Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh phát biểu chỉ đạo hội nghị. Ảnh: MH

Lấp dần khoảng trống về giới trong các lĩnh vực khoa học công nghệ

Phát biểu khai mạc hội nghị, bà Nguyễn Thị Thanh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, với lực lượng ngày càng đông đảo, góp phần ở hầu hết lĩnh vực trong đời sống kinh tế - xã hội, đội ngũ nữ kỹ sư đang mạnh mẽ tiến bước và ngày càng thể hiện tài năng, trí tuệ và tiềm năng đổi mới sáng tạo.

“Sự có mặt của các chị đã lấp dần khoảng trống về giới trong các lĩnh vực khoa học công nghệ, kỹ thuật và toán học”, Phó Chủ tịch Quốc hội nói.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, các diễn đàn như hội nghị hôm nay là cơ hội chia sẻ kinh nghiệm, tiếp tục khẳng định vai trò của phụ nữ trong khoa học công nghệ, góp phần tham gia tốt hơn vào sự phát triển.

“Hội nghị Mạng lưới các nhà khoa học và kỹ sư nữ khu vực châu Á - Thái Bình Dương là minh chứng cho khả năng to lớn và đóng góp vô cùng quan trọng của phụ nữ cho sự phát triển bền vững của nhân loại. Bằng sự chân thành, trí tuệ, các đại biểu phụ nữ của Việt Nam và quốc tế có thể cùng nhau chia sẻ, tìm hiểu và làm rõ hơn chủ đề hội nghị đề ra, đó là “Vai trò của phụ nữ trong khoa học và công nghệ và hội nhập quốc tế””, bà Nguyễn Thị Thanh nhấn mạnh.

Mạng lưới các nhà khoa học và kỹ sư nữ quốc tế INWES ra đời từ năm 2002 dưới sự bảo trợ của UNESCO. Là một tổ chức không lợi nhuận với mục đích tăng cường sự hiện diện của phụ nữ trong các cơ quan lập chính sách về STEM, thúc đẩy trao đổi thông tin, kết nối, quảng bá và thực hiện các dự án khu vực và quốc tế, mở rộng cơ hội giáo dục và hoạt động STEM.

Mạng lưới các nhà khoa học và kỹ sư nữ khu vực châu Á - Thái Bình Dương (INWES-APNN) hiện nay gồm 15 nước/vùng lãnh thổ gồm: Úc, Bangladesh, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, Mông Cổ, Nepal,Philippines, Sri Lanka, Indonesia, Singapore, Myanmar, Đài Loan (Trung Quốc) và Việt Nam. 

Nói rõ hơn về Hội Nữ trí thức Việt Nam, GS.TS Lê Thị Hợp, Chủ tịch Hội Nữ trí thức Việt Nam cho biết, trải qua 13 năm xây dựng và phát triển, Hội Nữ trí thức Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh, từ 350 hội viên ban đầu, đến nay hội đã có gần 6.000 hội viên.

Trong khuôn khổ hoạt động, Hội đã tập trung vào việc thúc đẩy, nâng cao vai trò của nữ trí thức trong nghiên cứu khoa học. Thông qua việc tổ chức trên 100 hội thảo khoa học; hàng trăm công trình nghiên cứu được công bố và trình bày tại các hội nghị cấp quốc gia đã khẳng định năng lực của nữ trí thức Việt Nam góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Trong quan hệ quốc tế, Hội đã chủ động mở rộng hợp tác với các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân nước ngoài. Việc trở thành thành viên của Mạng lưới các nhà khoa học và kỹ sư nữ khu vực châu Á - Thái Bình Dương (APNN), thuộc tổ chức các nhà khoa học công nghệ nữ quốc tế (INWEST), là một minh chứng rõ nét cho sự hội nhập quốc tế của Hội.

