Hiện trạng vụ tranh chấp đất ở khối 4, phường Nghi Hòa, thị xã Cửa Lò mới được giải quyết một phần. Ảnh: Xuân Thống

Tranh chấp kéo dài 3 năm chưa được xử lý dứt điểm

Báo Thanh tra kỳ trước đã phản ánh, công trình xây dựng trái phép của dòng họ Nguyễn Đình, phường Nghi Hòa nằm trên đất giao thông, xâm phạm lợi ích công cộng về quyền được lưu thông, chắn lối đi ra đường chính của thửa đất gia đình bà Nguyễn Thị Bình tồn tại nhiều năm nay, nhưng vẫn “bất lực” trong quá trình giải quyết, xử lý dứt điểm.

Bà Nguyễn Thị Bình (trú tại khối 14, phường Lê Lợi, TP Vinh, Nghệ An) phản ánh, bà đã được Nhà nước cấp 960,3m² đất tại thửa 75, tờ bản đồ số 20, khối Hải Bằng 1, phường Nghi Hòa, thị xã Cửa Lò và đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) số BM 366314 vào năm 2012.

Năm 2018, dòng họ Nguyễn Đình (phường Nghi Hòa) được UBND thị xã Cửa Lò công nhận là Dòng họ Văn hóa. Với lý do con cháu dòng họ về đông, nhu cầu cần có chỗ để xe, chi 5 của dòng họ đã tự ý xây bờ tường kiên cố chặn hết lối ra đường chính của thửa đất bà Bình và xây dựng gara ôtô, trồng cây trên đất giao thông, ở thửa số GTO 90, tờ bản đồ số 20 thuộc phường Nghi Hòa.

Sau nhiều lần đơn thư được gửi đến các cấp, kiến nghị giải quyết, UBND thị xã Cửa Lò đã tiến hành xem xét, xác minh, kiểm tra hiện trạng và có thông báo kết luận.

Tại Văn bản số 247/UBND-TN ngày 9/3/2021, UBND thị xã Cửa Lò có ý kiến: “Phần đất mà dòng họ xây dựng có diện tích khoảng 30m² là đất giao thông, phục vụ cho mục đích đi lại của người dân. Phần diện tích này là một phần của thửa đất số GTO 90, tờ bản đồ số 20 thuộc phường Nghi Hòa. Cho nên, việc dòng họ Nguyễn Đình xây dựng gara để xe, hàng rào trên đất giao thông là không đúng quy định. Do vậy, giao UBND phường Nghi Hòa làm việc với đại diện dòng họ Nguyễn Đình để thực hiện việc giải tỏa công trình trên để đảm bảo giao thông đi lại của người dân”.

Văn bản này yêu cầu UBND phường Nghi Hòa tổ chức thực hiện, báo cáo kết quả về thị xã trước ngày 15/3/2021.

Vụ việc tranh chấp giữa bà Nguyễn Thị Bình và dòng họ Nguyễn Đình kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm. Ảnh: Xuân Thống

Quá thời hạn, người đứng đầu theo thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo của UBND phường Nghi Hòa vẫn không thực hiện và cũng không báo cáo, nên tiếp đó, UBND thị xã Cửa Lò đã ra Văn bản số 602 ngày 7/5/2021, giao trách nhiệm cho Chủ tịch UBND phường Nghi Hòa chủ trì giải quyết và báo cáo kết quả theo thời gian quy định. Đồng thời, giao Phòng Tài nguyên - Môi trường (TNMT) thị xã hướng dẫn, đôn đốc, chỉ đạo phường xử lý các nội dung mà công dân phản ánh.

Tuy nhiên, các văn bản mà chính quyền thị xã giao cho UBND phường Nghi Hòa không được thực hiện nghiêm túc. Bằng chứng là hiện trạng mà dòng họ Nguyễn Đình xây dựng trên phần đất không đúng quy định đó không được tháo dỡ, xử lý triệt để.

