Sắp xếp các tỉnh, tổ chức lại cấp xã là nhiệm vụ “hệ trọng và cấp bách” được Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh tại phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06, sáng 18/3.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh sắp xếp các tỉnh, tổ chức lại cấp xã là nhiệm vụ “hệ trọng và cấp bách”. Ảnh: N.Bắc

Báo cáo về kết quả thực hiện cải cách hành chính năm 2024 cũng như quý I/2025, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho hay, công tác cải cách hành chính đã đạt được nhiều tiến bộ mới và ghi nhận một số đột phá đáng kể.

Cải cách tổ chức bộ máy thực sự là một cuộc cách mạng

Bên cạnh cải cách thể chế, theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, cải cách tổ chức bộ máy, thực sự là một cuộc cách mạng trong toàn hệ thống chính trị. Theo đó, cả nước hiện chỉ còn 17 bộ và cơ quan ngang bộ (giảm 5 bộ và 3 cơ quan thuộc Chính phủ).

Tổ chức bên trong của các bộ và cơ quan ngang bộ cũng được tinh gọn đáng kể. Cụ thể, đã giảm 13/13 tổng cục và tương đương; giảm 519 cục và tổ chức tương đương (giảm khoảng 77,6%); giảm 219 vụ và tương đương (giảm 54,1%); giảm 3.303 chi cục và tương đương (giảm khoảng 91,7%).

Với các địa phương, bà Trà cho biết 63 tỉnh và TP đã giảm 343 cơ quan chuyên môn và tương đương thuộc UBND cấp tỉnh và 1.454 cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện.

Số lượng đơn vị sự nghiệp công lập của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ cũng như chính quyền địa phương đã giảm rất rõ rệt.

“Điểm sáng” tiếp theo được bộ trưởng đề cập liên quan công tác chuyển đổi số và xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số.

Dù đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận, theo bà Trà, công tác cải cách hành chính vẫn còn một số hạn chế, trong đó còn tình trạng chậm trễ trong giải quyết hồ sơ, thủ tục hành chính; việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến ở một số nơi còn mang tính hình thức; việc kết nối và chia sẻ dữ liệu chưa thông suốt, hiệu quả.

Về nhiệm vụ cải cách hành chính từ nay đến hết năm 2025, Bộ trưởng Bộ Nội vụ nêu 8 đề xuất của Tiểu ban Cải cách hành chính.

Trong đó, để cải cách hành chính, theo bà Trà, các bộ, ngành, địa phương cần xây dựng kế hoạch và giải pháp cụ thể, thiết thực để đẩy mạnh nhiệm vụ cải cách hành chính năm 2025 nhằm hoàn thành và vượt các chỉ tiêu của giai đoạn 2021-2025 trong Chương trình cải cách tổng thể hướng tới năm 2030.

Song song là tập trung tháo gỡ những nút thắt thể chế, trọng tâm là các thể chế đang gây lực cản cho tăng trưởng; đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển.

Xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp bảo đảm thận trọng

Vừa qua, Quốc hội đã ban hành hai luật sửa đổi, gồm Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) và Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), trong đó quy định rất cụ thể và rõ ràng về phân cấp, phân quyền. Quốc hội đã giao Chính phủ ban hành các nghị định để sửa đổi các luật chuyên ngành.

Tuy nhiên, theo bộ trưởng, hiện nay, các luật chuyên ngành vẫn còn tình trạng chồng chéo, chưa đảm bảo mục tiêu phân cấp, phân quyền.

Ví dụ, có tới 177 luật chuyên ngành quy định về thẩm quyền của bộ trưởng, gây khó khăn trong việc thực hiện; 154 luật chuyên ngành quy định cụ thể các vấn đề thuộc thẩm quyền của Thủ tướng; và 92 luật chuyên ngành quy định thẩm quyền của HĐND và UBND.

Vì thế, bà Trà nhấn mạnh cách làm tới đây cần thực hiện đúng phương châm “địa phương quyết định, địa phương thực hiện và chịu trách nhiệm”, đồng thời "cởi trói" cho cán bộ, tạo điều kiện thuận lợi hơn trong công tác quản lý và điều hành.

Nhiệm vụ nữa, là tập trung triển khai thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp bảo đảm thận trọng, kỹ lưỡng, chất lưỡng.

“Đây là nhiệm vụ hết sức hệ trọng và cấp bách”, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, đồng thời mong muốn nhận được sự phối hợp chặt chẽ từ tất cả các bộ, ngành liên quan để kịp thời hướng dẫn địa phương thực hiện nhiệm vụ quan trọng này một cách hiệu quả.

Bộ trưởng cũng nhắc đến nhiệm vụ đẩy mạnh cải cách và đơn giản hóa thủ tục hành chính; rà soát, kiến nghị bãi bỏ các thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh không cần thiết, không phù hợp.

Đi kèm với đó, tăng cường thực thi pháp luật, kỷ cương hành chính; tổ chức triển khai nghiêm túc, hiệu quả các cơ chế, chính sách mới trong quản lý cán bộ, công chức, viên chức.

Ngoài ra, theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, cần tập trung triển khai thực hiện nhiệm vụ xây dựng và phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số; tổ chức thực hiện hiệu quả Nghị quyết 03 ngày 9/1/2025 về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 57 ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.