Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Doãn Mậu Diệp đánh giá cao Chính phủ Thái Lan đã đưa ra sáng kiến tổ chức Hội nghị cấp Bộ trưởng và cấp quan chức giữa 5 nước. Điều này sẽ góp phần giúp 5 quốc gia Campuchia - Lào - Myanma - Thái Lan - Việt Nam tăng cường hơn nữa công tác quản lý lao động di cư giữa các nước nói chung cũng như lao động vùng biên giới giữa 5 nước nói riêng, góp phần mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và sự phát triển kinh tế của mỗi quốc gia.

Theo Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Doãn Mậu Diệp, chủ đề của hội nghị lần thứ 4 phù hợp với mục tiêu nhằm hiện thực hoá cam kết được đưa ra trong Tuyên bố chung của các Bộ trưởng tại Hội nghị Bộ trưởng về hợp tác lao động trong CLMTV lần thứ 2 với ưu tiên đảm bảo an sinh xã hội, trong đó có đảm bảo việc đóng và hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) đối với người lao động di cư trước bối cảnh lao động di cư đang ngày càng gia tăng giữa 5 quốc gia.

Tại hội nghị, các đại biểu đã được cập nhật thông tin mới nhất về tình hình lao động di cư trong khu vực cũng như việc phê chuẩn các Công ước và Khuyến nghị của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) liên quan tới an sinh xã hội bao gồm BHXH cho người lao động di cư thông qua phần trình bày của chuyên gia khu vực của ILO.

Đồng thời, các đại biểu 5 nước cũng đã chia sẻ việc triển khai BHXH cho người lao động di cư tại mỗi nước trước nhu cầu mở rộng hơn nữa độ bao phủ về BHXH người lao động di cư, góp phần đảm bảo tốt hơn cuộc sống cho người lao động.

Chia sẻ tại hội nghị, lãnh đạo Vụ BHXH (Bộ LĐTB&XH) cho biết, mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã cho phép Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH ký tờ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị ban hành Nghị quyết của Quốc hội về thực hiện BHXH bắt buộc đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam. Sau khi có Nghị quyết của Quốc hội, BHXH sẽ hoàn thiện dự thảo Nghị định và trình Chính phủ ban hành để triển khai thực hiện chính sách BHXH đối với người lao động nước ngoài.

Bên cạnh đó, với các lao động đi làm việc nước ngoài theo 4 loại hình có hợp đồng đều thực hiện đóng BHXH. Trong đó với loại hợp đồng đưa người lao động đi làm ở nước ngoài với doanh nghiệp trúng thầu, nhận thầu hoặc đầu tư ra nước ngoài vẫn phải đóng chế độ BHXH để hưởng 5 chế độ (ốm đau, thai sản, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hưu trí và tử tuất). Với các loại hình khác thì chỉ thực hiện 2 chế độ gồm hưu trí và tử tuất.

Tại hội nghị, đại diện Văn phòng ILO khu vực ASEAN cho biết, việc di cư trong khu vực ngày càng tăng lên, trong đó khoảng 87% người lao động di cư không có tay nghề hoặc tay nghề thấp. Trong khu vực ASEAN, 3 quốc gia Malaysia, Thái Lan và Singapore là điểm đến của hơn 90% người lao động di cư với tác động lớn của kiều hối. Việc tăng cường an sinh xã hội là một phương tiện cần thiết để bảo vệ người dân ASEAN chống lại các tác động tiêu cực của việc hội nhập khu vực. Thời gian qua đã có các tiến bộ trong lĩnh vực an sinh xã hội, được gắn chặt trong các hoạt động vận hành của các khung thể chế ASEAN theo quy định, đặc biệt là Ủy ban thực hiện Tuyên bố ASEAN về bảo vệ và thúc đẩy quyền của người lao động di cư (ACMW).

Tuy nhiên, theo đại diện ILO, vẫn cần có một công cụ thiết lập tiêu chuẩn cho toàn khu vực để cung cấp một khuôn khổ về an sinh xã hội cho lao động di cư. Cần có một công cụ điều tiết và các cơ chế thể chế bao quát để tạo thuận lợi cho việc thực hiện, giám sát và đánh giá, việc quan trọng hàng đầu là phát triển một mạng lưới toàn diện các thỏa thuận bảo hiểm giữa các nước ASEAN, lý tưởng nhất là dưới hình thức một thỏa thuận đa phương.

Phương Anh