Liên quan đến nội dung phản ánh dòng họ Nguyễn Đình có hành vi làm bờ rào và gara xe lấn chiếm đất giao thông, ảnh hưởng việc đi lại của gia đình bà Bình, UBND thị xã đã có các văn bản chỉ đạo và đôn đốc, giao trách nhiệm cho Chủ tịch UBND phường Nghi Hòa giải quyết, nhưng đến ngày 17/6/2021 vẫn chưa nhận được báo cáo kết quả giải quyết của UBND phường. Do đó, Phòng Thanh tra tham mưu lãnh đạo UBND thị xã tiếp tục ký Văn bản 873 đôn đốc xử lý nội dung, trong đó yêu cầu Chủ tịch UBND phường rà soát, giải quyết dứt điểm và báo cáo về UBND thị xã trước ngày 30/6/2021.

Rõ ràng, trong nhiều văn bản chỉ đạo, UBND thị xã Cửa Lò đã khẳng định việc dòng họ Nguyễn Đình xây dựng hàng rào, đổ bê tông, trồng cây như hiện nay là không đúng quy định.

Thay vì có biện pháp cương quyết, sớm tháo dỡ công trình xây bờ tường kiên cố của dòng họ Nguyễn Đình đã xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình bà Bình và những người xung quanh về quyền được lưu thông, di chuyển, thì mới đây, UBND thị xã Cửa Lò lại có văn bản gửi công dân về quan điểm, phương án giải quyết, nhưng xem ra “đẩy vụ việc đi quá xa”, trong lúc bản chất vấn đề lại giản đơn hơn, đó là xử lý kiên quyết, buộc tháo dỡ vi phạm, trả lại hiện trạng ban đầu của thửa đất.

Quyền lợi công dân chưa được đảm bảo

Sau thời gian khá dài từ khi công dân khiếu nại tới chính quyền sở tại và cơ quan chức năng, đến nay, hiện trạng không gian và công trình trên đất đã được giải quyết một phần. Từ chỗ chi 5 dòng họ Nguyễn Đình xây dựng hàng rào, gara xe và trồng cây, hiện phía bị đơn đã chủ động phối hợp với các lực lượng của phường Nghi Hòa tháo dỡ vì không đúng quy định, hiện còn phần diện tích đang sử dụng xây hàng rào, đổ bê tông, trồng cây tại thửa GTO 90.

Qua quan sát, bức tường rào chạy dài khoảng 50m, cao khoảng 0,8m vẫn chưa được giải tỏa theo đúng tinh thần chỉ đạo của UBND thị xã Cửa Lò ngay từ lúc đầu giải quyết vụ việc, còn ngang nhiên tồn tại như một sự thách thức tính nghiêm minh của pháp luật cũng như công luận.

Theo tìm hiểu về hồ sơ cấp GCNQSDĐ của bà Nguyễn Thị Bình, nguồn gốc sử dụng đất do Hội đồng Đăng ký đất đai phường Nghi Hòa xét duyệt và xác nhận, hộ gia đình bà Bình (có chồng là thương binh) sử dụng đất từ năm 1978 do hợp tác xã giao. Gia đình sử dụng ổn định, liên tục, không tranh chấp, không lấn chiếm từ khi được cấp đến nay. Trong 2 lần đo đạc năm 1996 (thể hiện ở thửa 344, tờ bản đồ 23, diện tích 922m²) và năm 2006 (thể hiện ở thửa 75, tờ bản đồ 20, diện tích 960,3m²) có chênh lệch kết quả đo, do sai số thước cạnh và ranh giới mốc giới của thửa đất.

Trong khi đó, theo báo cáo xác minh của UBND phường, thì nguồn gốc sử dụng thửa đất bà Bình được cấp GCNQSDĐ năm 2012 và hiện nay đang sử dụng là do năm 1986-1987, khi có chính sách đưa thương binh về làng, vợ chồng bà Bình được cấp thửa đất trên diện tích đất nông nghiệp của dân sản xuất. Nhưng nguồn gốc sử dụng đất của gia đình bà Bình tại thời điểm cấp GCNQSDĐ năm 2012 thì gia đình được cấp năm 1978.

Tại nhiều văn bản chỉ đạo, thị xã đã giao UBND phường Nghi Hòa rà soát, giải quyết và báo cáo, gần đây là thời hạn 30/7, nhưng vẫn chưa được dứt điểm. Ảnh: Xuân Thống

Theo đại diện lãnh đạo Phòng TNMT thị xã Cửa Lò, để giải quyết dứt điểm vụ việc này, UBND thị xã đã có phương án giao cụ thể đối với từng nội dung.

