(Thanh tra) - Ngày 4/9, lãnh đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Đồng Nai đã họp bàn giải pháp tháo gỡ vướng mắc cho 29 công trình, dự án trọng điểm với tổng vốn hàng trăm ngàn tỷ đồng. Trọng tâm là xử lý bồi thường, giải phóng mặt bằng, khắc phục thiếu vật liệu và tháo gỡ pháp lý PPP, nhằm bảo đảm tiến độ hạ tầng kết nối cảng hàng không Quốc tế (HKQT) Long Thành và mục tiêu tăng trưởng bền vững.
Ngày 4/9, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Đồng Nai Tôn Ngọc Hạnh và Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức đã chủ trì cuộc họp của tổ chỉ đạo thực hiện các công trình, dự án trọng điểm. Cuộc họp có sự tham dự của lãnh đạo nhiều sở, ngành và địa phương liên quan.
Nút thắt trong đầu tư công và PPP
Theo báo cáo của Sở Tài chính, toàn tỉnh hiện có 29 công trình, dự án trọng điểm. Trong đó, có 13 dự án đầu tư công, 6 dự án triển khai theo hình thức PPP và 10 dự án sử dụng vốn ngoài ngân sách và các đề án và quy hoạch.
Với nhóm đầu tư công có tổng vốn hơn 53,6 ngàn tỷ đồng, có 6 dự án đang triển khai thi công, 7 dự án còn trong giai đoạn hoàn tất thủ tục. Khó khăn lớn nhất là bồi thường, giải phóng mặt bằng và thiếu nguồn vật liệu đắp nền.
Đối với 6 dự án PPP với tổng vốn hơn 117 ngàn tỷ đồng, vướng mắc chủ yếu đến từ cơ sở pháp lý. Các luật mới được Quốc hội ban hành (Luật số 57/2024/QH15, Luật số 90/2025/QH15) đã sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ nhiều quy định về trình tự, thủ tục, hồ sơ, thẩm định và hợp đồng. Khi chưa có hướng dẫn chi tiết, các dự án khó triển khai đúng tiến độ.
Các dự án vốn ngoài ngân sách cũng gặp trở ngại ở khâu bồi thường, giải phóng mặt bằng và thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh quy hoạch, hiện chưa được phân cấp triệt để cho địa phương.
Chỉ đạo tháo gỡ và đề xuất giải pháp
Trước tình hình này, UBND tỉnh yêu cầu các chủ đầu tư phối hợp chặt chẽ với địa phương và Trung tâm Phát triển quỹ đất để tập trung xử lý dứt điểm công tác giải phóng mặt bằng. Các sở Xây dựng, Tài chính, Nông nghiệp và Môi trường phải kịp thời tháo gỡ vướng mắc thủ tục, áp dụng cơ chế “luồng xanh” để rút ngắn thời gian giải quyết.
Với các dự án PPP, tỉnh giao các sở ngành liên quan vận dụng quy định hiện hành để tạm thời triển khai, đồng thời chủ động cập nhật quy định mới, tham mưu điều chỉnh phù hợp.
Kết luận cuộc họp, lãnh đạo tỉnh khẳng định: việc chậm trễ hạ tầng kết nối với cảng HKQT Long Thành đồng nghĩa với việc Đồng Nai tự đánh mất lợi thế cạnh tranh trong thu hút đầu tư và phát triển. Đồng thời, thống nhất sẽ báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét thành lập Ban chỉ đạo thực hiện dự án ở cấp xã, phường, trước mắt áp dụng với các công trình, dự án trọng điểm.
Giải pháp cần Trung ương đồng hành
Từ những khó khăn hiện hữu, có thể thấy nhiều vấn đề vượt quá thẩm quyền của địa phương. Để tháo gỡ căn cơ, cần sự hỗ trợ đồng bộ từ Trung ương. Trước hết, cơ quan có thẩm quyền cần sớm ban hành nghị định, thông tư hướng dẫn chi tiết Luật PPP sửa đổi, nhất là quy định về hợp đồng, phương thức thanh toán và thẩm quyền phê duyệt. Bên cạnh đó, cần phân cấp mạnh mẽ hơn cho địa phương trong phê duyệt điều chỉnh quy hoạch, tránh tình trạng phải chờ đợi nhiều tầng nấc. Việc sửa đổi Luật Đất đai và các văn bản liên quan cũng cần theo hướng rút gọn thủ tục, minh bạch quy định bồi thường, tái định cư để đẩy nhanh giải phóng mặt bằng.
Đặc biệt, với các công trình kết nối trực tiếp cảng HKQT tế Long Thành, nên cho phép áp dụng cơ chế đặc thù: thủ tục rút gọn, rút ngắn thời gian thẩm định, thậm chí triển khai cơ chế “ủy quyền đặc biệt” để bảo đảm tiến độ.
Các công trình, dự án trọng điểm không chỉ đơn thuần là hạ tầng kỹ thuật mà còn là đòn bẩy chiến lược cho phát triển kinh tế – xã hội. Nếu những nút thắt pháp lý và thủ tục không được tháo gỡ kịp thời, Đồng Nai sẽ chậm nhịp trong bối cảnh cơ hội lớn đang mở ra từ sân bay Long Thành và hệ thống cao tốc. Giải pháp đồng bộ, phối hợp nhịp nhàng giữa địa phương và Trung ương chính là chìa khóa để Đồng Nai hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng bền vững.
