Bể chứa Trạm bơm Tân Xuân xây sai vị trí và thiết kế. Ảnh: Minh Tân

Sai sót ở những công trình tiền tỷ

Dự án Hệ thống thủy lợi Ba Hồ - Bản Chùa với mục tiêu đầu tư nâng cấp, kiên cố hóa các công trình thủy lợi phục vụ sản xuất, sinh hoạt, phòng chống thiên tai và phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn huyện Cam Lộ và TP Đông Hà.

Dự án có tổng mức đầu tư hơn 262,7 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ năm 2018 - 2020 và gia hạn thời gian thêm đến 31/12/2021. Chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị.

Đây là dự án đầu tư cơ sở hạ tầng tưới tiên tiến, tưới tiết kiệm nước phục vụ cho cây trồng cạn có quy mô lớn nhất của tỉnh Quảng Trị, nhằm đáp ứng kịp thời nhu cầu thực tế của người dân. Dự án bao gồm 24 hạng mục, công trình như: Kênh mương, trạm bơm, hồ chứa, đập dâng… được khởi công từ cuối năm 2019.

Tuy nhiên, đến nay chỉ mới có 12/24 công trình đã được chấp thuận kết quả nghiệm thu hoàn thành để chủ đầu tư tiến hành bàn giao đưa vào khai thác sử dụng. 12/24 công trình khác vẫn chưa có báo cáo hoàn thành hoặc đã có báo cáo hoàn thành nhưng chưa được chấp thuận kết quả nghiệm thu để bàn giao đưa vào khai thác sử dụng. Trong khi đó, thời gian thực hiện cũng như nguồn vốn bố trí cho dự án đều đã kết thúc, không thể tiếp tục triển khai.

Những vết nứt, vết thấm được xử lý sơ sài tại bể chứa Trạm bơm Tân Xuân dù chưa hoạt động ngày nào. Ảnh: Minh Tân

Lo ngại hơn, nhiều công trình đang bị hư hỏng, xuống cấp vì nhiều nguyên nhân khác nhau. Đặc biệt, là những thiếu sót, vi phạm nghiêm trọng ở nhiều hạng mục công trình. Đơn cử, tại khu vực Trạm bơm Đâu Bình 1 (xã Cam Tuyền), chủ đầu tư tự thẩm định và phê duyệt trái quy định dịch vị trí trạm bơm và bể hút về phía hạ lưu cách vị trí được duyệt là 150m.

Đối với Trạm bơm Tân Xuân (xã Cam Thành), cơ quan chức năng xác định các hạng mục, công trình: Trạm bơm, hạng mục bể chứa nước dịch chuyển khác vị trí so với hồ sơ thiết kế được UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt. Vị trí, cao trình bể chứa thi công sai vị trí là 12m, cao trình đáy bể chứa thi công thấp hơn cao trình thiết kế được duyệt là 4,29m.

Trạm bơm Vĩnh Đại (xã Cam Hiếu), chủ đầu tư đã tự tổ chức thẩm định và phê duyệt điều chỉnh hệ số mái kè từ m=1,75 thành m=1,50 tuyến kè bảo vệ trạm bơm khi chưa có ý kiến của sở chuyên ngành.

Không thể hợp thức hóa cho những vi phạm

Mới đây, Thường trực HĐND tỉnh đã khảo sát tình hình thực hiện Dự án Hệ thống thủy lợi Ba Hồ - Bản Chùa theo các nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư của HĐND tỉnh.

Sau khi khảo sát thực tế, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Trị Nguyễn Đăng Quang nhấn mạnh: Dự án đã quá thời gian thực hiện, giải ngân hết kế hoạch vốn và cơ bản hoàn thành quy mô đầu tư nhưng chưa đáp ứng được mục tiêu của dự án đặt ra.

