Cần làm rõ động cơ, mục đích hiến đất làm đường tại Dự án The Tropicana Garden 1 và 2, Bảo Lâm, Lâm Đồng. Ảnh: Chu Tuấn

Trong giai đoạn 2020 - 2021, tại huyện Bảo Lâm, rộ lên phong trào người dân làm đơn hiến hàng nghìn m² đất, thậm chí hàng chục nghìn m² để làm đường. Sau khi được chính quyền cho phép làm đường và cập nhật đường vào bản đồ thì các hộ dân tiếp tục tiến hành chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở nông thôn, sau đó tách từ thửa đất lớn thành nhiều thửa nhỏ…

Sau khi mọi việc đã êm xuôi thì giao cho một công ty môi giới bất động sản hoặc tự quảng cáo lên internet, mạng xã hội facebook và gắn mác “dự án” với nhiều tên gọi như: The Tropicana Garden 1 và 2, dự án khu nghỉ dưỡng Sun Valley, Hưng Long Centuary, Medi Ecovill… để rao bán cho nhà đầu tư.

Cuối năm 2021, sau khi truyền thông, báo chí vào cuộc phản ánh tình trạng này thì UBND tỉnh Lâm Đồng đã có những động thái chỉ đạo các cơ quan chức năng vào cuộc làm rõ.

Dự án"The Tropicana Garden 1 nằm tại thôn 4, xã B'Lá. Ảnh: Chu Tuấn

Điển hình là Dự án The Tropicana Garden 1 và 2.

Ngày 28/12/2021, UBND tỉnh Lâm Đồng có Văn bản số 9500/UBND-LN chỉ đạo, giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các sở: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường, Kế hoạch và Đầu tư và các đơn vị liên quan khẩn trương kiểm tra, xác minh nội dung thông tin trên báo chí phản ánh về “dự án “ma” The Tropicana Garden 1&2”; “lọt thỏm giữa rừng khu đô thị nghỉ dưỡng bức tử rừng thông ở Lâm Đồng” xử lý nghiêm vi phạm (nếu có) theo quy định của pháp luật; báo cáo UBND tỉnh kết quả thực hiện…

Ngày 15/3/2022, PV Báo Thanh tra đã đến UBND huyện Bảo Lâm để tìm hiểu về kết quả của đoàn kiểm tra liên ngành nêu trên. Tuy nhiên đại diện UBND huyện Bảo Lâm thông tin đến nay chưa có kết quả…

Hệ thống đường được hình thành từ việc hiến đất làm đường trong Dự án"The Tropicana Garden 1. Ảnh: Chu Tuấn

Qua tài liệu thu thập từ UBND xã B’Lá, huyện Bảo Lâm cho thấy dự án The Tropicana Garden 1 và 2 thực chất không phải là dự án như quảng cáo mà chỉ là đất của người dân tự chuyển đổi từ đất nông nghiệp lên thổ cư, rồi chia ra từng sổ nhỏ. Hạ tầng tại đây được các chủ đất hiến đất để xây dựng, mở rộng đường và tự quảng cáo là dự án.

Với quy mô 80 căn nhà nằm trên diện tích 2,95ha cùng hệ thống hạ tầng kỹ thuật đầu tư bài bản. Câu hỏi đặt ra là liệu ông Nguyễn Mạnh Tưởng có phải thành lập doanh nghiệp để kinh doanh bất động sản? Ảnh: Chu Tuấn

Tại The Tropicana Garden 1, vị trí nằm tại thôn 4, xã B’Lá, do ông Nguyễn Mạnh Tưởng là chủ sử dụng có tổng diện tích 2,95ha. Hộ dân này tự nguyện hiến hơn 5.000m² để làm đường giao thông và chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở nông thôn hơn 13.700m². Trên diện tích hiến đất làm đường giao thông và chuyển mục đích sử dụng, các hộ đã xây dựng khoảng 80 căn nhà diện tích trung bình 60 - 90m², loại nhà tiền chế.

Còn tại The Tropicana Garden 2, vị trí nằm tại thôn 2, xã B’Lá, do ông Nguyễn Quang Trọng là chủ sở hữu có tổng diện tích 3,8ha. Diện tích chuyển mục đích từ đất nông nghiệp sang đất ở nông thôn là hơn 6.000m². Trên diện tích đất này đã xây dựng 4 căn nhà tiền chế, diện tích mỗi căn khoảng 80m².

