Doanh nhân Nguyễn Văn Đệ (tức Bầu Đệ)

Chúng tôi bắt đầu chủ đề sử dụng người tài trong doanh nghiệp với doanh nhân Nguyễn Văn Đệ (tức Bầu Đệ) từ câu chuyện của Bác Hồ cách đây hơn 70 năm về trước. 

Sau hơn 20 năm dẫn dắt doanh nghiệp, những câu chuyện thú vị và sinh động trong cuộc đời hoạt động doanh nghiệp của Bầu Đệ đã phản ánh rõ cách thu hút, lựa chọn và sử dụng người của ông như cách tìm người tài của Bác Hồ, để rồi từ đó họ sẵn lòng đồng cam cộng khổ, gắn bó cùng với ông đưa Hợp Lực phát triển từ một HXT vận tải ban đầu chỉ với 15 người cho đến nay trở thành một Tổng Công ty lớn mạnh, đa lĩnh vực, ngành nghề hoạt động, tạo việc làm ổn định cho gần 1.500 cán bộ, nhân viên, trong đó không ít người có trình độ tiến sỹ, thạc sỹ, bác sỹ CKI, CKII…

Nói không với quà tặng, phong bì, phải xuất phát từ sự chân thành

Cách đây gần 15 năm, Bầu Đệ xây dựng Bệnh viện đa khoa tư nhân đầu tiên tại Thanh Hoá. 

Bầu Đệ nhớ lại, khởi đầu với muôn vàn gian nan, vất vả, nhưng khó nhất thời điểm đó vẫn là vấn đề thu hút nguồn nhân lực bác sỹ đảm bảo cho Bệnh viện hoạt động, trong khi thời điểm đó vẫn còn tư tưởng kỳ thị, hoài nghi, sự chèn ép, phân biệt công - tư. Bằng tất cả sự chân thành, cầu thị, ông đã dành nhiều công sức lặn lội, liên hệ tìm kiếm khắp nơi để gặp được những người chung ý chí, tâm huyết, khao khát bứt phá, muốn góp sức cùng ông đổi mới, thay đổi tư duy cũ, đa dạng hoá hình thức hoạt động của hệ thống y tế, giúp người dân ngày càng có nhiều sự lựa chọn và không bị phiền hà, sách nhiễu khi đi khám, chữa bệnh. 

Hiểu được tấm lòng và sự trọng thị của ông, nhiều y, bác sỹ, người lao động, trong đó có không ít cán bộ đang trong diện nguồn quy hoạch cấp lãnh đạo sẵn sàng rời bỏ cơ quan Nhà nước, đồng ý về Bệnh viện đa khoa Hợp Lực quyết tâm cùng ông thực hiện tâm nguyện. Trong suốt quá trình làm việc, bằng cái tâm của người lãnh đạo doanh nghiệp, Bầu Đệ đã thực hiện nhiều nhiều chính sách khuyến khích, đãi ngộ xứng đáng với năng lực chuyên môn, phẩm chất đạo đức của từng cán bộ, người lao động. 

Không ít người gắn bó với ông ngay từ những ngày đầu thành lập bệnh viện ban đầu chỉ là bác sỹ, y tá, người lao động bình thường đến nay được Bầu Đệ quan tâm tạo điều kiện cử đi đào tạo phát huy năng lực, nay trưởng thành giữ trọng trách quan trọng trong Ban lãnh đạo Bệnh viện và Tổng Công ty Cổ phần Hợp Lực.

Đến nay, Tổng Công ty Cổ phần Hợp Lực của Bầu Đệ đã có 18 đơn vị doanh nghiệp thành viên với gần 1.500 cán bộ, nhân viên, người lao động đang làm việc với mức lương trung bình từ 6 đến 8 triệu đồng/người/tháng. Không những nổi tiếng khắp cả nước với thương hiệu Hợp Lực, Bầu Đệ còn khá đặc biệt trong cách lựa chọn và tuyển dụng người làm việc, đó là không bao giờ nhận quà cảm ơn của bất kỳ cán bộ, nhân viên nào, dù đó là nhân viên mới xin vào hay đã làm việc lâu năm tại Tổng Công ty.

