(Thanh tra) - Ngày 15/9, tại sân bay Biên Hòa (Đồng Nai) đã diễn ra lễ bàn giao 6ha đất sạch dioxin, khởi công hệ thống công nghệ nhiệt xử lý và ký thỏa thuận bổ sung vốn ODA 32 triệu USD. Đây là bước tiến mới trong hợp tác Việt – Mỹ khắc phục hậu quả chiến tranh, hướng tới hoàn thành dự án trước năm 2030.
Ngày 15/9/2025, tại sân bay Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, Bộ Quốc phòng Việt Nam và Đại sứ quán Hợp chủng quốc Hoa Kỳ tại Việt Nam phối hợp tổ chức ba sự kiện quan trọng: Bàn giao mặt bằng 6ha đất sạch dioxin, khởi công hệ thống công nghệ nhiệt xử lý dioxin và ký thỏa thuận bổ sung vốn ODA không hoàn lại cho Dự án hỗ trợ người khuyết tật.
6ha đất sạch – minh chứng hợp tác hữu nghị
Sau gần 6 năm triển khai, Dự án hợp tác Việt Nam – Hoa Kỳ xử lý dioxin tại sân bay Biên Hòa đã làm sạch được gần một nửa diện tích ô nhiễm, trong đó 6ha vừa được bàn giao cho Quân chủng Phòng không – Không quân và cơ quan chức năng địa phương. Đây là diện tích đạt ngưỡng an toàn, sẵn sàng phục vụ phát triển kinh tế – xã hội và nhiệm vụ quốc phòng – an ninh.
Tại buổi lễ, đại diện Đại sứ quán Hoa Kỳ đã trao chứng nhận khu vực đất sạch cho phía Việt Nam. Cùng với đó, nghi thức khởi công hệ thống công nghệ nhiệt xử lý dioxin – hạng mục lớn nhất của dự án – đã được tiến hành. Công trình dự kiến hoàn thành, vận hành từ năm 2026, góp phần đẩy nhanh tiến độ xử lý đất ô nhiễm và hướng tới mục tiêu hoàn tất toàn bộ dự án trước năm 2030 theo Kế hoạch quốc gia khắc phục hậu quả chất độc hóa học/dioxin sau chiến tranh.
Hơn 430 triệu USD cho khắc phục hậu quả chiến tranh
Trong khuôn khổ sự kiện, Đại sứ Marc E. Knapper và Thiếu tướng Nguyễn Đình Hiền – Tư lệnh Binh chủng Hóa học, Tổng Giám đốc Trung tâm Hành động quốc gia khắc phục hậu quả chất độc hóa học và môi trường (NACCET) – đã ký thỏa thuận bổ sung 32 triệu USD vốn ODA không hoàn lại. Khoản vốn này tiếp tục mở rộng Dự án hỗ trợ cải thiện chất lượng sống của người khuyết tật tại các tỉnh bị phun rải nặng chất độc da cam/dioxin.
Đến nay, tổng vốn hỗ trợ dành cho xử lý ô nhiễm dioxin tại sân bay Biên Hòa đã đạt khoảng 430 triệu USD. Riêng chương trình hỗ trợ người khuyết tật triển khai tại 6 tỉnh, thành phố (Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Gia Lai, Quảng Ngãi, Đồng Nai) từ năm 2021 đã hỗ trợ hơn 32.000 người, đạt trên 60% mục tiêu đề ra. Thời gian tới, dự án dự kiến mở rộng thêm tại Cà Mau và Quảng Ngãi.
Hợp tác Việt – Mỹ: Từ quá khứ hướng tới tương lai
Phát biểu tại buổi lễ, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến – Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 701 – nhấn mạnh: Kết quả hợp tác cụ thể đã khẳng định quyết tâm chung của Việt Nam – Hoa Kỳ trong việc khắc phục hậu quả chiến tranh, với tinh thần “gác lại quá khứ, hướng tới tương lai” vì hòa bình và phát triển bền vững.
Thượng tướng gửi lời cảm ơn Chính phủ, Nhân dân Hoa Kỳ cùng các tổ chức quốc tế, đồng thời mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ nguồn lực để hoàn thành toàn bộ diện tích đất ô nhiễm dioxin tại Việt Nam, cũng như mở rộng việc chăm sóc, hỗ trợ nạn nhân chất độc hóa học. Bộ Quốc phòng Việt Nam cam kết tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà thầu Việt Nam và Hoa Kỳ phối hợp thực hiện, đảm bảo tiến độ, chất lượng và hiệu quả dự án.
Về phía Hoa Kỳ, Đại sứ Marc Evans Knapper khẳng định, các hoạt động khắc phục hậu quả chiến tranh là nền tảng xây dựng quan hệ hợp tác và lòng tin chiến lược giữa hai quốc gia. Ông đánh giá cao sự phối hợp chặt chẽ của Bộ Quốc phòng Việt Nam, Quân chủng Phòng không – Không quân và chính quyền Đồng Nai, coi đây là yếu tố quyết định để dự án đạt thành công.
Dự án xử lý ô nhiễm dioxin tại sân bay Biên Hòa không chỉ là nhiệm vụ môi trường, nhân đạo, mà còn là minh chứng cho quan hệ hợp tác hiệu quả giữa Việt Nam – Hoa Kỳ sau khi hai nước nâng cấp lên Đối tác chiến lược toàn diện (2023). Các mốc đã đạt được như hồ Cổng 2 được làm sạch, công viên 3ha khánh thành năm 2023, và nay là bàn giao 6ha đất sạch, khởi công hệ thống nhiệt xử lý… cho thấy lộ trình bền bỉ và rõ ràng trong khắc phục hậu quả chiến tranh.
Với quyết tâm chính trị cao của cả hai phía, Dự án sân bay Biên Hòa là biểu tượng của tinh thần hòa giải, hợp tác và phát triển. Đây cũng là tiền đề để mở rộng hợp tác quốc tế trong lĩnh vực khắc phục môi trường, hỗ trợ nạn nhân chất độc da cam, góp phần hiện thực hóa cam kết chung của lãnh đạo hai nước vì hòa bình và sự phát triển bền vững.
