Hai bên nhất trí nâng cấp tần suất họp Cấp cao ASEAN - Australia trở thành thường niên từ năm 2021, làm nền tảng thúc đẩy mối quan hệ quan trọng này đi vào chiều sâu và thực chất hơn nữa. Ảnh: CTV

Mở đầu Hội nghị cấp cao ASEAN - Australia lần thứ 2 ngày 14/11, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nồng nhiệt chào mừng các đại biểu tham dự.

Theo Thủ tướng, Australia là đối tác lâu năm nhất của ASEAN. Qua hơn 4 thập kỷ, quan hệ đối tác giữa 2 bên ngày càng được củng cố bồi đắp qua những kết quả hợp tác quan trọng trên nhiều lĩnh vực.

“Hôm nay, chúng ta sẽ trao đổi và thống nhất nâng cấp tần suất họp Cấp cao ASEAN - Australia trở thành thường niên, làm nền tảng thúc đẩy mối quan hệ quan trọng này đi vào chiều sâu và thực chất hơn nữa”, Thủ tướng nói.

Cam kết có nhiều gói hỗ trợ ASEAN

Khẳng định cam kết và ủng hộ ASEAN trong vấn đề chủ quyền lãnh thổ, Thủ tướng Australia Scott Morrison cũng đưa ra các hỗ trợ phát triển ở Đông Nam Á.

“Sự thịnh vượng của ASEAn cũng là chính là sự thịnh vượng của chúng tôi”, ông Scott Morrison nói và cho hay, nước này đã dành hơn 500 triệu đô - la Australia để giúp khu vực Đông Nam Á và Thái Bình Dương có thể tiếp cận được với vắc - xin chống Covid -19.

“Chúng tôi cũng bảo đảm rằng, vắc-xin Covid -19 sẽ được tiếp cận rộng rãi với giá cả phải chăng. Đây cũng là trọng tâm của chúng tôi”, Thủ tướng Australia Scott Morrison nói.

Kêu gọi kiềm chế, không leo thang căng thẳng ở biển Đông

Tại các hội nghị cấp cao ASEAN - Australia, ASEAN - New Zealand, các bên đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì và thúc đẩy hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không và thượng tôn pháp luật ở Biển Đông.

Các nhà lãnh đạo kêu gọi các bên tiếp tục kiềm chế, không quân sự hóa, không có các hành động làm phức tạp tình hình, leo thang căng thẳng hoặc tranh chấp; không sử dụng hay đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982). 

Đồng thời, thực hiện đầy đủ, hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển 1982 của Liên Hợp Quốc.

ASEAN hoan nghênh New Zealand đóng góp tích cực cho  duy trì hòa bình, ổn định an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, mong muốn New Zealand ủng hộ các nỗ lực đề cao luật pháp quốc tế, hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử, thực hiện nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982. 

Australia cam kết hỗ trợ 21 triệu đô-la Australia cho trung tâm khu vực ASEAN về các tình huống y tế khẩn cấp và dịch bệnh mới nổi, và 70 triệu đô - la Australia hỗ trợ nâng cao khả năng tự cường của các nước ở khu vực Đông Nam Á trong các lĩnh vực ưu tiên như hợp tác biển, kết nối và hợp tác kinh tế.

Thủ tướng Scott Morrison còn nói, Australia cam kết hỗ trợ 230 triệu đô-la Australia cho hợp tác Mê Công trong các lĩnh vực như môi trường, hạ tầng, công nghệ và học bổng, coi đây là nền tảng đóng góp xây dựng một ASEAN vững mạnh.

Australia là đối tác thương mại lớn thứ 7 của ASEAN

Các lãnh đạo ASEAN ghi nhận hợp tác ASEAN- Australia đã đóng góp đáng kể vào hiện thực hóa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025.

Australia là đối tác thương mại quan trọng của ASEAN, hiện là đối tác thương mại lớn thứ 7 của ASEAN trong khi ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Australia.

ASEAN đánh giá cao tác động thiết thực của Hiêp định Thương mại Tự do ASEAN- Australia -New Zealand (AANZFTA) đối với tăng trưởng kinh tế khu vực.

Các nhà lãnh đạo ASEAN hoan nghênh Chính phủ Australia dành các khoản hỗ trợ kịp thời giúp ASEAN đảm bảo an ninh y tế cũng như tăng cường hội nhập kinh tế và phục hồi, tập trung tăng cường kết nối, phát triển cơ sở hạ tầng, hỗ trợ nâng cao năng lực dự phòng ứng phó dịch bệnh cho các nước trong khu vực.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc mong muốn Australia tiếp tục triển khai các các hoạt động hợp tác thiết thực từ Gói các Sáng kiến về hợp tác biển ASEAN - Australia, tập trung vào các ưu tiên về nâng cao năng lực chấp pháp trên biển, nâng cao nhận thức về biển và luật pháp trên biển…

Hai bên nhất trí nâng cấp tần suất họp Cấp cao ASEAN - Australia trở thành thường niên từ năm 2021, làm nền tảng thúc đẩy mối quan hệ quan trọng này đi vào chiều sâu và thực chất hơn nữa.

Hôi nghị đã thông qua Tuyên bố chung ASEAN- Australia: Đối tác mạnh mẽ vì sự phục hồi. Kết thúc Hội nghị, Chủ tịch Hội nghị đã ra Tuyên bố Chủ tịch về kết quả Hội nghị Cấp cao ASEAN – Australia lần thứ 17.

ASEAN – New Zealand: Tái mở cửa thị trường Tại Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 45 năm quan hệ ASEAN – New Zealand sáng ngày 14/11, bà Jacinda Ardern, Thủ tướng New Zealand đã công bố đóng góp 1 triệu USD cho Quỹ ASEAN ứng phó COVID-19, dành 12 triệu USD hỗ trợ cho nỗ lực ứng phó dịch bệnh trong khu vực, hỗ trợ 10 triệu USD cho nông nghiệp thông minh, thích ứng với biến đổi khí hậu và 5 triệu USD cho hoạt động của Ủy hội Mê Công.  ASEAN hiện là đối tác thương mại lớn thứ 4 của New Zealand, thương mại hai chiều sau 45 năm tăng hơn 142 lần, đạt 12,5 tỷ USD trong năm 2019. Ảnh: CTV Bày tỏ quan ngại sâu sắc về những tác động tiêu cực của đại dịch COVID-19, ASEAN đánh giá cao New Zealand cam kết hỗ trợ ASEAN hợp tác trong nghiên cứu, phát triển vắc - xin hiệu quả để người dân có thể tiếp cận rộng rãi. Hai bên cũng nhất trí từng bước tái mở cửa thị trường, thuận lợi hóa thương mại, khắc phục đứt gãy chuỗi cung ứng và gia tăng giá trị kinh tế-thương mại. Trên cơ sở đó, các bên cho rằng cần hướng tới nâng cấp Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Australia – New Zealand, bổ trợ cho Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Kết thúc Hội nghị, hai bên đã thông qua Tuyên bố chung về Tầm nhìn của các nhà Lãnh đạo ASEAN – New Zealand nhân kỷ niệm 45 năm Quan hệ đối thoại với chủ đề: Một Di sản hợp tác, Một Tương lai chung.