Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Ngày 21/12, Trung tâm Phụ nữ và Phát triển (Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam) tổ chức tọa đàm về cơ chế hỗ trợ liên ngành cho nạn nhân bị bạo lực trên cơ sở giới nhằm tìm ra những giải pháp tăng cường hiệu quả cho các mô hình hỗ trợ các đối tượng này.

Hiện nay, có 2 nhà tạm lánh tên là Nhà Bình Yên dành cho phụ nữ bị bạo lực gia đình và phụ nữ bị buôn bán trở về.

Qua gần 10 năm vận hành, mô hình này đã giúp đỡ được cho hơn 900 nạn nhân, thường là những trường hợp nghiêm trọng. Đa số họ được giúp đỡ hiệu quả và tái hòa nhập cộng đồng tốt. Cùng với đó, cả nước còn 30.000 địa chỉ tin cậy.

Tuy nhiên, hiệu quả hoạt động của các mô hình này vẫn còn hạn chế như nhận định của chuyên gia về bạo lực gia đình - GS.TS Lê Thị Qúy.

Vì mô hình này “phải giấu kín nạn nhân” khiến nạn nhân cảm thấy bản thân có lỗi. Trong khi, phủ phạm thì nhởn nhơ, không thấy có lỗi, thậm chí có thể tẩu tán hết tài sản khiến nạn nhân khi trở về rơi vào tình cảnh “trắng tay”.

Theo các chuyên gia, đây là “quy trình ngược” trong xử lý các vụ việc bạo lực gia đình so với các nước trên thế giới. Đơn cử như ở Philippines, người gây ra bạo lực gia đình sẽ bị cách ly khỏi gia đình và nạn nhân thì được bảo vệ ngay tại nhà.

Đại diện đường dây nóng của Cục Bảo vệ trẻ em, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết thêm, nhiều trường hợp sau khi nạn nhân được đưa đến nhà tạm lánh trở về lại bị cộng đồng, gia đình kỳ thị, ngăn cản cho gặp con cái...

Chính điều này khiến nhiều nạn nhân bạo lực gia đình không dám tố cáo, không dám tìm đến mô hình hỗ trợ khi bị bạo lực mà âm thầm chịu đựng.

Bà Tạ Thị Minh Lý, Hội Bảo trợ tư pháp cho người nghèo Việt Nam phản ánh, chưa Tòa án nào ra quyết định cấm thủ phạm tiếp xúc nạn nhân như quy định của pháp luật. Nguyên nhân xuất phát từ việc chính quyền, Công an, Hội Phụ nữ tại địa phương chưa vào cuộc.

Hơn nữa, đa số nạn nhân bạo lực gia đình chưa vượt qua được thủ tục giấy tờ vì chính quyền địa phương thường không muốn xác nhận để đưa nạn nhân bạo lực gia đình đến các cơ sở hỗ trợ mà lại yêu cầu phải có ý kiến của chồng nạn nhân - người gây bạo lực.

Để hỗ trợ thiết thực cho các nạn nhận bị bạo lực gia đình, theo các chuyên gia cần có tổ chức hỗ trợ tại cộng đồng, dựa trên sức mạnh cộng đồng để giải quyết ngay các vấn đề tại cộng đồng và giảm thiểu chi phí cho hoạt động hỗ trợ nạn nhân bị bạo lực gia đình.

Cùng với đó, Nhà nước phải có hỗ trợ thực tế, truyền thông phải đi trước và chính quyền cần bảo hộ tích cực cho các mô hình hỗ trợ nạn nhân bị bạo lực gia đình.

“Khi thay đổi nhận thức của cộng đồng thì có thể thay đổi được nhiều vấn đề. Nhưng nếu thiếu sự bảo lãnh của chính quyền địa phương thì các địa chỉ tin cậy chỉ mang hình thức”, GS.TS Lê Thị Quý lưu ý.

Các chuyên gia cũng kiến nghị thành lập những trung tâm gần biên giới để tiếp cận, hỗ trợ nạn nhân bị buôn bán và cả nạn nhân bị bạo lực gia đình, nạn nhân bị lạm dụng lao động, những người lang thang…; tăng cường kinh phí cho hoạt động của các ngôi nhà bình yên.

Thảo Nguyên