Hàng chục m3 gỗ không cánh mà bay

Theo mô tả của người dân, hiện trường các khu rừng bị lâm tặc huỷ hoại nằm trên trục đường dân sinh nối từ xã Thanh Đức xuyên sang thị trấn Anh Sơn. Toàn bộ khu rừng trên tuyến đường này do Cty Lâm nghiệp Anh Sơn được giao quản lý. Ngày 13/4/2010, UBND tỉnh Nghệ An đã quyết định chuyển giao gần 6.900ha đất rừng từ Cty Lâm nghiệp Anh Sơn sang cho Cty Cổ phần (CTCP) Đầu tư và Phát triển (ĐT&PT) cao su Nghệ An (thuộc Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam) để trồng cao su theo chủ trương của Chính phủ.

Dự án phát triển cao su tại Nghệ An được Thường trực Tỉnh uỷ Nghệ An đón nhận từ ban đầu bởi hiệu quả kinh tế cao, an sinh xã hội tốt, góp phần giải quyết việc làm cho người dân địa phương. Tuy nhiên, ngay khi Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam triển khai dự án, không ít cán bộ Cty Lâm nghiệp Anh Sơn tìm cách chống đối. Đã hơn 1 năm trôi qua kể từ khi UBND tỉnh ban hành quyết định nói trên, số diện tích đất rừng Cty Lâm nghiệp Anh Sơn bàn giao cho CTCP ĐT&PT cao su Nghệ An mới đạt được hơn 2.000ha. Nguyên nhân là do Cty Lâm nghiệp Anh Sơn trước đó đã ký hợp đồng giao khoán rừng cho các cán bộ. Cơn sốt đất rừng và lợi ích từ lâm sản tự nhiên đã trở thành “rào cản” tiến độ chuyển giao này. Mặc dù CTCP ĐT&PT cao su Nghệ An đã đưa ra những chính sách hấp dẫn về tiếp nhận cán bộ, tiền lương và cơ chế khuyến khích sản xuất khác nhưng khó khăn vẫn chồng chất khó khăn.
Ngay từ khi nhận được thông tin UBND tỉnh giao một phần đất rừng ở khu vực này cho CTCP ĐT&PT cao su Nghệ An, nguồn lâm sản rừng bắt đầu bị lâm tặc lùng sục. Hàng chục m3 gỗ khai thác trái phép, đêm đêm bị lâm tặc tuồn ra cửa rừng, về xuôi…

Nhiều cuộc họp giữa lãnh đạo tỉnh Nghệ An với các sở, ngành, lãnh đạo huyện Anh Sơn, huyện Thanh Chương và 2 Cty trên đã diễn ra trong không khí căng thẳng. Thông tin về những cánh rừng hỗn giao đang bị “xẻ thịt” trái phép được đưa ra, nhưng chìm vào im lặng…

Như một con bệnh kháng thuốc, lâm tặc vẫn ngang nhiên đốt phá rừng. Hàng chục m3 gỗ bị lâm tặc đốn hạ trái phép chất ngổn ngang, nối dài hàng km dọc con đường từ xã Thanh Đức sang xã Hội Sơn, Phúc Sơn. Đêm đến, hàng chục xe tải nối nhau vận chuyển gỗ xuôi về hướng thị trấn Anh Sơn, ngang nhiên qua mặt các đơn vị kiểm lâm trên địa bàn.

Trong các ngày 20, 21 và 22/5/2011, một số nhà báo đã có mặt tại hiện trường và chụp được nhiều tấm ảnh về hàng chục m3 gỗ mà lâm tặc chưa kịp phi tang. “Nóng” nhất là địa bàn tiểu khu 969 thuộc địa phận xã Thanh Đức. Đây là vị trí giáp ranh giữa 2 huyện nên kiểm lâm đùn đẩy trách nhiệm cho nhau. Do vậy, lâm tặc vô tư hoành hành.

