Ông Nguyễn Phước Tài (phải ảnh) bức xúc về chuyện đấu giá đất ở thị xã Hồng Ngự. Ảnh: TG

Tiền hậu bất nhất

Ngày 9/11/2017, ông Nguyễn Phước Tài trú tại số 400 đường Trần Hưng Đạo, khóm Mương Nhà Máy, phường An Thạnh, thị xã Hồng Ngự trúng đấu giá khu dân cư Bờ Đông (giai đoạn 2) và cụm dân cư trên địa bàn thị xã Hồng Ngự, do Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Đồng Tháp và Ban Quản lý dự án và Phát triển quỹ đất (Ban QLDA-PTQĐ) thị xã Hồng Ngự tổ chức. Ông Tài trúng đấu giá 43 nền nhà với tổng số tiền hơn 18.569.500.000 đồng.

Ngày 24/1/2018, UBND thị xã Hồng Ngự phê duyệt quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất (QSDĐ) cho người trúng đấu giá, thời gian nộp tiền không quá 30 ngày.

Sau khi trúng đấu giá, ông Tài đóng tiền SDĐ và tiền phí trước bạ 15 nền với số tiền hơn 5 tỷ đồng, 28 nền còn nợ lại.

Ngày 30/7/2018, ông Nguyễn Phước Tài đến Chi cục Thuế thị xã Hồng Ngự nộp số tiền còn lại thì được biết 28 nền đất còn lại đã bị Ban QLDA-PTQĐ ra Công văn số 121/BQLDA thu hồi do chậm nộp tiền thuế quá 30 ngày (ký nhận ngày 8/6/2018). Ban QLDA-PTQĐ đề nghị Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai, Chi cục Thuế, các ngân hàng có trụ sở tại thị xã Hồng Ngự phối hợp thực hiện việc tạm ngưng và từ chối tiếp nhận hồ sơ xác định nghĩa vụ tài chính; thông báo nộp lệ phí trước bạ nhà, đất; việc thu tiền trước bạ nhà, đất và tiền chậm nộp các khoản đối với ông Tài.

Theo biên bản đấu giá tài sản ngày 9/11/2017: Trong thời gian 30 ngày kể từ ngày phê duyệt kết quả trúng đấu giá, thì người trúng đấu giá phải nộp 100% giá trị tiền trúng đấu giá, nếu quá 30 ngày kể từ ngày nhận được Quyết định phê duyệt kết quả đấu giá mà ông (bà) vẫn chưa nộp đủ 100% giá trị tiền nền, thì phải chịu nộp tiền phạt chậm theo quy định của Luật Quản lý thuế.

Ngày 8/8/2018, ông Đặng Văn Ne, Phó Chủ tịch UBND thị xã Hồng Ngự ký các quyết định về hủy quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá QSDĐ tại Cụm dân cư An Thành (giai đoạn 2), phường An Thạnh của ông Nguyễn Phước Tài đối với 28/43 lô đất, với lý do "người trúng đấu giá QSDĐ ông Nguyễn Phước Tài chậm thực hiện nghĩa vụ nộp tiền trúng đấu giá theo quy định tại Điều 424 Bộ luật Dân sự năm 2015".

Ngày 8/11/2018, UBND thị xã Hồng Ngự ra quyết định điều chỉnh lại thành: Người trúng đấu giá QSDĐ – ông Nguyễn Phước Tài chậm thực hiện nghĩa vụ nộp đủ tiền trúng đấu theo quy định tại Điều 328, Điều 424 Bộ luật Dân sự năm 2015.

Ngày 22/11/2019, ông Nguyễn Hùng Tráng, Chủ tịch UBND thị xã Hồng Ngự ban hành các Quyết định số 699, 700, 701 hủy các quyết định của ông Đặng Văn Ne, Phó Chủ tịch UBND thị xã Hồng Ngự.

Sau khi Chủ tịch UBND thị xã Hồng Ngự ban hành các quyết định trên, ông Tài đến Chi cục Thuế - KV3 thị xã Hồng Ngự, Kho bạc Nhà nước, Ngân hàng BIDV để nộp thuế nhưng vẫn bất thành cũng với lý do: Công văn 121 vẫn còn hiệu lực thi hành.

