Ông, bà Trịnh Văn Bô - Hoàng Thị Minh Hồ

Sáng 24/11, bên hành lang Quốc hội, đại biểu, nhà sử học Dương Trung Quốc trao đổi với báo chí xung quanh việc Hà Nội hoãn đặt tên đường đối với nhà tư sản Trịnh Văn Bô, người hiến hơn 5.000 lượng vàng cho Nhà nước, do chưa đạt được thống nhất với gia đình.

Là người có nhiều năm làm trong Hội đồng Xét duyệt tên đường, phố của Hà Nội, ông Dương Trung Quốc cho hay có một số nguyên tắc như người được xét đặt tên phải mất bao nhiêu lâu mới được công nhận. Tiếp đó, trên cơ sở danh sách nhân vật phải tìm con đường, phố thích hợp nhất để đặt tên.

Ví dụ như đường, phố đó phải nằm ở khu vực gần gũi với quê hương, địa bàn hoạt động... và cũng phải thể hiện ở quy mô, vị trí con đường...

“Trường hợp của cụ Trịnh Văn Bô đã mất từ lâu và là người rất tiêu biểu. Chúng ta quan tâm đến nhiều đối tượng như anh hùng trong chiến tranh, các nhà hoạt động chính trị cách mạng thì những gương mặt, lớp người như cụ Bô rất hiếm và chỉ có ở một vài nơi, do đó nên ưu tiên", ông Quốc nhấn mạnh.

Trước thông tin, con trai cụ Bô cho rằng, con đường định đặt tên cụ Trịnh Văn Bô là ngắn và không tương xứng, nhà sử học Dương Trung Quốc cho rằng, việc nói ngắn, dài, chưa tương xứng rất khó bình luận.

Cũng theo nhà sử học Dương Trung Quốc, trong việc xét đặt tên đường phố, về thủ tục không nhất thiết phải có thỏa thuận với gia đình, nhưng cũng cần tham khảo ý kiến.

"Gia đình cũng nên nhìn nhận việc đạt được sự tương xứng giữa con đường, phố với công lao của cụ Trịnh Văn Bô là rất khó. Bởi vì, quỹ đất đai mình không chủ động được hoặc quy mô, vị trí trung tâm cũng rất khó”.

Đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc nói tiếp, “nếu có sự thương thảo giữa cơ quan chức năng và gia đình để chia sẻ tất cả những khó khăn, tìm được tối ưu trong khả năng có thể thì sẽ không có trục trặc. Còn khi để xảy ra trục trặc như với trường hợp của cụ sẽ để lại những hiệu ứng xã hội rất đáng buồn".

Về việc đây không phải là lần đầu tiên hoãn đặt tên đường cụ Trịnh Văn Bô mà trước đây Hà Nội cũng đã dự định đặt tên cụ Bô nhưng không thành, ông Quốc nhấn mạnh, "đây là vấn đề của xã hội nên TP cũng cần có chủ kiến riêng và tham khảo ý kiến của gia đình. Tuy nhiên, việc tham khảo không có nghĩa gia đình đòi hỏi cái gì cũng đáp ứng cả mà phải rất thực tế".

Nhà sử học Dương Trung Quốc

Nhà sử học này cũng đề nghị, khi xem xét đặt tên đường, phố thì nên đặt là ông, bà Trịnh Văn Bô chứ không nên đặt riêng tên của cụ ông.

"Chúng ta đừng quên vai trò của bà, nhất là đối với nhận thức truyền thống là "của chồng công vợ" và trong kinh doanh, vai trò của vợ rất quan trọng. Cụ bà Hoàng Thị Minh Hồ dù mới mất nhưng có đóng góp rất lớn chứ không phải riêng ông và ở đây, không nên đặt vấn đề tài sản của ai mà cả hai người đều có đóng góp tiêu biểu”, ông Quốc nói.

Nhà sử học nhấn mạnh thêm, không nhất thiết đặt tên hai con đường riêng mà đặt ông, bà Trịnh Văn Bô sẽ rất thích hợp cho dù cá biệt.

Trong tờ trình mới nhất của UBND TP Hà Nội lên HĐND TP về việc đặt tên và điều chỉnh độ dài các tuyến phố vừa được Ban Pháp chế HĐND và các đơn vị liên quan xem xét chỉ có 19 tuyến phố, không phải 20 tuyến phố như trước đây.

Tuyến phố được đưa ra khỏi danh sách đặt tên phố mới đợt này là phố mang tên nhà tư sản Trịnh Văn Bô - người hiến tặng hơn 5.000 lượng vàng cho cách mạng trong Tuần lễ Vàng 1945.

Nhà tư sản Trịnh Văn Bô là một thương nhân theo chủ nghĩa dân tộc, nổi tiếng giữa thế kỷ 20. Ông có vợ là cụ Hoàng Thị Minh Hồ - người vừa qua đời đêm 5/11 vừa qua tại nhà riêng ở số 34 Hoàng Diệu.

Theo dự kiến trước đây của TP Hà Nội, phố Trịnh Văn Bô có chiều dài 1,2km, rộng 7,5m, có điểm giao cắt phố Nguyễn Đình Hoàn tại cầu T11, đến ngã ba giao cắt đường Phùng Chí Kiên tại cổng sau Học viện Quốc phòng.

 Thảo Nguyên