Toàn bộ khuôn viên nhà văn hóa thôn Hải Hòa "biến" thành 2 trạm cân thu mua gỗ rừng trồng bất hợp pháp. Ảnh: Minh Tân

1 thôn 3 trạm cân trái phép

Con đường nối từ Quốc lộ 15 vào thôn Hải Hòa, xã Hải Thái, huyện Gio Linh trong những ngày giữa tháng 12/2023 luôn tấp nập từng đoàn xe chở gỗ tràm (keo) tải trọng lớn ra vào.

Theo phản ánh của người dân thôn Hải Hòa, con đường nhựa vừa mới được thi công đang đối mặt với nhiều nguy cơ hư hỏng, xuống cấp bởi đoàn xe này. Trong khi đó, 3 trạm cân thu mua gỗ rừng trồng trái phép - nơi các đoàn xe ra vào hoạt động nhiều tháng qua nhưng không hề bị xử lý.

Từ phản ánh của người dân, chúng tôi có mặt tại nhà văn hóa thôn Hải Hòa. Cả một khoảng đất rộng gần 1ha thuộc khuôn viên nhà văn hóa là đủ loại xe đầu kéo, xe máy gắp cùng hàng tấn gỗ tràm đang được tập kết tại đây. Ngay tại khu vực này, đã có đến 2 điểm thu mua gỗ rừng trồng với trạm cân điện tử đang hoạt động. Trong đó, một trạm cân đã được xây dựng từ khá lâu với những căn nhà lắp ghép phục vụ việc thu mua gỗ tràm.

Cách đó khoảng 500m, một trạm cân khác phục vụ cho việc thu mua gỗ rừng trồng được xây dựng, lắp đặt ngay trên phần đất rừng trồng của người dân. Nhiều cây tràm xung quanh bị ngã đổ trong quá trình lắp đặt, xây dựng trạm cân này.

Ông L.Đ.H (trú tại thôn An Thái, xã Hải Thái) cho biết, ông là chủ mảnh đất trên và thừa nhận: Vừa qua, một doanh nghiệp đến gặp ông để thuê mảnh đất đang trồng cây tràm của gia đình với diện tích gần 1ha để xây dựng trạm cân thu mua gỗ tràm. Sau khi thỏa thuận, ông đã đồng ý cho đơn vị trên thuê lại với giá 20 triệu đồng/năm và trả trước 5 năm/1 lần.

Trạm cân thu mua gỗ rừng trồng bất hợp pháp được xây dựng trên đất lâm nghiệp. Ảnh: Minh Tân

Đối với 2 điểm thu mua gỗ rừng trồng tại khuôn viên nhà văn hóa thôn Hải Hòa, ông Lê Đức Long, Trưởng thôn cho biết: Khu vực nhà văn hóa thôn rộng khoảng 1ha được quy hoạch làm nơi sinh hoạt cộng đồng. Do chỉ mới đầu tư hạng mục là nhà văn hóa nên toàn bộ vẫn là bãi đất trống được quy hoạch là đất thể thao của thôn.

Thế nên, khi có người dân trong xã tên Phương đặt vấn đề mượn mặt bằng tại khuôn viên nhà văn hóa thôn để làm điểm trung chuyển gỗ. Thôn đã cho “mượn” và được cá nhân tên Phương này hỗ trợ 20 triệu đồng dù vẫn biết tại đây đặt thêm trạm cân, thu mua gỗ không hề có giấy phép hay các thủ tục liên quan. “Việc mượn đất của thôn từ tháng 6/2023. Trong đó, khi được mượn, sử dụng đất tại khu vực này anh Phương hỗ trợ cho thôn 20 triệu đồng. Việc này chúng tôi có báo cáo với xã”, ông Long thừa nhận.

Bất chấp chỉ đạo của UBND tỉnh

Tuy vậy, ông Hoàng Đoán, Chủ tịch UBND xã Hải Thái lại cho rằng, việc này thôn có đề xuất nhưng xã đã không đồng ý.

