(Thanh tra) - Trong buổi Họp báo do Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy cùng Sở Văn hóa và Thể thao TP Hồ Chí Minh tổ chức vào chiều 18/9, Sở Xây dựng TP đã có thông tin về tình hình phát triển nhà ở trên địa bàn TP.
Vẫn còn nhiều khó khăn
Theo Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh, Thủ tướng Chính phủ giao chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội cho TP đến năm 2030 là 199.400 căn nhà ở xã hội (trong đó, khu vực TP Hồ Chí Minh cũ 100.000 căn; khu vực tỉnh Bình Dương cũ 86.900 căn; khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu cũ 12.500 căn).
Từ năm 2021 đến nay, TP Hồ Chí Minh đã đầu tư xây dựng hoàn thành đưa vào sử dụng 6.657 căn nhà ở xã hội. Trong đó, khu vực TP Hồ Chí Minh cũ 3.417 căn (6 dự án); khu vực tỉnh Bình Dương cũ 2.927 căn (8 dự án); khu vực tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ 313 căn (2 dự án).
Ngoài ra, TP cũng đang triển khai các dự án nhà ở xã hội khác trên địa bàn, cụ thể: 11 dự án đang thi công xây dựng, với quy mô 11.654 căn; 6 dự án đã có Giấy phép xây dựng chuẩn bị triển khai thi công, với quy mô 5.263 căn; 26 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư, với quy mô 24.674 căn.
Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh cho biết, có một số nguyên nhân dẫn đến khó khăn trong việc phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn TP. Trong đó, công tác bồi thường giải phóng mặt bằng tại một số dự án nhà ở xã hội vướng mắc, kéo dài, tiến độ thực hiện dự án chậm, thậm chí không thực hiện được.
Đối với các dự án nhà ở thương mại có quy mô sử dụng đất trên 10ha, tuy đã xác định quỹ đất 20% xây dựng nhà ở xã hội, nhưng chủ đầu tư dự án chậm triển khai bồi thường giải phóng mặt bằng hoặc đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, nên chưa triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.
Chủ đầu tư các dự án nhà ở thương mại chậm bàn giao quỹ đất 20% tại dự án cho Nhà nước để triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội hoặc chậm triển khai dự án nhà ở xã hội trên phần đất 20% này cũng là một nguyên nhân gây khó khăn cho việc phát triển nhà ở xã hội.
Cùng với đó, nguồn vốn dài hạn để hỗ trợ các chủ đầu tư vay thực hiện dự án nhà ở xã hội, vay vốn xây dựng, các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội vay vốn mua nhà là chưa ổn định.
Theo Sở Xây dựng, TP đã có chính sách cho vay đối với các đối tượng thu nhập thấp thông qua Quỹ Phát triển nhà ở TP (được vay tối đa 900 triệu đồng với lãi suất ưu đãi 3,2%/năm). Tuy nhiên, mức vay này còn thấp so với giá trị căn nhà và đối tượng được vay còn hạn chế.
Ngoài ra, các bước thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội trước đây còn phức tạp, ngoài thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, công nhận chủ đầu tư, phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, chấp thuận đầu tư, giao đất, tính tiền sử dụng đất, ký quỹ như nhà ở thương mại, các dự án nhà ở xã hội phải thực hiện thẩm định giá bán nhà ở xã hội, xác nhận đối tượng mua, thuê mua nhà ở xã hội. Do đó, các nhà đầu tư chưa tham gia nhiều.
Nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ về nhà ở xã hội
Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh cho biết, hiện nay, đối với chủ đầu tư, TP có chính sách hỗ trợ toàn bộ lãi suất đối với dự án nhà ở xã hội được Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TP Hồ Chí Minh (HFIC) cho vay theo Nghị quyết số 09/2023/NQ-HĐND ngày 19/9/2023 của HĐND TP.
Mức vốn vay tối đa của dự án được ngân sách hỗ trợ lãi suất là 200 tỷ đồng/dự án (không bao gồm thuế giá trị gia tăng được khấu trừ), trong đó phần vốn đầu tư xây dựng công trình (tham khảo suất đầu tư do Bộ Xây dựng ban hành hoặc các cách tính toán tổng mức đầu tư khác phù hợp quy định) được hỗ trợ tối đa 70%, phần vốn đầu tư công nghệ và thiết bị (được tính toán phù hợp quy định) được hỗ trợ tối đa 85%. Thời hạn hỗ trợ lãi suất đối với dự án không quá 7 năm.
Bên cạnh đó, hỗ trợ chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội được vay với lãi suất thấp hơn khoảng từ 1,5 - 2% so với lãi suất cho vay trung dài hạn VND bình quân của các ngân hàng thương mại Nhà nước trên thị trường trong từng thời kỳ và các ngân hàng thương mại ngoài Nhà nước có đủ điều kiện với từng gói tín dụng cụ thể theo Chương trình tín dụng 145.000 tỷ đồng cho chủ đầu tư và người mua nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo xây dựng lại chung cư.
Đối với đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội, sẽ được vay vốn ưu đãi tạo lập nhà ở cho người có thu nhập thấp thông qua Quỹ Phát triển nhà ở TP. Mức vốn vay tối đa là 70% giá trị căn hộ/nhà nhưng không vượt quá 900 triệu đồng/một hồ sơ. Thời hạn vay tối đa 20 năm. Lãi suất cho vay sẽ được điều chỉnh từng thời kỳ theo quyết định của UBND TP Hồ Chí Minh. Hiện tại mức lãi suất được áp dụng là 3,2 %/năm.
Được vay vốn ưu đãi tạo lập nhà ở cho người có thu nhập thấp thông qua Ngân hàng chính sách xã hội TP. Mức vốn vay tối đa là 80% giá trị hợp đồng thuê mua nhà ở xã hội. Thời hạn vay tối đa 25 năm, lãi suất cho vay bằng lãi suất cho vay đối với hộ nghèo do Thủ tướng Chính phủ quy định từng thời kỳ.
TP Hồ Chí Minh cũng hỗ trợ người mua nhà của các dự án nhà ở xã hội được vay với lãi suất thấp hơn khoảng từ 1,5 - 2% so với lãi suất cho vay trung dài hạn bình quân của các ngân hàng thương mại, tương tự như đối với chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội.
