(Thanh tra) - Không chỉ giúp người dân phát triển sinh kế, nguồn vốn vay ưu đãi góp phần tích cực giúp các địa phương thực hiện các mục tiêu giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội. Với những kết quả đạt được trong những năm qua, tín dụng chính sách tiếp tục là điểm tựa vững chắc, giúp hàng nghìn hộ nghèo, cận nghèo, từng bước vươn lên thu nhập ổn định, “đổi đời” từ vốn vay chính sách.
Tín dụng chính sách đối với hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách gặp khó khăn là hoạt động quan trọng của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Từ khi có chính sách này, các đối tượng nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách đã được tiếp cận nguồn vốn tín dụng và không ít hộ thoát nghèo, vươn lên trong cuộc sống.
“Đòn bẩy" hỗ trợ vùng đặc biệt khó khăn xóa đói nghèo
Cùng với các chính sách tổng thể thực hiện ba chương trình mục tiêu quốc gia, chính sách tín dụng ưu đãi do NHCSXH thực hiện là một cấu phần quan trọng góp phần đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu vay vốn của người nghèo và các đối tượng chính sách khác.
Xác định nguồn vốn tín dụng chính sách ưu đãi là "đòn bẩy" hỗ trợ người dân vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn xóa đói giảm nghèo, Chi nhánh NHCSXH tỉnh Thanh Hóa đã bám sát các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh, nhanh chóng đưa nguồn vốn chính sách đến đúng đối tượng thụ hưởng. Nguồn vốn này không chỉ giúp người dân vùng cao có việc làm, tăng thu nhập mà còn góp phần thay đổi nhận thức, khơi dậy tinh thần vươn lên thoát nghèo bền vững.
Trước đây, bản Lát, xã Tam Chung là một trong những bản đặc biệt khó khăn của khu vực miền núi. Đời sống người dân chủ yếu dựa vào nương rẫy, sản xuất manh mún, năng suất thấp. Giao thông đi lại cách trở, thiếu điện, nước sạch, trường học và trạm y tế còn tạm bợ. Tỷ lệ hộ nghèo cao, nhiều hộ thiếu ăn vào mùa giáp hạt. Tuy vậy, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, người dân nơi đây đã tiếp cận được nguồn vốn tín dụng chính sách để phát triển sản xuất, chăn nuôi, trồng trọt, mở rộng sinh kế và cải thiện đời sống.
Gia đình ông Vi Văn Mùi, dân tộc Thái ở bản Lát, xã Tam Chung thuộc diện hộ nghèo, cuộc sống gặp nhiều khó khăn, thiếu vốn sản xuất. Được tiếp cận nguồn vốn tín dụng chính sách, ông mạnh dạn đầu tư chăn nuôi và trồng trọt. Nhờ sử dụng vốn hiệu quả, kinh tế gia đình ngày càng phát triển, có thu nhập ổn định, đến nay gia đình ông Mùi đã thoát nghèo, trở thành tấm gương vươn lên làm kinh tế giỏi ở địa phương.
Ông Vi Văn Mùi cho biết, trước đây do không có vốn nên gia đình ông mãi loay hoay với bài toán thoát nghèo. Năm 2019, được Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội Mường Lát giải ngân cho vay 100 triệu đồng, gia đình đã đầu tư làm chuồng trại; mua trâu, bò sinh sản… Từ 1 cặp bò sinh sản, đến nay gia đình đang có 19 con bò sinh trưởng phát triển tốt, nhờ đó, gia đình đã thoát được nghèo năm 2023.
Không chỉ gia đình ông Mùi, tại bản Lát, xã Tam Chung có rất nhiều hộ đã tiếp cận và sử dụng hiệu quả nguồn vốn để vươn lên thoát nghèo, như trường hợp của gia đình chị Hoàng Thị Cới, dân tộc Thái. Từ một hộ nghèo, quanh năm mưu sinh trên những vạt sắn, nương ngô, đời sống gặp nhiều khó khăn, tiếp cận được nguồn vốn tín dụng chính sách, gia đình chị đã đầu tư phát triển chăn nuôi theo mô hình gia trại với hơn 30 con trâu, bò sinh sản và lấy thịt…
Theo ông Hoàng Văn Yêu, Trưởng bản Lát, xã Tam Chung nhờ nguồn vốn tín dụng chính sách, bà con bản Lát đã tích cực lao động sản xuất, từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh thần. Năm 2025, toàn bản chỉ còn 26 hộ cận nghèo, 9 hộ nghèo, đời sống nhân dân từng bước ổn định. Cũng trong năm nay, nhờ nguồn vốn ưu đãi của Ngân hàng chính sách, bản có gần 20 thanh niên đi xuất khẩu lao động tại các nước Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, góp phần cải thiện thu nhập cho gia đình và địa phương.
Đồng hành cùng người dân vùng cao Lai Châu thoát nghèo
Phát huy vai trò cầu nối đưa nguồn vốn vay ưu đãi đến tay hộ nghèo, đối tượng chính sách, NHCSXH chi nhánh tỉnh Lai Châu luôn thực hiện tốt các chương trình cho vay giúp các hộ dân có điều kiện đầu tư trồng trọt, chăn nuôi, kinh doanh, sản xuất, vươn lên phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo.
Anh Giàng A Dế (bản Can Tỷ, xã Ma Quai, huyện Sìn Hồ) trở thành gương sáng trong phát triển kinh tế ở địa phương nhờ vào khoản vay 50 triệu đồng từ chương trình hỗ trợ hộ sản xuất kinh doanh cho người dân vùng khó khăn.
