(Thanh tra) - Chiều 28/5, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh chủ trì hội nghị Chủ tịch UBND thành phố gặp gỡ, đối thoại với công nhân lao động. Tại đây, Chủ tịch Hà Nội gợi mở về điều kiện mua nhà ở xã hội cho công nhân...
Thiếu hụt nhà ở cho công nhân
Báo cáo tại hội nghị, Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội Nguyễn Huy Khánh cho biết: Hiện nay, Hà Nội có trên 270.000 doanh nghiệp với khoảng 2,7 triệu lao động.
Những tháng đầu năm 2025, thị trường lao động tiếp tục duy trì đà phục hồi. UBND thành phố đã thực hiện các giải pháp hỗ trợ tạo việc làm, phát triển thị trường lao động.
Về vấn đề tiền lương, phúc lợi cho người lao động, ông Khánh chia sẻ, quý I năm 2025, thu nhập bình quân của người lao động là 7,7 triệu đồng/tháng (tăng 7,35% so với cùng kỳ năm 2024).
“Tuy nhiên, với mức thu nhập của người lao động như trên vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu, nhất là với công nhân lao động đang làm việc ở các khu công nghiệp, khu chế xuất...”, ông Khánh nói.
Đáng chú ý, ông Khánh cho hay, Hà Nội hiện có 10 khu công nghiệp, khu công nghệ cao đi vào hoạt động với trên 167 nghìn lao động, trong đó có nhiều lao động ngoại tỉnh và có tới 60% công nhân lao động đang phải thuê nhà trọ ở các khu dân cư.
Nhà ở cho công nhân lao động hiện nay tuy được quan tâm, nhưng chưa theo kịp sự gia tăng của lực lượng lao động. Một số khu nhà trọ diện tích chật hẹp, an ninh trật tự và vệ sinh môi trường chưa đảm bảo, mức giá thuê trọ và tiền điện, tiền nước cao...
Ngoài ra, các trường học công lập cho con công nhân lao động còn thiếu. Điều đó đã gây khó khăn hơn cho người lao động.
Đề cấp đến chính sách bảo hiểm, ông Khánh thông tin, hiện nay, số người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc đạt gần 2,2 triệu người, tăng hơn 107 nghìn người so với cùng kỳ năm 2024.
Tuy nhiên, tình trạng nợ đọng, trốn đóng bảo hiểm xã hội còn cao. Nhiều doanh nghiệp cố tình chây ì, nợ đóng, trốn đóng, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động.
Mong muốn được mua nhà ở xã hội
Nêu ý kiến tại buổi đối thoại, nhiều công nhân lao động đặc biệt quan tâm tới vấn đề nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân; trường học cho con công nhân...
Chị Nguyễn Thị Huyền Trang (Công ty TNHH Thời trang Star, Khu Công nghiệp Phú Nghĩa) chia sẻ, trong bối cảnh hiện nay, việc tuyển dụng lao động từ các tỉnh xa vào làm việc tại khu công nghiệp đang gặp phải nhiều khó khăn, đặc biệt là về vấn đề chỗ ở.
Hiện, nhu cầu nhà ở gần khu công nghiệp còn thiếu hụt nghiêm trọng, khiến nhiều lao động tiềm năng không thể chuyển đến làm việc và sinh sống lâu dài. “Tôi đề xuất UBND thành phố xem xét việc xây dựng các khu nhà trọ giá rẻ và nhà trẻ cho con công nhân lao động”, chị Trang nói.
Băn khoăn về điều kiện được mua nhà ở xã hội, chị Chu Thị Báu (Công ty TNHH Kanepackage) bày tỏ, hiện nay quy định về thu nhập dưới 15 triệu đồng/tháng mới thuộc đối tượng mua nhà ở xã hội. Điều này với Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là rất khó khăn.
Lương tối thiểu của công nhân ở Hà Nội thấp nhất cũng là trên 4 triệu đồng và đa số các doanh nghiệp đều trả lương cao hơn lương tối thiểu vùng. Ngoài lương còn có chính sách thưởng, đặc biệt thưởng Tết, nhiều doanh nghiệp thưởng 3 tháng lương, do vậy mức thu nhập của nhiều công nhân đạt trên 15 triệu đồng.
