐBQH.

Có 12 vụ khởi tố tại tòa

Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên Hoàng Văn Hùng đề nghị Chánh án TAND Tối cao làm rõ đến nay đã phát hiện bao nhiêu vụ án có dấu hiệu bỏ lọt mà Hội đồng xét xử (HĐXX) các cấp khởi tố tại toà để chống bỏ lọt tội phạm?

“Sau khởi tố, ngành Toà án có theo dõi được các cơ quan chức năng thực hiện được tiếp hoạt động tố tụng hình sự tiếp theo không? Đến nay các vụ án do toà án khởi tố đạt kết quả thế nào?”, ĐB hỏi.

Trả lời, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình cho biết, về mặt chức năng nhiệm vụ, ngoài tuyên án, toà có quyền khởi tố vụ án, khởi tố bị can tại toà và kiến nghị khởi tố.

Nhưng yêu cầu phải đủ điều kiện mới khởi tố nên Hội đồng Thẩm phán thông thường lựa chọn giải pháp kiến nghị Viện Kiểm sát và Cơ quan Điều tra khởi tố điều tra hơn là khởi tố tại toà, trừ các vụ có dấu hiệu rất rõ.

Riêng khởi tố tại toà, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết, mới chỉ có 12 vụ, số lượng còn đang khiêm tốn.

"Nếu khởi tố tại toà thì trách nhiệm của cấp xét xử là phải theo dõi kết quả của quyết định khởi tố này. Chúng tôi cũng nhận được sự hợp tác của Viện Kiểm sát, Cơ quan Điều tra trong quá trình điều tra, truy tố những vụ án khởi tố tại toà", ông Bình cho hay.

Ví dụ cụ thể, toà đã kiến nghị khởi tố vụ Ocean bank về khoản thất thoát của Tập đoàn Dầu khí, Cơ quan Điều tra sau đó cũng đã khởi tố vụ án này.

“Vụ Trịnh Xuân Thanh, đầu năm nay toà đã khởi tố bổ sung Trịnh Xuân Thanh trong phiên toà xét xử phúc thẩm về hành vi tham ô mười mấy tỷ. Cách đây 2 ngày Cơ quan Điều tra đã họp với chúng tôi, đang điều tra theo hướng đó, có nhiều tài liệu bổ sung nên ngoài Trịnh Xuân Thanh, đã khởi tố bổ sung thêm 3 bị can khác”, Chánh án thông tin.

Đang tiến hành bồi thường án oan “dưới chân đèo Pha Đin"

ĐB Lê Ngọc Hải (Quảng Nam) đặt vấn đề, những ngày qua, dư luận rất bức xúc vụ án tại Tuần Giáo, Điện Biên, bà Đặng Thị Nga cùng 2 con bị kết án tội giết chồng, giết cha, 3 mẹ con cùng rơi vào lao lý.

ĐB Lê Ngọc Hải (Quảng Nam). Ảnh: TN

“Mới đây, con trai Trịnh Công Hiếu đã qua đời mang theo án giết cha. Ngày 24/10 vừa qua, tỉnh Điện Biên tổ chức xin lỗi công khai vì bị oan. Trách nhiệm gây ra, cách xử lý như thế nào?”, ĐB chất vấn.

Thừa nhận đây là vụ án rất đáng tiếc, theo Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình, vụ này xảy ra cách đây lâu rồi, 27-28 năm trước. Khi ĐBQH chuyển hồ sơ này, ông cũng thấy có dấu hiệu oan.

“Thực chất vụ án này TAND Tối cao đã hủy từ lâu rồi, từ năm 2003, nhưng hủy xong lại để ở Cơ quan Điều tra, đến giờ này không có kết luận cuối cùng. Khi ĐBQH chuyển cho tôi thông tin, tôi căn cứ vào biên bản khám nghiệm tử thi ban đầu nguyên nhân cái chết là vỡ sọ. Nhưng yêu cầu của TAND Tối cao, khai quật lần 2 thì hộp sọ còn nguyên. Tôi bảo đây là vụ án oan”, ông Nguyễn Hòa Bình nói.

Chánh án cho hay, ông đã gọi điện cho lãnh đạo tỉnh Điện Biên.

“Chúng tôi cùng với tỉnh Điện Biên trong thời gian ngắn họp liên ngành Tư pháp Trung ương khẳng định đây là vụ án oan, đình chỉ vụ án và đại diện 3 cơ quan tiến hành tố tụng Điện Biên xin lỗi gia đình”, ông Nguyễn Hòa Bình cho hay, công việc tiếp theo là phải tiến hành bồi thường cho người bị oan và việc bồi thường đang tiến hành.

Còn về xử lý trách nhiệm, người đứng đầu ngành Tòa án khẳng định, điều này phải đặt ra.

“Trước hết 3 cơ quan tiến hành tố tụng Điện Biện phải xem lại hồ sơ để kiểm điểm, xử lý theo quy định ở cả 3 giai đoạn, cả điều tra, cả truy tố, cả xét xử, những người nào làm nên oan này”.

Thảo Nguyên