Chúng tôi đề cập đến các quy định của pháp luật về việc đặt trạm cân thu mua gỗ rừng trồng, như: Phải đảm bảo các tiêu chí về đăng ký ngành nghề kinh doanh, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, kê khai thuế, đảm bảo phòng cháy chữa cháy… thì ông Đoán lúng túng: Không biết cái này mình kiểm tra hay báo cáo huyện lên kiểm tra nhỉ?

Còn ông Lê Văn Quang, Trưởng Phòng Kinh tế -  Hạ tầng huyện Gio Linh thì "chưa nắm bắt thông tin" dù trạm cân trái phép này đã hoạt động nửa năm qua.

Đồng thời, ông Quang yêu cầu nhân viên tên Tâm trả lời các vấn đề chúng tôi đặt ra.

Trạm cân trái phép tồn tại 6 tháng qua nhưng không hề bị chính quyền, cơ quan chức năng huyện Gio Linh kiểm tra, xử lý. Ảnh: Minh Tân

“Vừa rồi phòng định tham mưu lãnh đạo huyện đi kiểm tra nhưng vì Sở Khoa học và Công nghệ cũng có kế hoạch thành lập đoàn kiểm tra các cơ sở thu mua gỗ rừng trồng trên toàn tỉnh. Sợ chồng chéo nên chưa tham mưu cho lãnh đạo huyện Gio Linh kiểm tra, rà soát”, nhân viên tên Tâm này lí giải.

Khi chúng tôi đề cập việc Sở Khoa học và Công nghệ đã phối hợp với địa phương kiểm tra chưa thì ông Tâm ấp úng cho biết chưa kiểm tra lần nào. Thậm chí, khi chúng tôi ra về, nhân viên Tâm, Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Gio Linh còn đề nghị: “Thôi anh ạ, có gì anh tạo điều kiện cho họ”, khiến chúng tôi hoài nghi về trách nhiệm của nhân viên này.

Liên quan đến vấn đề trên, ông Võ Đắc Hóa, Chủ tịch UBND huyện Gio Linh cho biết: Bước đầu kiểm tra, 3 chủ trạm cân thu mua gỗ rừng trồng này đều không cung cấp được hồ sơ giấy tờ theo quy định pháp luật. Trước mắt, huyện yêu cầu xã tạm đình chỉ hoạt động 3 trạm cân này và sẽ có phương án xử lý. Nếu không cung cấp được hồ sơ đầy đủ thì buộc trả lại mặt bằng, di dời trạm cân, thiết bị và gỗ ra khỏi địa bàn xã.

Thậm chí, số cá nhân mở thêm trạm cân cũng như xây dựng thêm các căn nhà lắp ghép để hoạt động lâu dài. Ảnh: Minh Tân

Điều lạ là, giữa tháng 7/2023, UBND tỉnh Quảng Trị đã ban hành Văn bản số 3485/UBND-KT về việc rà soát, xử lý các trạm cân thu mua gỗ rừng trồng bất hợp pháp. Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố rà soát, xử lý dứt điểm các trạm cân thu mua gỗ rừng trồng trái phép trên địa bàn (nếu có) trước ngày 30/8/2023. Đồng thời, giao Sở Công thương thường xuyên theo dõi việc thực hiện kiểm tra, xử lý các vi phạm của các địa phương, kịp thời báo cáo UBND tỉnh chỉ đạo xử lý theo quy định.

Thế nhưng, với những gì đã diễn ra trên địa bàn huyện Gio Linh khiến dư luận nghi ngờ về trách nhiệm của chính quyền và cơ quan chức năng huyện cũng như việc thực hiện thiếu nghiêm túc chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Trị trong việc rà soát, xử lý các trạm cân thu mua rừng trồng bất hợp pháp trên địa bàn.