(Thanh tra) - Nghị quyết 68 khẳng định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế. Để nghị quyết thực sự đi vào cuộc sống, cần sự đồng hành từ chính sách, đặc biệt là vai trò ngành Thanh tra nhằm đảm bảo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và thúc đẩy phát triển bền vững.
Về vấn đề này, phóng viên Báo Thanh tra đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Vân, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp Công nghiệp hỗ trợ thành phố Hà Nội (HANSIBA), Phó Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn N&G Group.
+ Phóng viên: Thưa ông, thời gian qua, nhiều chính sách lớn được ban hành, tạo cú hích cho cộng đồng doanh nghiệp. Dưới góc nhìn của người trong cuộc, ông đánh giá như thế nào về tác động của các nghị quyết này, đặc biệt là Nghị quyết 68?
- Ông Nguyễn Vân: Đúng vậy, có thể nói, thời gian qua, “bộ tứ nghị quyết trụ cột” của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế đã và đang tạo sức bật mạnh mẽ cho doanh nghiệp Việt Nam.
Nếu Nghị quyết 57 mở ra hướng đi mới cho đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, thì Nghị quyết 68 khẳng định vai trò trung tâm của khu vực kinh tế tư nhân, coi đây là trụ cột cho tăng trưởng bền vững và hội nhập quốc tế.
Chính sách lần này có chiều sâu, thể hiện rõ sự nhất quán của Đảng và Nhà nước trong phát triển doanh nghiệp Việt Nam, nhất là doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, lĩnh vực được xem là “xương sống” của công nghiệp hóa đất nước.
+ Phóng viên: Sau gần 40 năm đổi mới, khu vực kinh tế tư nhân đã phát triển mạnh mẽ, song vẫn còn không ít rào cản. Theo ông, đâu là những “nút thắt” cần tháo gỡ để Nghị quyết 68 thực sự phát huy hiệu quả?
- Ông Nguyễn Vân: Kinh tế tư nhân Việt Nam hiện có hơn 1,17 triệu doanh nghiệp và hơn 5 triệu hộ kinh doanh, đóng góp khoảng 50% GDP và 30% tổng thu ngân sách Nhà nước, sử dụng tới 82% lực lượng lao động. Tuy nhiên, hầu hết doanh nghiệp vẫn ở quy mô nhỏ và vừa, tiềm lực tài chính, công nghệ, quản trị còn hạn chế.
Trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam mới dừng ở vai trò nhà cung ứng cấp 2, cấp 3 cho các tập đoàn FDI, chưa tham gia sâu chuỗi giá trị toàn cầu.
Vì thế, để hiện thực hóa tinh thần Nghị quyết 68, theo tôi, điều quan trọng là phải xây dựng cơ chế liên kết doanh nghiệp nội – ngoại, giữa doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp nhà nước, giữa doanh nghiệp lớn với doanh nghiệp nhỏ.
Bên cạnh đó, cần cải cách thể chế mạnh mẽ hơn. Việc cắt giảm thủ tục hành chính là cần thiết, nhưng chưa đủ mà cần giảm cả chi phí tuân thủ, chi phí cơ hội và chi phí không chính thức, để doanh nghiệp thật sự được giải phóng nguồn lực.
+ Phóng viên: Ông vừa nhắc đến doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, lĩnh vực mà N&G Holdings và HANSIBA đang tiên phong. Ông có thể chia sẻ vai trò của khu vực này trong thực thi Nghị quyết 68?
- Ông Nguyễn Vân: HANSIBA hiện quy tụ hàng trăm doanh nghiệp trực tiếp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ. Chúng tôi cùng Tập đoàn N&G đã xây dựng Khu công nghiệp hỗ trợ Nam Hà Nội (HANSSIP), khu chuyên sâu đầu tiên của cả nước, được quy hoạch đạt chuẩn quốc tế, phục vụ các ngành công nghiệp nền tảng như điện tử, cơ khí, ô tô, dệt may, da giày...
Khu công nghiệp này không chỉ cung cấp hạ tầng, mà còn là mô hình kết nối chính sách - doanh nghiệp - đào tạo - công nghệ, giúp các doanh nghiệp trong nước tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Đây chính là minh chứng sinh động cho tinh thần Nghị quyết 68: Doanh nghiệp tư nhân là động lực quan trọng của nền kinh tế quốc gia.
+ Phóng viên: Từ thực tiễn hoạt động của HANSIBA, ông có những đề xuất gì để cơ quan quản lý và ngành Thanh tra có thể đồng hành, thúc đẩy các chính sách đi vào cuộc sống?
