Cấp “sổ đỏ” đúng pháp luật…

Nguồn gốc 3.125m2 đất thuộc một phần thửa 677 tờ bản đồ số 1 xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè thuộc gia tộc ông Trần Văn Tồn. Năm 1959, ông của ông Tồn ký khế ước cho ông Nguyễn Văn Lên và ông Võ Văn Tươi thuê 3,4 ha đất, trong đó có thửa 677. Sau giải phóng, mẹ ông Tồn (bà Ngô Thị Nhơn có chồng và con là liệt sĩ trong kháng chiến chống Mỹ) làm đơn xin đất tăng gia sản xuất. Ông Lên và ông Tươi đã “nhường cơm xẻ áo” ký vào văn bản cho mẹ ông Tồn 5 công đất để canh tác.

Hưởng ứng chủ trương của Nhà nước, mẹ ông Tồn, ông Lên và ông Tươi đưa toàn bộ đất vào tập đoàn sản xuất. Do có chính sách sáo canh nên không ai được canh tác trên phần đất của mình. Tập đoàn tan rã. Người dân kê khai nhận lại đất của mình để sản xuất. Ông Tồn đã đứng ra kê khai phần đất trên. Ngày 4/4/1996, UBND huyện Nhà Bè cấp “sổ đỏ” 3.125m2 đất thuộc một phần thửa 677 tờ bản đồ số 1 xã Nhơn Đức cho ông Tồn.

Nể nang chỗ thân tình, ông Tồn cho ông Lên canh tác một thời gian. Sau đó, ông Tồn đề nghị ông Lên trả đất để mình canh tác. Lúc này, ông Lên không chịu trả. Hai bên xảy ra tranh chấp. Ông Lên có đơn khiếu nại (KN) lên UBND huyện Nhà Bè về việc cấp “sổ đỏ” cho ông Tồn. Còn ông Tồn thì nộp đơn khởi kiện ông Lên ra TAND huyện Nhà Bè tranh chấp quyền sử dụng đất (QSDĐ).

Do có sự tranh chấp về thẩm quyền giải quyết, ngày 22/3/2001, TAND huyện Nhà Bè ra Quyết định tạm đình chỉ số 03/QĐ.TĐC với lý do chờ UBND huyện Nhà Bè trả lời về việc xét cấp giấy chứng nhận (GCN) QSDĐ.

Ngày 19/8/2002, UBND huyện Nhà Bè có Văn bản số 208 trả lời đơn KN của ông Nguyễn Văn Lên khẳng định: Việc cấp “sổ đỏ” cho ông Tồn là đúng theo quy định của pháp luật, không có sự trùng lắp như trong đơn ông Nguyễn Văn Lên trình bày.

Sau khi nhận được văn bản giải quyết KN của UBND huyện Nhà Bè, ông Lên không có KN gì thêm.

… Bị hủy bởi hướng dẫn tập huấn nghiệp vụ

Ngày 9/7/2005, ông Tồn qua đời. Các thừa kế của ông Tồn rút đơn khởi kiện.

Ngày 18/1/2008, TAND huyện Nhà Bè ra quyết định đình chỉ vụ án.

Ngày 3/3/2008, ông Lên lại có đơn khởi kiện tranh chấp QSDĐ đối với các thừa kế của ông Tồn ra TAND huyện Nhà Bè.

Ngày 30/12/2010, TAND huyện Nhà Bè đưa vụ án ra xét xử.

Tại phần nhận định của Bản án số 43/2010/DSST ngày 30/12/2010, TAND huyện Nhà Bè khẳng định: “HĐXX xét thấy ông Trần Văn Tồn tuy được cấp GCNQSDĐ đúng thủ tục (theo Công văn số 208/CV.TP ngày 12/8/2002 của UBND huyện Nhà Bè), nhưng do ông Tồn từ trước khi được cấp QSDĐ đến sau khi được cấp QSDĐ vẫn không phải là người trực tiếp sử dụng canh tác trên phần đất trên. Do đó, căn cứ Hướng dẫn tập huấn nghiệp vụ tháng 6/2008 của TAND TP Hồ Chí Minh tại mục 8.1.2 phần 2 thì người đang SDĐ chưa được cấp GCNQSDĐ, đoạn hoa thị (*) thứ nhất hướng dẫn cơ quan có thẩm quyền không làm đúng trình tự, thủ tục khi GCNQSDĐ; hoặc tuy về hình thức, khi cấp GCNQSDĐ có làm đúng thủ tục nhưng về nội dung thì không phải do thực hiện việc điều chỉnh đất đai ở địa phương, việc GCNQSDĐ chỉ vì lý do họ có giấy tờ gốc là chủ đất cũ, thì việc GCNQSDĐ đó là không đúng quy định của Luật Đất đai: Tòa án phải bác bỏ yêu cầu đòi đất của chủ cũ! Qua đó, HĐXX xét thấy nguyên đơn ông Nguyễn Văn Lên là người trực tiếp sử dụng phần đất 3.125m2 (…), do đó, việc xét cấp GCNQSDĐ đối với diện tích 3.125m2 đất cho ông Tồn là có sai sót, nên HĐXX nên công nhận QSDĐ đối với diện tích đất trên cho ông Lên, đồng thời bác yêu cầu phản tố đòi lại QSDĐ của các bị đơn”.

Căn cứ Điều 2 Luật Đất đai năm 1993, khoản 1 Điều 36, Điều 10 Luật Đất đai năm 2003, HĐXX tuyên: Công nhận cho ông Nguyễn Văn Lên QSDĐ 3.125m2 thuộc một phần thửa 677 tờ bản đồ số 1 (tài liệu năm 1991) nhằm một phần thửa 6,7,8 tờ bản đồ 54 (tài liệu năm 2004) xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè. Bác yêu cầu phản tố của bị đơn. Kiến nghị UBND huyện Nhà Bè thu hồi “sổ đỏ” cấp cho ông Tồn.

Trong bài viết này, chúng tôi không đi vào nội dung tranh chấp. Việc đúng, sai xin nhường lại cho TAND TP Hồ Chí Minh xem xét khi đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm. Điều mà chúng tôi muốn phản ánh là Luật Đất đai năm 1993 đã hết hiệu lực pháp luật kể từ ngày 1/7/2004 (khi Luật Đất đai năm 2003 có hiệu lực pháp luật) nhưng Bản án số 43/2010/DSST ngày 30/12/2010, TAND huyện Nhà Bè vẫn áp dụng Điều 2 Luật Đất đai năm 1993 để làm căn cứ pháp luật khi ra quyết định tuyên xử. Việc HĐXX áp dụng điều luật đã hết hiệu lực pháp luật để xét xử có đúng qui định pháp luật?

Chưa kể, trong phần nhận định bản án, HĐXX còn áp dụng Hướng dẫn tập huấn nghiệp vụ tháng 6/2008 của TAND TP Hồ Chí Minh làm căn cứ pháp lý để xét xử. Trong khi đó, tại khoản 6 Điều 2 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2008 qui định hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan Tòa án: “Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, Thông tư của Chánh án TAND Tối cao”. Như vậy, Hướng dẫn tập huấn nghiệp vụ tháng 6/2008 của TAND TP Hồ Chí Minh không phải là văn bản quy phạm pháp luật. Việc TAND huyện Nhà Bè áp dụng Hướng dẫn tập huấn nghiệp vụ tháng 6/2008 của TAND TP Hồ Chí Minh để làm căn cứ pháp lý liệu có đúng theo qui định pháp luật? Câu trả lời này xin nhường lại cho TAND TP Hồ Chí Minh.

Phương Quỳnh