Sân chung khu tập thể bị “chia sẻ” bởi hàng quán tại Vĩnh Hồ. Ảnh: T.A

Tại khu tập thể Vĩnh Hồ, quận Đống Đa, tấm biển ghi rõ quy định sân chơi, sân nghỉ của ban quản lý khu tập thể: “Sân chơi là tài sản chung của 2 tổ dân phố, khu dân cư, mọi người đều phải có trách nhiệm quản lý và quyền sử dụng. Không được kê bàn ghế, phơi phóng... hoặc làm bất cứ việc gì trên sân chơi, sân nghỉ... nếu cư dân thấy ai làm sai đều có quyền nhắc nhở và báo cho người có trách nhiệm nhắc nhở, xử lý”. Trái ngược với quy định này, một cửa hàng kinh doanh dịch vụ ăn sáng kê bàn ghế nhựa ngay giữa sân chơi, bên cạnh ghế đá và sát ngay tấm biển quy định trên. Hoạt động kinh doanh dịch vụ này tồn tại khá lâu.

Tương tự, với hoạt động dịch vụ kinh doanh ăn uống, nhà hàng Mỹ Miều tại khu tập thể Kim Liên, quận Đống Đa, cứ chiều đến tối hàng ngày là tổ chức hoạt động đun, nướng chân gà ngay tại sân chơi, diện tích chung của khu nhà. Thậm chí, việc đun than, lửa diễn ra ngay dưới chân những cây xanh cổ thụ của sân chơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Thậm chí, nhà hàng này còn bắt vòi cấp nước ra phần diện tích sử dụng chung để tiện lợi trong việc sinh hoạt, vệ sinh bát đũa riêng của nhà hàng. Điều này, ít nhiều gây cản trở, chiếm dụng diện tích sân chơi của trẻ nhỏ trong khu tập thể, chưa nói đến nguy cơ mất an toàn khi trẻ chơi gần nơi đun, đốt than.

Sân chơi bị “đánh cắp” tại tổ dân phố số 21 Kim Liên, hình ảnh khá đối lập, phản cảm. Ảnh: T.A

Không chỉ ở các khu tập thể cũ diễn ra tình trạng “nhộm nhoạm”, phản cảm bởi các dịch vụ “ăn” sân chơi, sân nghỉ công cộng, mà tại các khu đô mới như Nam Trung Yên, tình trạng “đánh cắp” không gian công cộng cũng diễn ra phổ biến. Khảo sát một vòng quanh khu tái định cư khu đô thị này, tình trạng hàng, quán kinh doanh dịch vụ ăn uống, giải khát “bủa vây” ở hầu khắp mỗi tòa nhà, dưới lòng đường là diện tích đất giao thông, vỉa hè, trong khuôn viên các tòa nhà. Nhiều vị trí, các xe, máy sát nước mía, quán trà đá “lưu động” còn được “ưu ái” từ các tòa nhà cho để cố định tại 1 vị trí nhất định, quây bạt để qua đêm và mở ra làm dịch vụ vào ngày hôm sau.

Đáng nói, ngay tại một số công viên, nơi diện tích sử dụng chung, tiện ích công cộng được đặt lên hàng đầu như tên gọi “công viên” thì các hoạt động của tư nhân cũng đang lấn át. Tại Công viên Thống Nhất (đường Lê Duẩn), ngay cổng vào một tấm biển trưng chỉ dẫn hướng đi vào nhà hàng Gió Mới (kèm chỉ dẫn nơi gửi xe) như dấu hiệu của sự “ưu ái” hơn của ban quản lý công viên cho doanh nghiệp này.

“Ồn ào” hơn cả về số lượng lẫn biển bảng quảng cáo các dịch vụ kinh doanh là hiện tượng xảy ra tại Công viên Tuổi Trẻ (đường Võ Thị Sáu, quận Hai Bà Trưng). Tại đây, không chỉ các dịch vụ sân bóng đá, tennis “nằm ngoài” quy hoạch, thiết kế ban đầu của công viên mà nhiều hoạt động khác như nhà hàng, quán karaoke, bar... còn khiến cho công năng sử dụng của công viên trở nên “méo mó”.

Quảng cáo Nhà hàng Gió Mới trong khuôn viên Công viên Thống Nhất

Anh Trần Văn Dương, một cư dân gần khu vực này chia sẻ: Nhiều lúc người dân chúng tôi đến tập thể dục, đi tản bộ cũng bị ảnh hưởng phần nào bởi diện tích công viên bị “chia sẻ” với các hoạt động không phải là công cộng như mục đích của công viên. Nếu ban quản lý công viên có chủ trương cho thuê diện tích kinh doanh lâu dài thì cần phân khu, mở cổng riêng cho doanh nghiệp đi chứ như thế này về lâu dài với người dân là không ổn.

Rõ ràng, từ sân chơi khu tập thể cho tới diện tích công cộng của khu đô thị, thậm chí là công viên tại Hà Nội, nhiều nơi diện tích sử dụng chung đang bị “đánh cắp” và sử dụng không đúng mục đích. Thiết nghĩ, bên cạnh chiến dịch “dẹp” vỉa hè đang được thực hiện rất quyết liệt thì nhiều không gian công cộng như trên cần “đòi lại” để Hà Nội xứng tầm là một đô thị văn minh.

Tràng An