Kỳ họp 11: Lần đầu tiên Quốc hội bầu Thủ tướng Chính phủ làm Chủ tịch nước

Sáng ngày 23/3, Tổng Thư ký Quốc hội chủ trì họp báo về dự kiến Chương trình kỳ họp thứ 11, Quốc hội khoá XIV.

Kỳ họp thứ 11 Quốc hội khóa XIV sẽ khai mạc vào sáng mai (ngày 24/3). Theo dự kiến chương trình, Quốc hội sẽ họp tập trung trong thời gian 12 ngày (dự kiến bế mạc vào ngày 8/4).

7 ngày làm công tác nhân sự

Một trong những nội dung quan trọng tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ dành khoảng 7 ngày để xem xét, kiện toàn một số vị trí lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước để đảm bảo sự đồng bộ trong công tác nhân sự của Đảng, Nhà nước.

Theo Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Vũ Minh Tuấn, sau Đại hội XIII của Đảng, nhiều vị trí lãnh đạo chủ chốt của Nhà nước không tái cử Ban Chấp hành Trung ương, cùng với đó, Bộ Chính trị phân công nhiệm vụ mới với một số Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Ủy viên Trung ương.

“Bộ Chính trị đã xem xét thận trọng cơ sở pháp lý và thực tiễn của việc kiện toàn các chức danh lãnh đạo Nhà nước ngay sau Đại hội Đảng và thống nhất cao cần sớm kiện toàn, sắp xếp lại các chức danh một cách đồng bộ”, ông Tuấn thông tin.

Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc nhấn mạnh thêm, Quốc hội lần này chỉ kiện toàn một số chức danh lãnh đạo Nhà nước chứ không phải kiện toàn tất cả và đây là kiện toàn cho khoá XIV.

Theo ông Phúc, Hiến pháp quy định một nhiệm kỳ Quốc hội là 5 năm. Đến tháng 7/2021, sau khi bầu cử xong, tổng kết bầu cử xong thì kết thúc khoá XIV chuyển sang khoá XV.

“Tôi không tham gia làm Tổng Thư ký nữa nhưng tôi vẫn làm đại biểu Quốc hội khoá XIV đến khi bầu ra Quốc hội khoá mới. Tới lúc đó tôi mới chính thức không còn là đại biểu Quốc hội khoá XIV nữa”, ông Phúc nói.

Dự kiến chương trình, tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ tiến hành miễn nhiệm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân; đồng thời bầu nhân sự thay thế giữ các chức danh này bằng hình thức bỏ phiếu kín.

Trả lời thắc mắc của báo chí về thông tin tại phiên họp thứ 54 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội cho biết sẽ bầu Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc làm Chủ tịch nước, ông Phúc giải thích rõ thêm về mặt kỹ thuật.

Theo ông Phúc, đây là lần đầu tiên bầu Thủ tướng làm Chủ tịch nước nên theo tuần tự ngoài việc miễn nhiệm Chủ tịch nước, còn phải còn miễn nhiệm Thủ tướng.

Nếu miễn nhiệm Chủ tịch nước trước rồi bầu Thủ tướng làm tân Chủ tịch nước thì khi ấy Thủ tướng sẽ phải trình Quốc hội miễn nhiệm chính mình. Vì vậy có ý kiến thắc mắc “không thể có chuyện Thủ tướng miễn nhiệm mình”.

Vì vậy, theo tuần tự, Chủ tịch nước phải trình Quốc hội miễn nhiệm Thủ tướng, sau đó mới tiến hành các bước tiếp theo.

Kiện toàn khoảng 25 chức danh lãnh đạo

Trả lời câu hỏi có bao nhiêu đề cử cho mỗi vị trí chức danh chủ chốt, ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Ban Công tác đại biểu cho biết, các chức danh chủ chốt Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng đều phải trình theo trình tự thủ tục, ứng cử viên phải ra Quốc hội xem xét.

Về mặt nguyên tắc, sau khi xem xét chủ trương của Đảng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình nhân sự  Chủ tịch nước để Quốc hội bầu.

Thường vụ Quốc hội cũng giới thiệu nhân sự Chủ tịch Quốc hội. Nếu ra Quốc hội có ứng cử viên nào xin tự ứng cử thì lúc đó Quốc hội sẽ xem xét.

"Còn nhân sự Thủ tướng thì do Chủ tịch nước giới thiệu. Tất cả theo quy trình của Luật Tổ chức Quốc hội và Luật Tổ chức Chính phủ”, ông Tuấn Anh cho hay.

Quốc hội cũng sẽ tiến hành bầu, miễn nhiệm các chức danh lãnh đạo các cơ quan Nhà nước, bao gồm: Một số Phó Chủ tịch Quốc hội và Chủ nhiệm Ủy ban của Quốc hội, Tổng Kiểm toán Nhà nước, một số Phó Thủ tướng, Bộ trưởng và thành viên khác của Chính phủ…

Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho biết thêm, tổng số có khoảng 25 chức danh lãnh đạo sẽ được kiện toàn tại kỳ họp này. Đồng thời nêu rõ, quy trình làm công tác nhân sự làm từng bước, rất chặt chẽ.

“Việc tuyên thệ là bình thường, nghĩa là khi bầu Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch Quốc hội xong thì tuyên thệ, đó là nguyên tắc Hiến định. Có thể một người sắp tới đây được bầu là Chủ tịch nước của khoá XIV và đến tháng 7, khoá XV tiếp tục được bầu giữ chức vụ này thì vẫn tuyên thệ”, ông Nguyễn Hạnh Phúc nêu rõ.