Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: XC

Theo báo cáo của Tổng cục Thủy lợi (Bộ NN&PTNT), từ năm 2000, Chiến lược Quốc gia về cấp nước sạch và vệ sinh nông thôn đến năm 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 104/QĐ/2000-TTg ngày 25/8/2000. Bộ NN&PTNT là cơ quan được giao chủ trì tổ chức thực hiện.

Ngày 16/4/2004, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 62/2004/QĐ-TTg về chương trình tín dụng thực hiện Chiến lược Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn. Đến nay, chương trình đã triển khai hoạt động trong 16 năm với Chương trình Mục tiêu quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn.

Mục tiêu đến năm 2020, phấn đấu 100% dân cư nông thôn sử dụng nước sạch đạt chuẩn với số lượng ít nhất 60 lít/người/ngày, 100% dân cư nông thôn sử dụng nhà vệ sinh hợp vệ sinh và thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, giữ sạch vệ sinh môi trường làng xã, 100% cơ sở chăn nuôi có chuồng trại chăn nuôi hợp vệ sinh.

Kết quả đạt được của mục tiêu giai đoạn này là 88,5% dân nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh; 51% dân nông thôn sử dụng nước đạt chuẩn; 75,2% dân số nông thôn có nhà vệ sinh hợp vệ sinh, mục tiêu về cơ sở chăn nuôi có chuồng trại chăn nuôi hợp vệ sinh cũng cơ bản đạt được.

Mặc dù đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận, việc cấp nước sạch và vệ sinh nông thôn vẫn còn nhiều tồn tại, đó là còn hơn 30 triệu người dân nông thôn chưa được sử dụng nước đạt chuẩn (từ năm 2021 áp dụng Quy chuẩn cấp nước QC-01/2018/QCVN thì số lượng người dân chưa được cấp nước đạt quy chuẩn còn lớn hơn nhiều).

Còn hơn 16 triệu người dân nông thôn đang sử dụng nhà vệ sinh không hợp vệ sinh; hơn 5 triệu học sinh phổ thông chưa được sử dụng công trình nước sạch và nhà vệ sinh đảm bảo trong trường học. Tập trung giải quyết nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn hộ gia đình chưa quan tâm môi trường, cảnh quan; tiêu thoát, ô nhiễm nước thải, rác thải...

Tổng cục Thủy lợi đề xuất, kiến nghị về cơ chế chính sách, trình Chính phủ ban hành Nghị định Nước sạch nông thôn; trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược Quốc gia về cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn đến 2030, tầm nhìn 2045, trong đó tập trung đảm bảo phần nguồn nước phục vụ cấp nước sinh hoạt và vệ sinh môi trường nông thôn, ưu tiên nguồn nước từ các hồ chứa thủy lợi, hệ thống thủy lợi đã và sẽ đầu tư mới trong kế hoạch trung hạn, đảm bảo số lượng và chất lượng; trình Thủ tướng Chính phủ tiếp tục triển khai chương trình tín dụng cho chương trình nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn theo hướng tăng mức hỗ trợ và mở rộng đối tượng cho vay.

Tiếp tục thực hiện các công trình nước sạch nông thôn theo kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021 - 2025, ưu tiên các tỉnh thường xuyên bị ảnh hưởng của hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, lũ lụt, ngập úng (6 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long), vùng khan hiếm nước miền núi phía Bắc (Hà Giang, Cao Bằng, Điện Biên)…

Báo cáo tại hội nghị, ông Lê Văn Hiểu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng cho biết, thực hiện Quyết định số 62/2004/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Sóc Trăng đã được Trung ương đầu tư hỗ trợ vốn để cho vay với số tiền đạt trên 683 tỷ đồng, với trên 70.000 lượt hộ vay vốn để xây dựng công trình nước sạch, công trình vệ sinh.

Sóc Trăng đã triển khai có hiệu quả chương trình tín dụng nước sạch và vệ sinh môi trường, từ nguồn hỗ trợ vốn vay đã xây dựng mới, sửa chữa gần 105.500 công trình, trong đó nước sạch là gần 60.200 công trình và gần 45.300 công trình vệ sinh. Qua đó, góp phần nâng cao tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch và hộ gia đình sử dụng nhà vệ sinh hợp vệ sinh, tỉ lệ người dân sử dụng nước sạch đạt Quy chuẩn 02 của Bộ Y tế là gần 60%.