Chia sẻ về câu chuyện thoát nghèo của gia đình, anh Dế cho biết: “Tôi dùng tiền để nuôi dê sinh sản kết hợp trồng ngô và cây dược liệu. Có vốn, kỹ thuật do cán bộ nông nghiệp huyện hướng dẫn, tôi từng bước cải tạo đất đồi, làm chuồng trại kiên cố. Giờ nhà tôi đã có hơn 150 con dê và 2ha cây đương quy, thu nhập bình quân mỗi năm hơn 60 triệu đồng”.
Qua đánh giá cho thấy, các hộ sử dụng vốn vay hiệu quả, đúng mục đích, nguồn vốn tín dụng chính sách giúp hộ nghèo, cận nghèo, đối tượng chính sách khác có động lực đầu tư sản xuất, kinh doanh, nâng cao thu nhập, góp phần đẩy mạnh công cuộc giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới trên địa bàn. Nhờ được tiếp cận nguồn vốn vay từ NHCSXH, nhiều hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn vươn lên thoát nghèo, làm giàu cho quê hương. Trong hơn 22 năm, có 304.787 lượt hộ nghèo, hộ chính sách khác được vay vốn gần 10.939 tỷ đồng thông qua 16 chương trình tín dụng.
Ông Nguyễn Thanh Hà, Phó Giám đốc NHCSXH chi nhánh tỉnh Lai Châu cho biết, các nguồn vốn chủ yếu là giải ngân cho hộ nghèo và đối tượng chính sách trên địa bàn để đầu tư chăn nuôi, trồng trọt và phát triển kinh tế. Qua công tác kiểm tra, giám sát cho thấy, nguồn vốn vay được các hộ sử dụng hiệu quả, thực sự đáp ứng nhu cầu cũng như nguyện vọng của bà con.
Từ nguồn vốn vay tín dụng chính sách, có 73.668 lượt hộ nghèo thoát khỏi ngưỡng nghèo; tạo việc làm mới cho 28.863 người lao động, 653 lao động được vay vốn để đi lao động có thời hạn tại nước ngoài; xây mới 72.603 công trình nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn; 7.837 hộ nghèo và đối tượng chính sách khác được vay vốn làm nhà...
“Trợ lực” để đồng bào DTTS thoát nghèo
Được tiếp cận nguồn vốn tín dụng chính sách từ NHCSXH, nhiều hộ dân trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, nhất là đồng bào DTTS vùng sâu, vùng xa đã có cơ hội đầu tư các mô hình sản xuất, phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo bền vững.
Bà Đinh Thị Ngọc Lan, người Hre, trú thôn Gò Gạo, xã Sơn Hạ trước đây thuộc diện hộ nghèo của xã, bà mạnh dạn vay vốn từ NHCSXH thông qua Hội Nông dân quản lý để chăn nuôi trâu sinh sản. Làm ăn hiệu quả, chỉ trong vòng 5 năm, bà Lan đã tích luỹ được nguồn tiền và trả nợ đúng hạn.
Đầu năm 2025, được cán bộ tín dụng hướng dẫn chu đáo, bà Lan không ngần ngại vay thêm 80 triệu đồng từ chương trình giải quyết việc làm để mở rộng quy mô chăn nuôi kết hợp trồng trọt. Nhờ “mát tay” nên đến nay, bà đã sở hữu tới 14 con trâu lớn nhỏ, gần 100 con gà và 4 ha keo.
Bà Lan phấn khởi cho biết, mô hình khá ổn định, đem lại nguồn thu nhập lên tới hàng trăm triệu đồng/năm. Không những sửa sang được nhà cửa, bà còn mua thêm xe tải để thuận tiện hơn trong việc sản xuất, kinh doanh. Mơ ước thoát nghèo giờ không còn là điều quá xa vời.
Chủ tịch UBND xã Sơn Hạ (Quảng Nhãi) Võ Thị Xuân Liễu cho hay, từ nội lực bản thân cộng với việc được tiếp cận các nguồn vốn vay để làm ăn, có thể đánh giá rằng, đời sống của bà con, nhất là vùng đồng bào DTTS đã cải thiện đáng kể. Đến thời điểm hiện tại, tỷ lệ hộ nghèo cơ bản giảm về ngưỡng 6,65%, thấp hơn rất nhiều so với mức 28,9% như trước đây, tạo động lực để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương, thu hẹp khoảng cách giàu nghèo giữa nông thôn và thành thị.
Theo đánh giá của các địa phương tín dụng chính sách được xem là một trong những giải pháp thực hiện mục tiêu giảm nghèo căn cơ và bền vững, đảm bảo an sinh xã hội có hiệu quả. Nhờ có nguồn vốn vay này mà hàng trăm, hàng nghìn hộ dân nghèo đã vươn lên ổn định cuộc sống; giúp họ từng bước tiếp cận với nền sản xuất hàng hoá và quan hệ tín dụng “có vay, có trả”, xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào Nhà nước.
Hoạt động tín dụng thực sự là “điểm sáng” trong hệ thống giảm nghèo của Việt Nam. Với quyết tâm “Không để ai bị bỏ lại phía sau” trong hành trình giảm nghèo, các chương trình tín dụng chính sách xã hội của Đảng, Nhà nước được đánh giá là chủ trương mang tính nhân văn sâu sắc, trở thành điểm sáng thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, góp phần bảo đảm an sinh xã hội.
