Ông Trần Công Thu (người dân có đất bị thu hồi) cho rằng việc bà Phan Thị Mỹ Thanh ký 2 văn bản trái luật dẫn đến nhiều sai phạm, hệ lụy kéo dài. Ảnh: Nguyên Dũng

Cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai ký 2 văn bản trái luật

Theo tài liệu Báo Thanh tra có được, liên quan đến Dự án Khu dân cư Phước Tân, ngày 18/09/2013, bà Phan Thị Mỹ Thanh, lúc này là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai (đã bị Ban Bí thư cách hết chức vụ trong Đảng vào năm 2018 khi đang làm Phó Bí thư Tỉnh ủy vì có nhiều sai phạm) ký Văn bản số 7655/UBND-ĐT, cho phép Công ty An Hưng Phát lập quy hoạch giai đoạn 1 Dự án Khu dân cư Phước Tân tại xã Phước Tân (nay là phường Phước Tân, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) với diện tích 49,7ha.

Điều đặc biệt, thời điểm bà Thanh ký văn bản trên, trong tổng số 49,7ha đất quy hoạch có đến 28ha đất trồng lúa chưa chuyển đổi và Thủ tướng Chính phủ chưa có văn bản đồng ý cho phép chuyển diện tích trồng lúa này sang đất triển khai dự án khu dân cư.

Một góc Dự án Khu dân cư Phước Tân chụp từ trên cao. Ảnh: Nguyên Dũng

Dù chưa được UBND tỉnh Đồng Nai chấp thuận chủ trương đầu tư và thỏa thuận địa điểm, ngày 19/03/2014, bà Phan Thị Mỹ Thanh, với vai trò là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, đã “thay mặt UBND tỉnh, ký thay Chủ tịch tỉnh” Giấy phép quy hoạch số 12/GPQH về việc cấp phép cho Công ty An Hưng Phát làm chủ đầu tư dự án trên.

Sau khi bà Phan Thị Mỹ Thanh ký 2 văn bản “cầm đèn chạy trước ô tô” nêu trên, thì nhiều tháng sau, Thủ tướng Chính phủ mới có văn bản đồng ý cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa (nêu trên) sang đất làm dự án khu dân cư.

Cụ thể, ngày 27/05/2014, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải ký (thay Thủ tướng Chính phủ) Văn bản số 794/TTg-KTN về việc “chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa trên địa bàn tỉnh Đồng Nai”.

Nội dung văn bản nêu: “Đồng ý với UBND tỉnh Đồng Nai quyết định chuyển mục đích sử dụng 76,5ha đất trồng lúa để thực hiện Dự án Khu dân cư xã Phước Tân, An Hoà thuộc TP Biên Hoà, đã có ý kiến thống nhất của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Tài nguyên và Môi trường.

UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo thực hiện việc chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa nêu trên theo đúng quy định tại Nghị định số 42/2012/NĐ-CP ngày 11/05/2012 của Chính phủ.

Đối với các dự án, công trình còn lại, yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khẩn trương có ý kiến để Bộ Tài nguyên và Môi trường thẩm định, trình Thủ tướng Chính phủ theo quy định”.

Theo hồ sơ dự án, từ tháng 05/2014 đến tháng 06/2017, các cơ quan chức năng liên quan của tỉnh Đồng Nai và TP Biên Hòa, UBND xã Phước Tân (nay là phường Phước Tân) ra nhiều văn bản pháp lý liên quan nhằm giúp chủ đầu tư là Công ty An Hưng Phát “thâu tóm” gần 50ha đất tại xã Phước Tân để triển khai dự án.

Trụ sở Công ty An Hưng Phát đặt tại Dự án Khu dân cư Phước Tân. Ảnh: Nguyên Dũng

Trong các năm từ 2014 đến 2019, lúc “triển khai” thủ tục pháp lý và tiến hành thu hồi đất làm Dự án Khu dân cư Phước Tân, các cơ quan chức năng của tỉnh Đồng Nai và TP Biên Hòa, chủ đầu tư An Hưng Phát đã gặp phải sự phản đối quyết liệt của người dân.

Hàng chục hộ dân có đất thuộc diện bị thu hồi đất làm dự án đã gửi đơn thư khiếu nại, tố cáo vượt cấp lên các cơ quan Trung ương.