- Ông Nguyễn Vân: Tôi cho rằng, ngoài việc hoạch định chính sách, khâu thực thi và giám sát thực thi là cực kỳ quan trọng. Ở đây, vai trò của ngành Thanh tra rất lớn, là “cánh tay nối dài” giữa Nhà nước và doanh nghiệp, đảm bảo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và đáng tin cậy.
Chúng tôi mong ngành Thanh tra tiếp tục phát huy tinh thần “đồng hành cùng doanh nghiệp”, như phương châm mà ngành đã thực hiện hiệu quả thời gian qua: không chỉ thanh tra để phát hiện sai phạm, mà còn để hướng dẫn, tháo gỡ, tạo niềm tin cho doanh nghiệp yên tâm đầu tư sản xuất.
Về phía chính sách cụ thể, chúng tôi kiến nghị một số điểm: Xây dựng Luật Công nghiệp hỗ trợ, nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ và ổn định cho lĩnh vực này; thành lập Ban chỉ đạo cấp Nhà nước về phát triển công nghiệp hỗ trợ, có sự tham gia của các bộ, ngành và hiệp hội doanh nghiệp; xây dựng lộ trình phát triển doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ đến năm 2035, phấn đấu chiếm 5-10% tổng số doanh nghiệp cả nước.
Bên cạnh đó là quy hoạch công nghiệp hỗ trợ theo vùng kinh tế, tránh đầu tư dàn trải và trùng lặp; tạo cơ chế tín dụng đặc thù, ưu tiên vốn vay dài hạn, lãi suất thấp cho doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ.
Ngoài ra, cần hỗ trợ hình thành các khu công nghiệp chuyên sâu tại 3 miền, gắn với đào tạo nhân lực chất lượng cao và đổi mới công nghệ; cho phép doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn ODA, đầu tư thiết bị, công nghệ tiên tiến từ các nước công nghiệp phát triển.
Đồng thời tăng cường kết nối doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp Việt, thúc đẩy nội địa hóa thực chất, “cùng thắng” trong chuỗi cung ứng; khuyến khích khởi nghiệp trong công nghiệp hỗ trợ, đặc biệt là thanh niên Việt Nam học tập ở nước ngoài quay về lập nghiệp.
Những đề xuất này, nếu được triển khai đồng bộ, sẽ tạo cú hích lớn, giúp hiện thực hóa mục tiêu của Nghị quyết 68 trong thập kỷ tới.
+ Phóng viên: Với tầm nhìn chiến lược như vậy, ông kỳ vọng gì vào sự chuyển biến của cộng đồng doanh nghiệp trong thời gian tới?
- Ông Nguyễn Vân: Tôi tin tưởng rằng với sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, cùng sự đồng hành của các cơ quan quản lý và báo chí, trong đó có Báo Thanh tra, chúng ta đang có đủ điều kiện để doanh nghiệp tư nhân Việt Nam lớn mạnh, hội nhập và phát triển bền vững.
Đặc biệt là ngành Thanh tra với vai trò bảo đảm kỷ cương, liêm chính, công khai và minh bạch trong thực thi chính sách, Nghị quyết 68 sẽ thực sự trở thành “đòn bẩy” cho kinh tế tư nhân phát triển mạnh mẽ, đóng góp ngày càng lớn vào công cuộc xây dựng đất nước.
Đội ngũ doanh nhân, đặc biệt trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ đã sẵn sàng bước vào giai đoạn mới: Tự cường - đổi mới - hợp tác - phát triển.
Trong đó có các hội viên HANSIBA, cam kết tiếp tục đổi mới, nâng cao năng lực cạnh tranh, cùng đồng hành với Nhà nước, cùng ngành Thanh tra hiện thực hóa tinh thần Nghị quyết 68, đưa khát vọng “Việt Nam hùng cường, thịnh vượng” trở thành hiện thực.
Với quyết tâm đó, tôi tin rằng khu vực kinh tế tư nhân Việt Nam sẽ thực sự trở thành một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia, đúng như tinh thần mà Nghị quyết 68 đã khẳng định.
Nhân dân ở đó có đội ngũ doanh nghiệp, doanh nhân sẽ luôn đứng bên cạnh Ðảng, Nhà nước Việt Nam, với sự đồng lòng bằng cả lý trí và trái tim để thực hiện “lời hiệu triệu đưa dân tộc ta bước vào kỷ nguyên mới phát triển giàu mạnh” được Tổng Bí thư Tô Lâm đã định hướng.
+Xin trân trọng cảm ơn!
