Ngôi nhà 2 tầng, xây dựng theo lối kiến trúc hiện đại tại thôn Ngòi Pằn, xã Phúc Lợi, huyện Lục Yên được căng dây cảnh báo nguy cơ sạt lở đất. Ảnh: Bùi Bình

Chỉ cần đi sâu vào khu vực đồi cao tại các xã vùng ven của huyện Lục Yên, dễ dàng nhìn thấy những ngôi nhà hoành tráng với kiến trúc hiện đại, tất cả đều đang đứng trước nguy cơ trở thành những căn nhà hoang. Những vết nứt dài chạy ngang sườn đồi, những vùng sụt lớn, có nơi sâu tới nửa mét, tạo thành các hố sâu hoắm, vạch ra các đường ranh nguy hiểm.

Đặc biệt, khu vực xã An Lạc, Phúc Lợi, Động Quan… nơi tập trung các ngôi nhà xây dựng theo mô hình hiện đại là nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Đằng sau ngôi nhà khang trang tại thôn Ngòi Pằn đã xuất hiện những vết nứt. Ảnh: Bùi Bình

Các vết nứt trên đồi ngày càng rõ rệt và mở rộng, khiến cho các gia đình trong khu vực không còn cảm thấy an toàn khi tiếp tục sinh sống. Nhiều gia đình đã phải sơ tán, mang theo đồ đạc và những vật dụng cần thiết, di dời đến nơi khác để tránh rủi ro tiềm ẩn.

Ông Lý Văn Thư, thôn 8, xã Động Quan cho biết, vợ chồng ông dành dụm cả đời mới xây dựng được ngôi nhà, nhưng kể từ khi xuất hiện các vết nứt trên đồi khiến ngôi nhà bị siêu vẹo, nhiều vị trí tường nứt toác, gia đình đã phải nhờ họ hàng di chuyển đồ đạc đến dựng tạm lán tại khu đất của người em.

“Gia đình tôi có 5 khẩu, cuộc sống của cả gia đình bây giờ rất vất vả. Chúng tôi không biết phải làm sao với căn nhà đã dành bao công sức và tiền bạc để xây dựng này,” ông Thư chia sẻ trong sự bất lực.

Nhiều ngày qua, gia đình chị Thanh không dám ngủ tại nhà vì lo sợ sạt lở đất. Ảnh: Bùi Bình

Còn chị Đặng Thị Thanh, thôn Ngòi Vằn, xã Phúc Lợi, chua xót kể rằng, nhiều năm làm việc vất vả mới tích góp xây được ngôi nhà, thế mà bây giờ không dám ở vì phía sau xuất hiện vết nứt lớn trên đồi. "Đi không được, ở cũng không xong. Nhiều ngày qua, gia đình tôi phải ra nhà người thân ở nhờ vì không dám ngủ lại nhà", chị Thanh chia sẻ.

Theo ông Hà Văn Cam, Phó Chủ tịch xã Động Quan, người dân nơi đây đã dành cả đời làm lụng vất vả để xây dựng những ngôi nhà này, nhưng hiện tại chúng đang đứng trước hiểm họa khi hàng trăm nghìn mét khối đất trên núi có thể đổ sập xuống bất cứ lúc nào.

“Tất cả những tài sản mà người dân dành dụm cả đời đều nằm trong ngôi nhà này, nhưng giờ đây họ không còn dám ở lại. Chỉ cần một đợt mưa lớn tiếp theo, nguy cơ sụt lở sẽ rất cao và chúng tôi không thể lường trước điều gì sẽ xảy ra”, ông Cam lo ngại.

Nhiều chuyên gia cho rằng, nguyên nhân chính là do nền đất tại khu vực Lục Yên vốn đã không ổn định, kết hợp với lượng mưa lớn trong thời gian dài khiến địa chất bị phá vỡ cấu trúc, dẫn đến sụt lún trên diện rộng.

Ngôi nhà được xây dựng hơn 1 tỷ đồng, từng là niềm hãnh diện của một gia đình thôn 8, xã Động Quan, nay phải bỏ hoang. Ảnh: Bùi Bình

Trong khi các cơ quan chức năng đang tiến hành khảo sát và đánh giá mức độ thiệt hại, người dân địa phương phải đối mặt với nỗi lo lắng về nơi tái định cư. Nhiều gia đình buộc phải di dời đến những khu vực an toàn hơn, để lại phía sau những ngôi nhà xây dựng công phu. Chính quyền huyện Lục Yên đã khẩn trương triển khai các phương án hỗ trợ, đồng thời kêu gọi sự vào cuộc của các cơ quan chuyên môn để đưa ra các giải pháp ổn định địa chất khu vực.

Lãnh đạo UBND huyện Lục Yên cho biết, huyện đang tập trung rà soát lại tất cả các hộ dân ở vùng nguy hiểm và hỗ trợ họ di dời khẩn cấp đến các khu vực an toàn. Việc hỗ trợ tái định cư là ưu tiên hàng đầu để đảm bảo tính mạng và tài sản của người dân.

Cơn bão số 3 đã qua đi, nhưng dư âm của nó vẫn đang để lại những ảnh hưởng nặng nề cho các hộ dân vùng cao tại Lục Yên. Những ngôi nhà bạc tỷ, từng là niềm hãnh diện, giờ đây đang trở thành những căn nhà bỏ hoang, bị lãng quên giữa vùng đồi núi.

Một số hình ảnh về những ngôi nhà "bỏ hoang" tại huyện Lục Yên:

Gia đình ông Phùng Kim Lưu, thôn Ba Túc, xã Phúc Lợi vì an toàn nên đã phải để lại ngôi nhà mới xây. Ảnh: Bùi Bình

Cánh cửa đã được tháo, đồ đạc trong nhà đã được vận chuyển đến nơi ở tam thời. Ảnh: Bùi Bình

Một ngôi nhà khá mới nhưng phải bỏ hoang. Ảnh: Bùi Bình

Gia chủ tại thôn 8, xã Động Quan đã phải bỏ ra gần một tỷ để xây dựng ngôi nhà, nay bỏ hoang vì nguy cơ sạt lở. Ảnh: Bùi Bình

Khu vực thôn Ngòi Pằn có khoảng gần chục ngôi nhà có nguy cơ sạt lở đất. Ảnh: Bùi Bình

Mặc dù rất tiếc nhưng vì đảm bảo tính mạng các hộ gia đình vẫn phải di dời. Ảnh: Bùi Bình

Ngôi nhà sàn bê tông 2 tầng 5 gian của ông Lý Văn Thư làm hết gần 1 tỷ đồng. Ảnh: Bùi Bình