Đối với việc cấp GCNQSDĐ cho bà Bình tại thửa 75, tờ bản đồ số 20, diện tích 960,3m², thị xã giao UBND phường Nghi Hòa làm việc với Hội đồng Đăng lý đất đai phường tại thời điểm cấp GCNQSDĐ cho bà Bình, lập biên bản về việc xác định lại nguồn gốc để cấp đổi GCNQSDĐ theo đúng quy định.

Đối với phần diện tích đất dòng họ Nguyễn Đình đang sử dụng xây hàng rào, đổ bê tông, trồng cây, giao UBND phường Nghi Hòa trực tiếp làm việc với đại diện dòng họ để quản lý các công trình xây dựng, cây cối trên phần đất này và sử dụng phần diện tích 115,6m² cho mục đích công cộng, phục vụ việc chỉnh trang đô thị, xây dựng khu dân cư kiểu mẫu tại khối 4 theo chủ trương của thị xã; đồng thời giao Phòng Quản lý đô thị, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thị xã quản lý nghiêm quy hoạch đối với các thửa đất tiếp giáp với khu đất sử dụng mục đích công cộng này.

Ngày 2/8, trao đổi với phóng viên về thẩm quyền, trách nhiệm giải quyết đối với vụ việc, ông Doãn Tiến Dũng, Chủ tịch UBND thị xã Cửa Lò cho biết: Vụ việc đã được Ban Thường vụ Thị ủy, UBND thị xã vào cuộc giải quyết.

Ngày 25/7, UBND thị xã đã có Văn bản 1148/UBND-TN chỉ đạo và giao cho UBND phường xử lý báo cáo theo quy định.

Ngày 3/8, chúng tôi trao đổi với ông Lê Thanh Giang, Chủ tịch UBND phường Nghi Hòa về tiến độ giải quyết vụ việc theo thời hạn báo cáo đến ngày 30/7 tại Văn bản 1148 của UBND thị xã Cửa Lò giao, thì được cho biết: Hiện, phường mới tổ chức một cuộc họp với ban cán sự khối để quán triệt các văn bản thị xã chỉ đạo, đôn đốc, sắp tới sẽ làm việc với dòng họ Nguyễn Đình, bởi đại diện của dòng họ xin lùi thêm ít ngày vì lý do cá nhân.

“Qua xem xét thì phần diện tích tranh chấp đó không liên quan, ảnh hưởng đến bà Bình, đó là đất do Nhà nước quản lý. Khoảng diện tích lưu không đó sẽ được sử dụng cho mục đích công cộng, phường sẽ trồng hoa lên đó, để sau này con đường đẹp hơn, đồng bộ. Dòng họ cũng cam kết không sử dụng đến hàng rào ấy nữa”, ông Dũng nói.

“Để xảy ra việc như thế thì phải giải quyết, nhưng phải “dài hơi một tý”. Cái sai là chính quyền phường không ngăn sớm khi họ xây dựng, nên sau đó phải đập bỏ. Sau khi vào cuộc phải tính toán lại kỹ hơn, hiện một phần đã được tháo dỡ, còn lại bờ rào. Việc này không ảnh hưởng an sinh gì cả, mà đạt mục đích, phải làm từ từ, nhất là xây dựng trái phép thì sẽ xử lý, nhưng cách thức xử lý phải từng bước khác nhau. Giờ thì phải làm ngược lại”, Chủ tịch UBND thị xã Cửa Lò nhận định phương án giải quyết sắp tới.

 Dư luận cho rằng, nguyên nhân để đơn thư kéo dài, phức tạp là do sự chỉ đạo chưa quyết liệt, còn nể nang, có dấu hiệu bao che. Hơn lúc nào hết, cấp ủy, chính quyền các cấp thị xã Cửa Lò cần có biện pháp cứng rắn, kiên quyết hơn, kịp thời giải quyết ngay từ cơ sở, không để phát sinh, hình thành “điểm nóng”, ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở địa phương.

 Báo Thanh tra sẽ theo dõi, tiếp tục thông tin.