Chia sẻ về chủ đề của hội nghị năm nay, GS.TS Lê Thị Hợp nhấn mạnh: "Hội nghị lần này không chỉ là diễn đàn để chia sẻ kiến thức, mà còn là cầu nối để chúng ta cùng nhau xây dựng một tương lai bền vững hơn, nơi mà phụ nữ được trao quyền và đóng góp hết mình vào sự phát triển của cộng đồng”.

Phụ nữ Việt Nam đang dần khẳng định vai trò của mình trong khoa học và công nghệ

Phát biểu tại hội nghị, bà Hà Thị Nga, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam nhấn mạnh: Thế giới đang chuyển dịch mạnh mẽ, với sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo và khoa học công nghệ. Điều này đặt ra một thách thức to lớn, đặc biệt liên quan tới các mục tiêu phát triển bền vững.

Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Hà Thị Nga khẳng định phụ nữ luôn khẳng định được vị thế, vai trò của mình trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Ảnh: MH

Hiện nay, Việt Nam và cả thế giới đang đối mặt với những vấn đề nghiêm trọng về khan hiếm tài nguyên, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu. Những ngày tháng 9 vừa qua, Việt Nam cùng nhiều quốc gia trong khu vực đã phải hứng chịu tác động nghiêm trọng của bão Yagi, gây tổn thất nặng nề về người và tài sản.

Đáng chú ý, phụ nữ và trẻ em gái là những người chịu tác động tiêu cực hơn so với nam giới bởi họ chiếm tỷ lệ cao trong các hộ gia đình sản xuất nông nghiệp quy mô nhỏ sống dựa vào thiên nhiên nhưng lại thiếu kiễn thức và kỹ năng.

Các nghiên cứu của Liên hợp quốc cũng chỉ ra rằng, việc bình đẳng giới trong giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu không chỉ đảm bảo quyền con người mà còn giúp nâng cao hiệu quả công tác này.

Trong đó, lĩnh vực STEM chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nhu cầu nhân lực, là trụ cột quan trọng cho sự phát triển. Trên thế giới, đã có nhiều nhà khoa học nữ nổi tiếng, tài năng với những những nghiên cứu, đóng góp làm thay đổi lịch sử nhân loại.

Hội nghị INWES-APNN 2024 với chủ đề “Vai trò của phụ nữ trong khoa học và công nghệ và hội nhập quốc tế: Thông minh, sáng tạo và bền vững” diễn ra trong hai ngày 4 và 5/10 tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia NIC (Khu Công nghệ cao Láng - Hòa Lạc).

Tại Việt Nam, dù còn định kiến giới, phụ nữ đang dần khẳng định được vai trò của mình trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Đội ngũ các nhà khoa học nữ đã phát triển cả về số lượng và chất lượng, với những công trình nghiên cứu đem lại nhiều lợi ích cho xã hội, đất nước. Nhiều nhà khoa học, nữ giáo sư trẻ được vinh danh bởi cá tổ chức quốc tế như UNESCO.

“Thành tựu đó có được là nhờ có sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, thông qua các chủ trương, chính sách nhằm phát huy năng lực và sức sáng tạo của đội ngũ trí thức trong công cuộc xây dựng đất nước. Ngoài ra còn có những chuyên đề về tiếp tục phát huy vai trò của đội ngũ nữ trí thức, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới, mở ra cơ hội cho đội ngũ trí thức nói chung và các nhà khoa học nữ nói riêng có cơ hội phát huy năng lực, sức sáng tạo”, bà Nga nhấn mạnh.

Cũng tại hội nghị, bà Sarah Matilde Catherine Peers, Chủ tịch Mạng lưới các nhà khoa học và kỹ sư nữ quốc tế và bà Juana Torrano Tapel, Chủ tịch Mạng lưới các nhà khoa học và kỹ sư nữ khu vực châu Á - Thái Bình Dương đều đánh giá cao các nỗ lực và cam kết của phía Việt Nam và Hội Nữ trí thức Việt Nam trong việc thúc đẩy bình đẳng giới, phát huy vai trò của nữ giới trong đổi mới sáng tạo.