Tháng 09/2019, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình, yêu cầu Thanh tra Chính phủ phối hợp với UBND tỉnh Đồng Nai kiểm tra nội dung khiếu nại, tố cáo của công dân, đề xuất biện pháp giải quyết theo quy định pháp luật và báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 30/12/2019.

Trước đó, đầu tháng 09/2019, một đoàn thanh tra khác do Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn cũng đã đến UBND tỉnh Đồng Nai, công bố quyết định thanh tra nhiều nội dung được dư luận quan tâm, liên quan đến công tác quản lý Nhà nước.

Nhầm lẫn cả trong quyết định “thỏa thuận địa điểm đầu tư dự án”

Liên quan đến Dự án Khu dân cư Phước Tân, ngày 09/12/2022, Thanh tra Chính phủ đã có Thông báo số 2191/TB-TTCP về việc kiểm tra, xem xét nội dung khiếu nại, tố cáo của người dân.

Thông báo số 2191/TB-TTCP do Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn ký, nêu rõ nhiều sai phạm tại dự án này.

Cụ thể: Bà Phan Thị Mỹ Thanh, thời điểm năm 2014 là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, ký văn bản và giấy phép cho Công ty An Hưng Phát lập quy hoạch giai đoạn 1 dự án chưa đúng quy định Luật Đất đai năm 2013.

Tại 2 văn bản do bà Thanh ký là Văn bản số 7665/UBND-ĐT ngày 18/09/2013 cho Công ty An Hưng Phát lập quy hoạch giai đoạn 1, Giấy phép quy hoạch số 12/GPQH ngày 19/03/2014 cho phép Công ty An Hưng Phát thực hiện lập, phê duyệt nhiệm vụ và trình thẩm định quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500.

Tại thời điểm trên, dự án có sử dụng 28ha đất lúa nhưng chưa có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ.

Đến ngày 27/05/2014 (tức 8 tháng sau), Thủ tướng Chính phủ mới có Văn bản số 794/TTg-KTN cho phép chuyển mục đích đất lúa để thực hiện Dự án Khu dân cư Phước Tân.

Công ty An  Hưng Phát đã “thâu tóm” gần 50ha đất tại xã Phước Tân để triển khai dự án. Ảnh: Nguyên Dũng

Theo quy định của pháp luật, việc cấp giấy phép quy hoạch chỉ thực hiện sau khi được cơ quan chức năng có thẩm quyền chấp thuận chủ trương và thỏa thuận địa điểm đầu tư dự án.

Tuy nhiên, tại Dự án Khu dân cư Phước Tân, 5 tháng sau kể từ khi UBND tỉnh Đồng Nai ban hành Giấy phép quy hoạch số 12, thì cũng UBND tỉnh này mới ban hành Văn bản 8131/UBND-ĐT ngày 29/08/2014 (do bà Phan Thị Mỹ Thanh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh ký thay Chủ tịch tỉnh) về thỏa thuận địa điểm cho Công ty An Hưng Phát đầu tư dự án “theo quy hoạch” tại phường Phước Tân.

Việc UBND tỉnh Đồng Nai ban hành Văn bản 7655 và Giấy phép quy hoạch số 12 là trái với quy định pháp luật.

Ngoài ra, nội dung bản thoả thuận địa điểm số 8131/UBND-ĐT ngày 29/08/2014 nêu rõ: “Chấp thuận chủ trương và thỏa thuận địa điểm cho Công ty An Hưng Phát lập hồ sơ đầu tư… địa điểm tại ấp Miễu, xã Phước Tân, TP Biên Hòa, Đồng Nai”.

Như vậy, địa điểm UBND tỉnh Đồng Nai chấp thuận cho chủ đầu tư triển khai dự án là “ấp Miễu, xã Phước Tân”. Nhưng trên thực tế, việc thu hồi đất của các cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai để bàn giao cho chủ đầu tư triển khai Dự án Khu dân cư Phước Tân lại ở “ấp Đồng, xã Phước Tân”.

Thông báo số 2191/TB-TTCP ngày 09/12/2022 của Thanh tra Chính phủ nêu rõ: “Việc nhầm lẫn này là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc khiếu nại, tố cáo, bức xúc của các hộ dân liên quan đến Dự án Khu dân cư Phước Tân do Công ty An Hưng Phát làm chủ đầu tư. Nhưng đến nay, chính quyền địa phương chưa kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức có liên quan”.

Bài 2: Công ty An Hưng Phát đã “biến” dự án khu dân cư thành kinh doanh thương mại như thế nào?