“Tôi nghe nhiều người xì xào nói, xin vào làm việc ở Bệnh viện đa khoa Hợp Lực khó lắm, phải qua các kênh và mất từ 100 đến 300 triệu đồng. Sự thực đâu phải vậy, chưa bao giờ tôi nhận quà hay tiền của bất kỳ ai khi đến xin tuyển dụng làm việc tại Hợp Lực, dù ở vị trí công việc nào đi chăng nữa. Khi thu hút, lựa chọn, tuyển dụng được một người đủ phẩm chất, năng lực, sao tôi lại nhận quà, nhận tiền của họ được, ngược lại tôi còn phải cảm ơn và tặng quà họ nữa mới đúng chứ. Vì chính họ sẽ cùng góp công sức xây dựng Hợp Lực ngày càng lớn mạnh và phát triển hơn. Hơn nữa, nếu tôi nhận tiền hay quà của họ thì liệu tôi có đủ uy tín, phẩm chất đạo đức để lãnh đạo họ không, và khi đó, tâm lý của người đã cho tôi quà, cho tôi tiền sẽ không còn toàn tâm, toàn ý, với công việc được giao, tâm phục khẩu phục, thậm chí sẽ lợi dụng cậy quyền, cậy thế, kiêu ngạo, hách dịch, thường xuyên nghĩ đến việc làm thế nào để đục khoét, tham ô, tham nhũng tài sản của công ty để thu lại những gì mình đã bỏ ra”, Bầu Đệ thẳng thắn chia sẻ.

Không chỉ “nói không” với nạn chạy tiền, nhận quà khi xin vào doanh nghiệp của ông, Bầu Đệ còn thể hiện cách hỗ trợ, tri ân đối với cán bộ, nhân viên, người lao động theo cách riêng của mình. “Đối với cơ quan nhà nước hay các đơn vị doanh nghiệp khác như thế nào thì tôi không biết, nhưng với Hợp Lực, vào những dịp cuối năm, cán bộ, nhân viên, người lao động không bao giờ phải tặng quà Tết cho bất kỳ một lãnh đạo nào trong Công ty, mà ngược lại, lãnh đạo Tổng Công ty sẽ có quà chúc Tết đến từng cán bộ, nhân viên, người lao động. 

Hay đối với mỗi cán bộ, nhân viên, người lao động trong Tổng Công ty, khi gia đình có việc báo hỷ đến gặp tôi gửi giấy mời kèm theo rất nhiều quà mừng, tôi đều cảm ơn và từ chối, chỉ đồng ý nhận túi chè khô nhỏ để dành tiếp khách để học vừa lòng, đồng thời chỉ đạo cho Phòng Tổ chức - Hành chính quan tâm, chăm lo đẩy đủ chế độ, hỗ trợ cử xe ôtô đưa đón giúp gia đình theo đúng quy định của công ty”, bầu Đệ bộc bạch.

Còn một giai thoại về chuyện Bầu Đệ nhận phong bì mà nhiều người ở Thanh Hoá còn truyền tai nhau cho đến bây giờ. Trong thời gian còn làm bóng đá, giai đoạn 2010 – 2015 có rất nhiều kỷ niệm đáng nhớ đối với Bầu Đệ, nhưng có một kỷ niệm đặc biệt đối với ông, đó là vào dịp Tết năm 2011, có một thành viên trong Ban huấn luyện viên đội tuyển trẻ đến chúc Tết Bầu Đệ với phong bì 5 triệu đồng. 

Vì tình cảm chân tình, người nhân viên đó rất mong Bầu Đệ nhận để cảm thấy được toại nguyện. Trong hoàn cảnh đó, Bầu Đệ đã đồng ý nhận nhưng đồng thời bỏ thêm 2 triệu đồng vào phong bì là tròn 7 triệu đồng để chúc Tết lại người nhân viên đó. 

Bầu Đệ cho biết, môi trường bóng đá vô cùng phức tạp và nhạy cảm, nếu tôi không nêu gương, trong sạch, công tâm thì tôi không thể xây dựng CLB Bóng đá Thanh Hoá đoàn kết, thống nhất, tạo nên sức mạnh tổng hợp để đạt những thành tích cao và được lãnh đạo tỉnh ghi nhận và tặng Bằng khen vì sự nghiệp phát triển bóng đá tỉnh nhà.

Chiến lược thu hút, giữ chân người tài

Theo Bầu Đệ, trong bối cảnh toàn cầu hóa, sự di chuyển lao động, đặc biệt là lao động chất lượng cao giữa các quốc gia, các doanh nghiệp là yếu tố không thể lường trước và khó kiểm soát. Đã qua rồi cái thời “Kẻ hiền cống hiến cho quốc gia” hay tận trung tận tụy cống hiếu cho công ty đến cuối đời. Giờ đây, nếu lãnh đạo hay nhà tuyển dụng không biết cách thu hút, sử dụng và giữ chân những nhân viên tài năng chắc chắn họ sẽ sẵn sàng chuyển sang tìm việc làm ở những công ty khác có nhiều thuận lợi hơn về một mặt nào đó. 