Luật đã quy định rõ ràng

Trước sự việc Phó Chủ tịch UBND thị xã Hồng Ngự ra quyết định huỷ 28/43 nền đất trúng đấu giá, ông Nguyễn Phước Tài khởi kiện đến TAND tỉnh Đồng Tháp.

Ngày 28/11/2019, TAND tỉnh Đồng Tháp xét xử vụ án và ra Bản án số 21/2019/HC-ST về việc UBND thị xã Hồng Ngự áp dụng Điều 328, Điều 424 Bộ luật Dân sự năm 2015 để ban hành 84 quyết định hủy kết quả đấu giá đối với trường hợp trên là chưa đúng quy định. Đồng thời, công nhận 3 quyết định số 699, 700, 701 của ông Nguyễn Hùng Tráng, Chủ tịch UBND thị xã là có hiệu lực pháp luật, để hủy 84 quyết định của ông Đặng Văn Ne, Phó Chủ tịch UBND thị xã Hồng Ngự.

Sau khi có bản án của TAND tỉnh Đồng Tháp, ông Tài đã làm đơn đến các cơ quan, ban, ngành xin hoàn thành nghĩa vụ tài chính đối với các thửa đất trúng đấu giá còn lại, nhưng cơ quan Nhà nước cho rằng,  Công văn số 121 vẫn còn hiệu lực nên không thể thu tiền thuế của người trúng đấu giá.

Ngày 14/2/2020, ông Phạm Tấn Đạt, Phó Chủ tịch UBND thị xã Hồng Ngự ra các quyết định 260/QĐ-UBND đến 287/QĐ-UBND về việc hủy Quyết định số 95/QĐ-UBND ngày 24/1/2018 của UBND thị xã Hồng Ngự (về việc công nhận kết quả trúng đấu giá đối với ông Nguyễn Phước Tài), lý do là người trúng đấu giá QSDĐ không nộp đủ tiền theo đúng yêu cầu của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quy định tại điểm d, khoản 5, Điều 68, Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai và khoản 3, Điều 13 Thông tư liên tịch số 14/2015/TTLT-BTNMT-BTP ngày 4/4/2015 của Bộ Tài nguyên và Môi trường - Bộ Tư pháp quy định việc tổ chức thực hiện đấu giá QSDĐ để giao đất có thu tiền SDĐ hoặc cho thuê đất.

Việc chậm nộp thuế và nợ tiền trúng đấu giá nền đất trúng đấu giá trên đã ảnh hưởng đến gia đình ông Tài. Bởi ngay sau khi có kết quả trúng đấu giá đất nền, ông Nguyễn Phước Tài đã xây dựng, mở rộng nhà trẻ Kim Khánh. Với 3 căn nhà tiền chế, một sân chơi được xây mới trên diện tích 6 lô đất trúng đấu giá, nhà trẻ được nâng cấp khang trang, rộng rãi cho thiếu nhi vùng xa học hành, vui chơi. Tháng 3/2020, UBND phường An Thạnh, thị xã Hồng Ngự đã có quyết định cưỡng chế và buộc tháo dỡ nhà trẻ với lý do xây dựng trái phép.

Trước vấn đề này, ông Tài cho rằng việc Ban QLDA-PTQĐ thị xã Hồng Ngự ra Công văn số 121/BQLDA có dấu hiệu trái luật, việc thu hồi là có tính toán trước bởi thời điểm thu hồi, giá đất tại địa phương tăng mạnh! “Với việc vừa đá bóng vừa thổi còi tại vụ việc này khi biên bản đấu giá thể hiện một đằng, Công văn số 121/BQLDA của Ban QLDA-PTQĐ thị xã Hồng Ngự thể hiện một nẻo đã khiến cho bản thân tôi phải bị cho thôi việc tại cơ quan, bị xã hội đàm tiếu, thiệt hại về kinh tế nặng nề” - ông Tài bức xúc cho biết.

Trao đổi với chúng tôi về những khiếu nại của ông Nguyễn Phước Tài, ông Đỗ Văn Tú, Chánh Văn phòng UBND thị xã Hồng Ngự cho biết: Trúng đấu giá xong, trong hợp đồng có ghi thời hạn 30 ngày, trong trường hợp không nộp thì phát sinh tiền nộp chậm. Ngay ở thời điểm cơ quan chức năng kêu anh Tài nộp tiền, thì anh không nộp, đến khi đưa ra văn bản không nhận đóng tiền nữa thì lúc đó anh Tài đi thưa kiện.

