Nhà ông Mỹ dựng trái phép trên đất ông Hồ Tuân đã hơn 1 năm nay. Ảnh: Ngọc Phó

Theo báo cáo ngày 27/7/2021 của UBND xã Duy Trung do Chủ tịch UBND xã Lê Chín ký, vào ngày 8/6/2021, ông Hồ Mỹ (không có hộ khẩu tại địa phương) đã tự che bạt dựng nhà và ở trên thửa đất 159, tờ bản đồ số 24 của chủ đất là ông Hồ Đạm (ba ông Tuân) sử dụng từ trước năm 1980, kê khai theo Chỉ thị số 299/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ với diện tích 688m² đất thổ cư, sử dụng lâu dài. Lý do ông Mỹ đưa ra, đây là đất thừa kế của ông nội mình (ông Hồ Tạ) để lại.

Ngày 1/7/2021, UBND xã mời ông Mỹ đến giải thích và yêu cầu tháo dỡ nhà để trả lại đất cho hộ ông Hồ Đạm sử dụng, nếu ông Mỹ thấy quyền lợi thừa kế của mình bị ảnh hưởng thì làm đơn khởi kiện. Tuy nhiên, ông Mỹ không chấp hành.

Chủ tịch UBND xã Duy Trung cho rằng, việc ông Mỹ làm nhà trên đất ông Hồ Đạm gây bất bình trong nhân dân, do mất mỹ quan, gây ô nhiễm môi trường (phóng uế bừa bãi), không chấp hành đăng ký tạm trú; nên ngày 17/7/2021, UBND xã lập biên bản và tiếp tục yêu cầu ông Mỹ tháo dỡ nhà và đang tiến hành các bước tiếp theo để xử lý theo quy định của pháp luật.

Công an xã đã xử phạt hành chính về hành vi không đăng ký tạm trú đối với ông Hồ Mỹ theo quy định.

Kết quả thẩm tra nguồn gốc thửa đất của ông Hồ Tạ cho thấy, trước đây ông Tạ sử dụng, đứng tên kê khai theo Chỉ thị 299/TTg của Thủ tướng Chính phủ với diện tích 1.344m², loại đất thổ cư.

Đến năm 1993, thực hiện kê khai theo Nghị định 64/CP của Chính phủ. Thời điểm này, ông Tạ chết, không có ai đứng ra kê khai nhận thừa kế đất của ông Tạ.

Hiện trạng sử dụng thửa đất của ông Tạ sau này có 955m² đất phục vụ mở đường ĐH7-DX. Phần còn lại là 389m² đất đã được nhập chung vào diện tích giao đất lâm nghiệp cho hộ ông Hồ Phô tại thửa đất số 157, tờ bản đồ số 24, diện tích 2.172m², loại đất trồng rừng sản xuất, thời hạn sử dụng đến năm 2050 và được cấp sổ đỏ tháng 11/2001.

Theo UBND xã Duy Trung, hiện, thửa đất ông Tạ kê khai theo Chỉ thị 299/TTg không còn thể hiện trên sổ mục kê, bản đồ giấy và bản đồ lưu trữ của xã.

Dù đã có những động thái kiên quyết ban đầu để xử lý vụ việc theo thẩm quyền, nhưng về sau, Chủ tịch UBND xã Duy Trung cho rằng, trường hợp ông Hồ Mỹ là “chưa từng có tiền lệ” trên địa bàn; nên ngày 30/8/2021, UBND xã có tờ trình xin ý kiến chỉ đạo của UBND huyện Duy Xuyên để giải quyết vụ việc; đến nay vẫn chưa có kết quả.

Báo cáo sự việc của UBND xã Duy Trung gần 1 năm nay nhưng không chịu giải quyết. Ảnh: P.V

UBND xã đã mời đôi bên hoà giải nhưng không thành. Ông Hồ Tuân đã trình bày đầy đủ hồ sơ đất đai. Xã đề nghị ông Tuân khởi kiện ông Mỹ ra toà nhưng ông Tuân không chịu.

Ông Hồ Tuân cho biết, hành vi của ông Mỹ là "cướp đất", dựng nhà trái phép, vì ông Mỹ chiếm đất che nhà trên phần đất không liên quan gì, thuộc sở hữu của gia đình ông; chứ không phải làm trên đất của ông Tạ để lại, hoặc đất đang tranh chấp đôi bên. Ông Mỹ tự ý đốn cây dựng nhà, lắp đặt điện năng lượng mặt trời rồi sống ở đây, phóng uế bừa bãi, mất mỹ quan nông thôn, uống rượu, chửi bới gây mất an ninh trật tự; nhưng UBND xã không chịu giải quyết đơn mà cứ đùn đẩy trách nhiệm ra toà án là không đúng quy định.

Mặt khác, nếu là tranh chấp đất thì ông Mỹ phải khởi kiện ra toà án, khi thắng kiện phải làm thủ tục chuyển mục đích đất rừng sang đất ở và có đơn được chính quyền địa phương chấp nhận mới xây dựng nhà ở. Tuy nhiên, ông Mỹ nhận thấy không thắng kiện nên cứ ở… liều, còn UBND xã cũng không có động thái xử lý gì!

Tại Án lệ số 35/2020 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao quy định, Nhà nước sẽ thu hồi đất nếu người sử dụng đất không sử dụng quá 6 tháng hoặc 12 tháng mà không được Nhà nước cho phép. Do đó, việc ông Mỹ đã từ bỏ quyền sử dụng đất thừa kế từ năm 1993 đến nay, đã gần 30 năm nay rồi quay lại giành đất là không đúng quy định và không được Nhà nước công nhận.

Từ những cơ sở nêu trên, cho thấy hành vi vi phạm của ông Hồ Mỹ khá trắng trợn, coi thường kỷ cương pháp luật kéo dài; nhưng lãnh đạo UBND xã Duy Trung không nắm vững các quy định pháp luật về đất đai, trật tự xã hội, hay thiếu kiên quyết trong xử lý; để sự việc nhỏ bị kéo dài gây bức xúc lớn trong nhân dân.

Trong một động thái khác, vừa qua, ông Hồ Phô đã tự nguyện giao lại phần diện tích 389m² đất trồng rừng của ông Tạ cho ông Hồ Mỹ; nhưng ông Mỹ vẫn chây ì không chịu tháo dỡ nhà trái phép trên đất ông Tuân.

Đề nghị Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên sớm chỉ đạo UBND xã Duy Trung nhanh chóng giải quyết dứt điểm vụ việc trên.