“Thu nhập này so với giá cả chi tiêu ở thành phố thì vẫn còn khiến đời sống người lao động eo hẹp xong lại không đạt điều kiện mua nhà ở xã hội”.
Đề nghị thành phố xem xét, kiến nghị cơ quan thẩm quyền điều chỉnh điều kiện về mua nhà ở xã hội thành thu nhập 25 triệu đồng trở xuống hoặc 20 triệu đồng trở xuống thuộc diện được mua nhà ở xã hội cho hợp với thực tiễn sinh động tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh.
Thành phố quan tâm tới chủ trương nhà ở công nhân
Giải đáp kiến nghị về nhu cầu nhà ở xã hội, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Luyện Văn Phương cho biết, đây là những kiến nghị thiết thực, cấp bách. Chủ trương về nhà ở công nhân được thành phố đặc biệt quan tâm trong thời gian qua.
Thành phố đã ban hành chương trình về phát triển nhà ở đến năm 2030, trong đó có nêu rõ chủ trương về phát triển nhà ở xã hội trong giai đoạn này.
Trong đó, thành phố đã giao nhiệm vụ cho Ban Quản lý các Khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội (nay là Ban Quản lý khu công nghệ cao và khu công nghiệp Hà Nội) cũng như Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội tổ chức nghiên cứu, đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân lao động thuê gắn với các thiết chế công đoàn.
Ông cũng cho biết, Sở Xây dựng Hà Nội không trực tiếp làm việc này. Tuy nhiên, qua trao đổi với Ban Quản lý khu công nghệ cao và khu công nghiệp Hà Nội cho thấy việc khảo sát tại công ty, nhu cầu của người lao động chưa xác định được.
“Việc phát triển chậm nhà ở xã hội cũng có lỗi của các đơn vị, chúng tôi xin nhận lỗi và khắc phục trong thời gian tới. Hiện, Thủ tướng Chính phủ đã trình Quốc hội thủ tục xây dựng nhà ở xã hội, trong đó tháo gỡ rất nhiều vấn đề từ giao chủ đầu tư cho tới quy trình thủ tục”, ông Phương nói.
Chia sẻ thêm nội dung này, Chủ tịch Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho rằng, về mức lương tối thiểu trong điều kiện mua nhà ở xã hội đã có trong quy định của Luật.
Ông Thanh nêu vấn đề “với Hà Nội có thể khác hơn không?” và gợi mở Liên đoàn Lao động thành phố cùng cơ quan liên quan có kiến nghị đối chiếu với Luật Thủ đô để xác định cơ chế đặc thù cho Hà Nội, xem HĐND có thể có nghị quyết riêng hay không, bổ sung có hệ số K nào đó để cho đông đảo công nhân lao động có cơ hội tiếp cận với nhà ở xã hội.
“Thực tế có những doanh nghiệp đang trả lương cao hơn một chút, có thể thu nhập lên đến 20 triệu thì xem có hệ số K nào không. Đây là kiến nghị rất xứng đáng, trong điều kiện Thủ đô, các đơn vị và Liên đoàn Lao động thành phố cần nghiên cứu và lưu ý nội dung này”, ông Thành đề nghị.
Về vấn đề nhà trọ cho người lao động, Chủ tịch Hà Nội thông tin, năm nay, Hà Nội ban hành kế hoạch vượt mức nhà ở xã hội do Thủ tướng giao. Cơ chế vận hành nhà ở xã hội chủ yếu vẫn là bán, hình thức thuê - cho thuê sơ cấp, thứ cấp…
Lãnh đạo thành phố tiếp thu và sẽ có cách xử lý “mở” hơn về quy hoạch, phát triển nhà ở xã hội cũng như nhà ở cho thuê tại các khu công nghiệp, để có chính sách sát với thực tiễn hơn…