Nhận được thông tin có nhà báo đến quay phim, chụp ảnh số gỗ khai thác trái phép tại hiện trường tiểu khu 969, sáng 21/5/2011, Hạt Kiểm lâm Thanh Chương và Đội Kiểm lâm cơ động phòng cháy chữa cháy rừng đã xuất hiện. Thấy không thể chối bỏ trách nhiệm, 2 đơn vị kiểm lâm này cùng nhau lập biên bản về số gỗ tại hiện trường. Tuy nhiên, không hiểu sao, hàng chục m3 gỗ đã được 2 đơn vị kiểm lâm “phù phép” ghi vào biên bản chỉ còn 28 khúc, khối lượng 3,32m3. Biên bản ghi: “Toàn bộ số gỗ trên không có dấu búa bài cây, không có dấu búa kiểm lâm, không có số hiệu. Trong lúc tiến hành kiểm tra, không có chủ nhân”. Ngạc nhiên hơn, cùng với ý kiến khẳng định: “Toàn bộ số gỗ trên khai thác trái phép”, nhưng không phải từ diện tích rừng bị đốt tháng 4/2011 như người dân phản ánh, mà “từ diện tích rừng bị cháy… năm 2010”  và… “thuộc lâm phận” của CTCP ĐT&PT cao su Nghệ An, chứ không phải là khu vực đang thuộc Cty Lâm nghiệp Anh Sơn quản lý.

Nhà báo Võ Thanh Mai và những bức ảnh nóng

Ngày 23/5/2011, nội dung biên bản này đã được đại diện Kiểm lâm Nghệ An công bố tại cuộc họp do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nghệ An chủ trì.

Ngày 25/5/2011, ông Chu Trọng Lưu, Đội trưởng Đội 1 (Cty Lâm nghiệp Anh Sơn) đã cùng một số cán bộ Cty ký đơn tố cáo CTCP ĐT&PT cao su Nghệ An… phá rừng. Đơn tố cáo có nhiều chỗ mâu thuẫn, có dấu hiệu vu khống nhưng đã được nhóm người này gửi đi nhiều nơi như: Bộ Tài nguyên và Môi trường, Cục Lâm nghiệp, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An và Báo Nông nghiệp Việt Nam...

Sau khi hàng loạt bài viết về hành vi phá rừng trái phép được đưa lên công luận, sáng ngày 30/5/2011, trong lúc dừng xe mua xăng, nhà báo Võ Thanh Mai (Báo Nông nghiệp Việt Nam) đã bị 1 thanh niên lạ mặt dùng kiếm chém nhiều nhát vào tay trái (Báo Thanh tra đã có bài phản ánh trên các số 65, 68). Hành vi côn đồ nhằm vào nhà báo Võ Thanh Mai diễn ra giữa ban ngày, trước sự kinh ngạc của nhiều người đã trở thành nỗi ám ảnh với những ai dám công khai chống tiêu cực ở Nghệ An. Ngay sau ngày bị chém, nhà báo Võ Thanh Mai đã phải đưa vợ con về quê vì lo sợ vợ con mình bị bắt cóc, bị sát hại.

Bất chấp nguy hiểm, chúng tôi đã trở lại hiện trường, nơi những cánh rừng đang “rỉ máu”. Tại hiện trường, hàng chục m3 gỗ được các đồng nghiệp ghi hình, phản ảnh trước đó, giờ đã không cánh mà bay. Những chiếc lán được lâm tặc dựng tạm trong thời gian khai thác gỗ trái phép vẫn còn nguyên nhưng không có người. Dấu vết lằn xe chở gỗ còn mới, sâu hoắm dọc theo con đường đất xuyên về hướng thị trấn Anh Sơn như tang chứng cuối cùng của vụ việc.

Ông Nguyễn Tiến Lâm, Chi cục Trưởng Chi cục Lâm nghiệp Nghệ An cho biết: "Theo Quyết định số 268/QĐ-NN.LN ngày 9/4/2010 của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nghệ An thì năm 2010, Cty Lâm nghiệp Anh Sơn chỉ được phép khai thác rừng trồng với tổng diện tích 143,5ha; trong đó, 79,6ha bồ đề; 36,7ha keo và 27,2ha mỡ. Còn thực hư thế nào chúng tôi không rõ". 

Vấn đề dư luận đang đặt ra là: Ai đã lợi dụng tình trạng tranh tối, tranh sáng để tàn phá rừng xanh? Phải chăng, vì lợi ích kinh tế mà những kẻ hám lợi đã biến mình thành lâm tặc, hoặc tiếp tay cho các hành vi vi phạm pháp luật?
 

 Trung Hiếu