“Nhiệm vụ cấp nước và tạo nguồn để tưới đối với cây trồng cạn chưa hoàn thành, ảnh hưởng đến sản xuất, đời sống và thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng của địa phương, gây bức xúc trong dư luận và nhân dân vùng hưởng lợi”, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Trị Nguyễn Đăng Quang kết luận.

Dù đã được đầu tư nhưng vẫn còn thiếu sót khiến Trạm bơm Quật Xá 2 chưa cung cấp được nước tưới cho người dân. Ảnh: Minh Tân

Để dự án phát huy hiệu quả, đạt được mục tiêu đầu tư, Thường trực HĐND tỉnh yêu cầu UBND tỉnh Quảng Trị chỉ đạo các đơn vị, địa phương liên quan quản lý, sử dụng, vận hành và khai thác có hiệu quả đối với 12 công trình, hạng mục đã hoàn thành bàn giao. Đối với các công trình, hạng mục công trình hoàn thành nhưng chưa bàn giao và chưa báo cáo sở quản lý xây dựng chuyên ngành kiểm tra nghiêm thu, Thường trực HĐND tỉnh yêu cầu UBND tỉnh Quảng Trị chỉ đạo kiểm tra, rà soát và sửa chữa, khắc phục các hư hỏng, đảm bảo đúng quy định.

Đồng thời, chỉ đạo các sở quản lý công trình xây dựng chuyên ngành căn cứ phạm vi, lĩnh vực quản lý và chức năng nhiệm vụ được giao, khẩn trương hoàn thành công tác kiểm tra nghiệm thu, sớm bàn giao đưa vào sử dụng đáp ứng yêu cầu phục vụ sản xuất.

Đối với 3 hạng mục, công trình thi công dở dang, chỉ đạo xử lý các thiếu sót trong quá trình quản lý, điều hành, tổ chức thực hiện dự án theo đúng quy định, có phương án xử lý đảm bảo an toàn đối với Trạm bơm Tân Xuân. Tiến hành làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, đơn vị, cá nhân có liên quan trong quá trình quản lý, thực hiện dự án dẫn đến bị chậm tiến độ, bị thu hồi vốn để có giải pháp khắc phục phù hợp.

Trong khi đó, một số hạng mục đã hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng. Ảnh: Minh Tân

Trong quá trình thực hiện các giải pháp nêu trên, kịp thời kiến nghị, đề xuất các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết. Nếu phát sinh thêm các chi phí vượt số vốn đã được thanh toán hoặc cần điều chỉnh chủ trương đầu tư bảo đảm phù hợp với quy định của pháp luật và thực tiễn của địa phương, UBND tỉnh trình HĐND tỉnh Quảng Trị xem xét, quyết định theo thẩm quyền.

Thường trực HĐND đề nghị UBND tỉnh báo cáo kết quả thực hiện Dự án Hệ thống thủy lợi Ba Hồ - Bản Chùa với Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh để báo cáo với Ban Thường vụ Tỉnh ủy biết và quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo. Đồng thời, báo cáo HĐND tỉnh tại kỳ họp thường lệ giữa năm 2024.

Tuy nhiên, điều đặt ra chính là việc xây dựng một số hạng mục công trình Dự án Hệ thống thủy lợi Ba Hồ - Bản Chùa chưa thi công đầy đủ theo hồ sơ thiết kế đã được phê duyệt, nhà thầu thi công chưa hoàn thành khối lượng gói thầu theo hợp đồng xây dựng đã ký kết. Điều này, đã dẫn đến một số hạng mục công trình hư hỏng, xuống cấp, không đảm bảo được mục tiêu dự án đã đề ra.

Thế nên, tỉnh Quảng Trị cũng cần xem lại việc có đảm bảo điều kiện để nghiệm thu hoàn thành hạng mục công trình theo quy định hay không? Bởi, nếu như vậy sẽ hợp thức hóa hồ sơ và khối lượng thực hiện sai quy định, không phù hợp với các quy định của pháp luật.