Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh trả lời tại hội trường

Tổng Thanh tra cho biết, ngành Thanh tra được Quốc hội, Chính phủ giao nhiệm vụ vào những tháng cuối năm 2011, đầu năm 2012, ngoài nhiệm vụ chuyên môn, Thanh tra Chính phủ (TTCP) tổ chức thực hiện thanh tra tập trung vào 5 tập đoàn, tổng Cty lớn: Tập đoàn Sông Đà, Tập đoàn Hóa chất, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Viễn thông Quân đội; Tổng Cty Hàng hải Việt Nam.

 Kết quả, qua thanh tra đã phát hiện các vi phạm trên 30 nghìn tỷ đồng ở 5 đơn vị trên. Các sai phạm, vi phạm tập trung 5 dạng: Sai quy định, thủ tục không đúng quy định của Nhà nước (về đầu tư, hoạt động sản xuất); sai thẩm quyền; sai đối tượng cho phép; lợi dụng sơ hở chính sách pháp luật, kinh doanh không đúng mục đích của chủ quản kinh doanh và do trình độ quản lý doanh nghiệp còn nhiếu yếu kém.

Tuy phát hiện về vi phạm kinh tế và pháp luật, nhưng chưa phát hiện hình thức thất thoát ở các dạng sai phạm này. Sau kết luận thanh tra, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các tập đoàn, tổng Cty phải khẩn trương khắc phục vi phạm theo kết luận của cơ quan thanh tra. Hiện nay, các tập đoàn, tổng Cty đã có kế hoạch và phương hướng khắc phục những sai phạm.

Tại Tập đoàn Sông Đà, trong quá trình triển khai dự án xây dựng ở một đơn vị đã vi phạm pháp luật và có hiện tượng tiêu cực. TTCP đã chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra làm rõ để xử lý theo quy định của pháp luật.

Đối với Tổng Cty Hàng hải Việt Nam, TTCP đã tiến hành thanh tra giai đoạn từ năm 2007 - 2010 về các nội dung: Đầu tư mua sắm tàu; xây dựng cảng biển và các cơ sở hạ tầng khác; đầu tư tài chính dài hạn. Qua thanh tra nổi lên 3 vi phạm lớn gồm: Đầu tư tài chính dài hạn còn lớn, đầu tư dàn trải nóng vội; đầu tư chiếm tỷ lệ cao (chiếm trên 82% so với tổng nguồn vốn khoảng 48 nghìn tỷ đồng). Tình trạng đầu tư cảng biển trong 4 năm qua còn manh mún, không đạt so với yêu cầu đề ra; chậm phát huy và hiệu quả kém. Hoạt động kinh doanh của Tổng Cty mức độ các năm sau càng giảm như năm 2008, lợi nhuận sau thuế đạt 1.248 tỷ đồng, đến năm 2010 chỉ còn 114 tỷ đồng. Hiệu quả sản xuất kinh doanh giảm dần. Qua thanh tra, TTCP còn phát hiện vụ mua Ụ tàu nổi với 4 sai phạm chủ yếu: Dự án chưa có quy hoạch toàn diện (mặc dù đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý và chỉ đạo cho làm nhưng phải làm báo cáo bổ sung quy hoạch); mua tàu với giá rất cao; thời gian mua kéo dài, trị giá mua 489 tỷ đồng để kéo dài dẫn đến chi phí khác lên 24 tỷ đồng. Trong khi đó, hàng tháng phải chi 1,6 tỷ đồng để chi phí khác, trong khi Ụ tàu nổi chưa hoạt động. TTCP đã chuyển cơ quan điều tra khởi tố làm rõ sai phạm trong việc mua tàu và quản lý tàu.

Về việc giải quyết KN,TC, từ tháng 9/2011 đến nay, số lượng KN,TC giảm cả 3 mặt về số vụ việc, số đơn và số lượt người. Tuy nhiên, tình hình diễn biến còn phức tạp, khá gay gắt; thậm chí có hiện tượng quá khích đối với chính quyền địa phương.

Trước tình hình đó, TTCP đã chỉ đạo tổ chức 3 hội nghị ở cả 3 khu vực (miền Bắc, miền Trung, miền Nam) để đánh giá tình hình về những gì đã đạt được và chưa được. Đầu tháng 5 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về KN,TC. Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ đã ra chỉ thị về giải quyết KN,TC; tập trung giải quyết các vụ việc kéo dài, tồn đọng. Qua rà soát theo thẩm quyền Trung ương còn tồn đọng 528 vụ việc KN,TC.

Trước thực tiễn trên, TTCP đã đề xuất và triển khai một số giải pháp: Triển khai Luật KN, Luật TC được Quốc hội thông qua có hiệu lực từ tháng 7/2012. Thành lập các tổ công tác đi rà soát và cùng địa phương giải quyết. Những vụ nào thuộc thẩm quyền của Trung ương thì báo cáo Chính phủ giải quyết; của địa phương thì phối hợp cùng địa phương tìm giải pháp tháo gỡ. Tiến hành thực hiện trực tiếp đối thoại, tiếp công dân những vụ chưa đồng tình để tháo gỡ, tạo đồng tình để giải quyết dứt điểm. Tập trung thực hiện các quyết định giải quyết KN,TC có hiệu lực pháp luật.

Những giải pháp trên sẽ tiến hành thực hiện theo 2 bước: Bước 1, rà soát từ nay đến ngày 30/8 những vụ việc KN,TC còn tồn đọng kéo dài và diễn biến gay gắt. Bước 2, tiếp tục tiến hành đến cuối năm tập trung giai quyết các vụ việc kéo dài và các điểm nóng.

Ánh Tuyết