Chính vì vậy, để thu hút và sử dụng nhân viên giỏi một cách hiệu quả, nhà quản lý, chủ doanh nghiệp không chỉ biết chăm lo môi trường, điều kiện làm việc, chế độ lương bổng, phúc lợi cho nhân viên, mà còn phải giỏi về kỹ năng và phẩm chất đạo đức, tâm phải sáng, rõ ràng, chí công vô tư, không yêu ghét tuỳ tiện, không vì thân thích, vì nể nang mà ảnh hưởng đến doanh nghiệp.

Máy xạ trị hiện đại nhất được đặt ở Bệnh viện Đa khoa Hợp Lực Thanh Hóa

Dẫn một ví dụ cụ thể ở Tổng Công ty Hợp Lực, Bầu Đệ cho biết, có một điều đặc biệt ở Tổng Công ty là người nhà, người quen thân trong gia đình của Bầu Đệ đều không nắm giữ các vị trí quản lý chủ chốt của doanh nghiệp mà chỉ giữ vai trò giám sát trong Hội đồng quản trị của Tổng Công ty. 

Nhiều con em cán bộ, lãnh đạo trong tỉnh khi tuyển dụng vào làm việc cũng đều phải thực hiện nghiêm túc, đúng quy chế tuyển dụng lao động của Tổng Công ty. Bầu Đệ sẵn sàng thẳng thắn từ chối nếu không đạt yêu cầu tuyển dụng cho dù khó tránh khỏi sự không hài lòng của người giới thiệu ở các cương vị khác nhau.

 “Tôi rất đồng tình và ủng hộ thông điệp của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc về xây dựng một Chính phủ kiến tạo, liêm chính, hành động và phục vụ. Thông điệp này đã và đang lan toả, thu hút sự quan tâm của nhân dân, đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp trong cả nước. Để xây dựng thành công Chính phủ kiến tạo đòi hỏi phải có nhiều giải pháp đồng bộ, trong đó ngoài quyết tâm chính trị cao, sự đồng tình ủng hộ của toàn thể hệ thống chính trị và toàn dân tộc Việt Nam, phải lựa chọn, xây dựng được đội ngũ cán bộ giỏi, có tài, có đức, bộ máy hành chính không tham nhũng, vì mục tiêu phục vụ, chứ không phải nhũng nhiễu nhân dân, doanh nghiệp. Tôi nhớ gần đây tại cuộc tiếp xúc cử tri ở TP Hải Phòng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nói, dù nhân tài ở bìa rừng, góc núi cũng phải được trân trọng với tinh thần cầu hiền, chúng ta thi tuyển để “Tìm người tài chứ không phải để tìm người nhà”, Bầu Đệ nhấn mạnh.

Doanh nghiệp cũng như một quốc gia thu nhỏ, việc thu hút, phát triển và giữ chân nhân tài luôn là chiến lược quan trọng trong sự phát triển của tất cả các doanh nghiệp. Mỗi công ty có một cách thức khác nhau trong việc xây dựng nhân sự cho mình. 

Tuy nhiên, soi từ góc nhìn và câu chuyện sử dụng người tài của Bầu Đệ với những tồn tại trong công tác cán bộ thời gian qua có thể thấy, chừng nào hệ thống quản lý Nhà nước loại bỏ được những cán bộ, đảng viên, kể cả cán bộ có chức, có quyền, cán bộ cấp cao suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống, có biểu hiện cá nhân chủ nghĩa, lợi ích nhóm tiếp tay, bao che, dung dưỡng cho nạn “chạy chức, chạy quyền”, kéo theo “chạy việc làm, chạy tuổi, chạy bằng cấp, chạy chế độ”, thì khi đó mới giải quyết được cái gốc của tiêu cực trong công tác lựa chọn, sử dụng cán bộ, chấm dứt được tâm lý trông chờ, ỷ lại, cán bộ, người lao động mới toàn tâm, toàn ý cống hiến hết mình với công việc được giao, như đúng tinh thần Thủ tướng Chính phủ kiến tạo đang nỗ lực xây dựng trong thời gian qua.

Chu Gia