Cần làm rõ động cơ, mục đích của việc hiến đất làm đường tại Dự án The Tropicana Garden 2. Ảnh: Chu Tuấn

Đáng chú ý, UBND xã B’Lá cho biết, các tuyến đường bên trong The Tropicana Garden 2 đã hiện hữu ngoài thực địa từ lâu (do các chủ sử dụng đất cũ mở đường để đi lại, phục vụ sản xuất) nhưng theo bản đồ đo đạc năm 1999, các thửa đất này không thể hiện đường trên bản đồ địa chính. Theo bản đồ đo đạc mới đã được phê duyệt, có thể hiện con đường trên bản đồ địa chính.

Ngày 25/6/2021, ông Trọng được UBND huyện Bảo Lâm đồng ý cho nâng cấp tuyến đường hiện hữu…

Chủ tịch UBND xã B’Lá Phùng Văn Bình cho biết, những người này về địa phương không nói làm dự án gì cả mà họ chỉ nói dự án trên các phương tiện quảng cáo. Những cá nhân này mua đất rồi chuyển mục đích sử dụng từ nông nghiệp lên thổ cư. Xã không có thẩm quyền chuyển mục đích và chuyển nhượng nên họ làm việc trực tiếp với các phòng, ban của UBND huyện. Vấn đề này xã không nắm được.

Đối với vấn đề hiến đất làm đường, ông Bình cho biết, thẩm quyền của xã chỉ xác nhận vào đơn hiến đất làm đường là đất không có tranh chấp, sử dụng ổn định. Còn việc cho phép họ hiến đất làm đường là thẩm quyền của các phòng, ban cấp huyện, xã không có chức năng cho phép hay không cho phép…

Theo ghi nhận, tại Dự án The Tropicana Garden 2, hoạt động xây dựng các căn nhà đang bị tạm dừng thi công. Hệ thống đường trong dự án đã làm xong. Ảnh: Chu Tuấn

Có một thực tế là khi tiếp cận những thông tin, hồ sơ ban đầu về việc hiến đất làm đường của 2 dự án The Tropicana Garden 1 và 2 thì mọi chuyện xem ra là đều có lý, phú hợp quy trình. Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề mà chính quyền tỉnh Lâm Đồng cũng như đoàn kiểm tra liên ngành cần phải làm rõ:

Thứ nhất, cần làm rõ động cơ, mục đích của việc hiến đất làm đường của các hộ dân. Liệu trong quá trình thẩm định bản vẽ làm đường, các phòng chức năng như: Kinh tế - Hạ tầng, Tài nguyên - Môi trường của huyện Bảo Lâm có nhận thức, đánh giá được mục đích thật sự của việc hiến đất làm đường là để thuận tiện cho việc đi lại hay là nhằm mục đích đằng sau là để tách thửa, phân lô, bán nền (lách luật)?

Thứ hai, cần làm rõ việc thực hiện tách thửa, hợp thửa, hiến đất của các phòng chức năng huyện Bảo Lâm có phù hợp với quy định pháp luật không?

Thứ ba, cần làm rõ 2 dự án nêu trên có vi phạm Nghị định 76/2015 NĐ-CP ngày 10/9/2015 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản?

Khoản 1, Điều 5, Nghị định 76/2015 NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn Luật Kinh doanh bất động sản quy định: Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê mua bất động sản quy định tại khoản 2 Điều 10 Luật Kinh doanh bất động sản không phải thành lập doanh nghiệp kinh doanh bất động sản bao gồm: Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê mua bất động sản mà không phải do đầu tư dự án bất động sản để kinh doanh và trường hợp hộ gia đình, cá nhân bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê mua bất động sản do đầu tư dự án bất động sản để kinh doanh nhưng dự án có tổng mức đầu tư dưới 20 tỷ đồng (không tính tiền sử dụng đất).

Nếu cá nhân kinh doanh bất động sản mà không phải thành lập doanh nghiệp thì cá nhân chỉ chịu 2% thuế thu nhập cá nhân trên giá chuyển nhượng. Tuy nhiên, doanh nghiệp chuyển nhượng bất động sản phải chịu thêm thuế VAT 10% và thuế TNDN 20%.

Do đó, việc xác định được khi nào thì cá nhân kinh doanh bất động sản phải thành lập doanh nghiệp là rất quan trọng và cần thiết để tránh việc thất thu ngân sách. 

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.