Cá chép vàng là lễ vật không thể thiếu trong ngày tiễn ông Táo về trời. Ảnh: Trần Mơ

Vào ngày lễ linh thiêng này, trên bàn thờ mỗi gia đình ngoài mâm ngũ quả, hoa tươi, đèn nến, cỗ mặn, vàng mã… thì cá chép sống là lễ vật quan trọng. Lễ cúng Táo Quân thường diễn ra trước 12 giờ trưa, sau khi bày lễ, thắp hương, cúng vái xong, đợi hương tàn thì hóa vàng mã (đồ ông Táo) và đưa cá chép đi thả sông, hồ, giếng nước tùy địa bàn mình sinh sống với quan niệm ông Táo cưỡi cá chép về trời.

Có mặt tại chợ Nghèn, huyện Can Lộc, lúc 7 giờ sáng ngày 23 tháng Chạp Âm lịch, chúng tôi nhận thấy, tuy thời tiết lạnh buốt nhưng người dân vẫn đổ về chợ rất đông để sắm lễ vật cúng bái. Các mặt hàng như hàng mã, thực phẩm tươi, hoa quả… đặc biệt là cá chép vàng sống được bày bán tấp nập, người mua lễ đông, với mong muốn chuẩn bị lễ bái thật tươm tất, trọn vẹn. Chị Trần Thị Hương, người mua lễ quả tại chợ Nghèn chia sẻ: “Dù trời lạnh nhưng tôi phải ra chợ từ sớm để chọn được cá chép vàng sống to, mua được thực phẩm và lễ quả tươi về soạn lễ cúng để ông Táo kịp về trời. Năm nào cũng như năm nào, gia đình tôi đều chuẩn bị lễ thật trọn vẹn để tỏ lòng thành kính với đấng bề trên”.

Cửa hàng vàng mã luôn tấp nập khách mua hàng. Ảnh: Trần Mơ

BàMai, người bán hàng mã ở chợ Nghèn, Can Lộc cho biết: “Lượng khách mua hàng nămnay ít hơn so với năm ngoái, nhưng nhìn chung vẫn rất đông. Đồ cúng Ông Táocũng rất đa dạng nhưng giá bán thì giữ nguyên chứ không tăng vì mình bán hàngmã chủ yếu là giữ cái tâm chứ không chú ý quá nhiều đến lợi nhuận”.

Hoa quả là lễ vật được đông đảo người dân chọn để bày biện trên mâm cỗ cúng Táo Quân của gia đình mình. Ảnh: Trần Mơ

Táo Quân, còn gọi là Táo Công, theo truyền thuyết, là vị thần bảo vệ cho cuộc sống gia đình, thường được thờ ở nhà bếp, cho nên còn được gọi là Vua Bếp. Từ xa xưa, người dân Việt đã ngưỡng mộ lòng chung thủy của Ông Táo và thờ cúng Ông Táo với hi vọng Táo Quân sẽ giúp họ giữ “bếp lửa” trong gia đình luôn nồng ấm và hạnh phúc.

Theo tục lệ cổ truyền, người Việt tin rằng, hàng năm, cứ đến ngày 23 tháng Chạp Âm lịch, Táo Quân lại cưỡi cá chép bay về trời để trình báo mọi việc xảy ra trong gia đình với Ngọc Hoàng. Cho đến đêm Giao thừa, Táo Quân mới trở lại trần gian để tiếp tục công việc coi sóc bếp lửa của mình.

Vì Táo Quân quanh năm ở trong bếp nên biết hết mọi chuyện hay dở tốt xấu của mọi người, cho nên để Vua Bếp “phù trợ” cho mình được nhiều điều may mắn trong năm mới, người Việt thường làm lễ tiễn đưa Ông Táo về chầu Ngọc Hoàng rất trọng thể.

 Trần Mơ