Về việc lãnh đạo UBND thị xã Hồng Ngự liên tục có những quyết định hủy bỏ những quyết định ban hành lúc trước, ông Đỗ Văn Tú thừa nhận: Ở địa phương, có những ngành khi tham mưu lên UBND thị xã có những văn bản không đúng về mặt câu từ.

Luật sư Đào Xuân Sơn, Công ty Luật TNHH Justiva Law (thuộc Đoàn Luật sư TPHCM) nhận định:

Điều 72 Luật Đấu giá năm 2016 quy định về các trường hợp bị huỷ kết quả trúng đấu giá nhưng không bao gồm trường hợp bị huỷ vì lý do người trúng đấu giá chậm trả tiền trúng đấu giá. Theo điểm b Khoản 2 Điều 48 Luật Đấu giá 2016 thì người trúng đấu giá có nghĩa vụ thanh toán đầy đủ số tiền mua tài sản đấu giá theo thoả thuận trong hợp đồng mua bán tài sản đấu giá hoặc theo quy định của pháp luật có liên quan.

Biên bản đấu giá tài sản ngày 9/11/2017 tại Ban QLDA-PTQĐ thị xã Hồng Ngự ghi rõ: Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày phê duyệt kết quả trúng đấu giá thì người trúng đấu giá phải nộp 100% giá trị tiền trúng đấu giá. Nếu quá thời hạn trên mà vẫn chưa nộp đủ tiền thì phải chịu nộp tiền phạt chậm theo quy định pháp luật về thuế.

Như vậy, trong trường hợp bên trúng đấu giá chậm nộp tiền trúng đấu giá thì phải chịu nộp tiền phạt chậm. Do đó, trường hợp vi phạm nghĩa vụ tài chính hay chậm nộp tiền trúng đấu giá không phải là căn cứ để ra quyết định huỷ kết quả trúng đấu giá.

Mặt khác, mặc dù Bản án số 21/2019/HC-ST của TAND tỉnh Đồng Tháp nhận định việc UBND thị xã Hồng Ngự áp dụng Điều 328, Điều 424 Bộ luật Dân sự 2015 để ban hành 84 quyết định huỷ kết quả trúng đấu giá là chưa đúng quy định, đồng thời cũng công nhận 3 Quyết định số 699, 700, 701 của ông Nguyễn Hùng Tráng, Chủ tịch UBND thị xã Hồng Ngự là có hiệu lực pháp luật, nhưng các cơ quan chức năng thị xã Hồng Ngự vẫn dựa vào Công văn số 121 để trì hoãn việc thu tiền và gây khó khăn cho việc nộp tiền của ông Nguyễn Phước Tài là không đúng quy định của pháp luật.

Theo quy định tại Điều 75 Luật Đấu giá năm 2016 thì ông Nguyễn Phước Tài có quyền khởi kiện đối với quyết định, hành vi của Hội đồng Đấu giá tài sản để yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Nghị định 45/2014/NĐ-CP (điểm c khoản 4 Điều 14) về thu tiền SDĐ có quy định: “Người SDĐ chưa nộp đủ số tiền SDĐ theo thông báo thì phải nộp tiền chậm nộp đối với số tiền chưa nộp theo mức quy định của pháp luật về quản lý thuế”.

Điểm c khoản 4 Điều 24 Nghị định 46/2014/NĐ-CP và khoản 8 Điều 3 Nghị định 123/2017/NĐ-CP sửa đổi một số điều về thu tiền SDĐ đều quy định tương tự Nghị định 45.

Theo đó, vụ việc của ông Nguyễn Phước Tài thuộc trường hợp “chậm nộp tiền” như các quy định tại các Nghị định 45, Nghị định 46 và Nghị định 123 và chỉ bị áp dụng chế tài chậm nộp để xử lý chứ không phải chịu hậu quả bị huỷ kết quả trúng đấu giá như cách UBND thị xã Hồng Ngự đang áp dụng.

Cần làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân thuộc các cơ quan có thẩm quyền khi áp dụng Công văn số 121/BQLDA ngày 26/7/2018 của Ban QLDA-PTQĐ để trì hoãn, gây khó khăn trong việc thu và nộp tiền trúng đấu giá mặc dù Bản án số 21/2019/HC-ST ngày 28/11/2019 của TAND tỉnh Đồng Tháp đã có hiệu lực.

CTV Tây Giang