Người dân đăng ký KCB tại Bệnh viện Đa khoa Hà Đông, Hà Nội, bằng thẻ BHYT trên ứng dụng VssID. Ảnh: BHXH TP Hà Nội

“Những năm qua, chính sách BHYT đã góp phần quan trọng làm thay đổi nhận thức của người dân trong việc lựa chọn các giải pháp tài chính để chăm lo sức khỏe cho bản thân. Người tham gia BHYT ngày càng nhận thức đầy đủ về quyền lợi và trách nhiệm thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT...”, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Phạm Lương Sơn cho biết.

Tiếp cận dịch vụ khám, chữa bệnh BHYT dễ dàng

Theo thống kê, số người tham gia BHYT tăng trưởng ấn tượng qua các năm. Nếu năm 2015 - thời điểm Luật BHYT sửa đổi có hiệu lực, số đối tượng tham gia BHYT là 69,97 triệu người, đạt 76,5% dân số, thì hiện nay là hơn 87,4 triệu người, với tỷ lệ bao phủ gần 90% dân số.

Với các quy định hiện hành, việc tiếp cận các dịch vụ khám, chữa bệnh (KCB) BHYT của người tham gia đang ngày càng tốt hơn. Hàng năm, khoảng 60-70% người tham gia BHYT sử dụng thẻ BHYT để KCB; tần suất KCB của người dân từ 2-2,1 lần/năm.

Điển hình: Chính sách thông tuyến huyện trong KCB BHYT từ năm 2016; thông tuyến BHYT nội trú tuyến tỉnh trong toàn quốc từ năm 2021. Theo đó, người bệnh có thẻ BHYT có thể điều trị nội trú với bất cứ cơ sở KCB BHYT tuyến tỉnh nào trên toàn quốc, giúp người bệnh thuận tiện hơn trong việc KCB.

Đặc biệt, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 phức tạp và kéo dài, ảnh hưởng mọi mặt đời sống, kinh tế - xã hội, thì quyền lợi người tham gia BHYT vẫn luôn được BHXH Việt Nam phối hợp đảm bảo và thực hiện kịp thời.

BHXH Việt Nam đã tích cực cùng các bộ, ngành hướng dẫn và tạo điều kiện tốt nhất cho người tham gia BHYT trong chuyển tuyến, hẹn tái khám; cấp thuốc dài ngày, cấp thuốc cho người bệnh mạn tính từ 2- 3 tháng, tránh cho người bệnh phải đến cơ sở y tế nhiều lần, hạn chế lây nhiễm Covid-19. Trong thời gian bị cách ly y tế vì Covid-19, nếu chẳng may bị ốm, người bệnh được cấp phát thuốc và được quỹ BHYT thanh toán như tất cả các trường hợp đúng tuyến…

Mới đây, từ ngày 1/6/2021, nhằm giúp người bệnh được thuận tiện hơn trong KCB BHYT, đặc biệt trong thời điểm dịch Covid-19 lần thứ 3 và thứ 4 diễn biến phức tạp, ngành BHXH Việt Nam đã phối hợp với các cơ sở KCB BHYT đưa vào sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng “VssID - Bảo hiểm xã hội số” trên nền tảng thiết bị di động (cùng với giấy tờ tùy thân) của người tham gia để thay thế cho thẻ BHYT giấy khi đi KCB.

Phải phát triển BHYT bền vững

Việc gia tăng số người tham gia BHYT, cũng như gia tăng số lượt KCB BHYT trên toàn quốc là tín hiệu đáng mừng, cho thấy chính sách BHYT đang đi đúng định hướng và đã trở thành một nguồn tài chính đáng kể góp phần cùng ngân sách Nhà nước trong công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe hiệu quả cho nhân dân.

Tuy nhiên, điều đó cũng gia tăng áp lực với cơ quan quản lý quỹ BHYT trong việc đảm bảo an toàn quỹ, vì mục tiêu bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tham gia BHYT.

Kể từ năm 2016 đến nay, số chi KCB BHYT thường xuyên cao hơn quỹ KCB BHYT được sử dụng trong năm. Tỷ lệ sử dụng quỹ KCB BHYT trong năm của năm 2016 là 112%, năm 2017 là 123,1%, năm 2018 là 109,7%, năm 2019 là 119%, năm 2020 ước tính là 112% và 6 tháng đầu năm 2021 ước tính tăng so với cùng kỳ, xấp xỉ 50 nghìn tỷ đồng, chiếm gần 50% số dự toán được Thủ tướng Chính phủ giao trong năm 2021.

Đặc biệt, tỷ lệ KCB BHYT không đúng tuyến, điều trị nội trú đều có xu hướng tăng cao... Mặt khác, tình trạng thống kê, thanh toán chi phí KCB BHYT không hợp lý, không đúng quy định, thanh toán khống chi phí KCB BHYT vẫn xảy ra (như: Kê khống đơn thuốc, dịch vụ kỹ thuật, cấp khống giấy nghỉ ốm để hưởng BHXH…).

Để mọi người dân đều được quản lý, chăm sóc sức khỏe, thì không còn cách nào khác phải phát triển BHYT bền vững, bằng hai yêu cầu rất cơ bản, đó là đạt bao phủ BHYT toàn dân và bảo đảm bền vững tài chính.

Giám sát chặt, không để trục lợi quỹ BHYT

Nhằm đảm bảo sử dụng quỹ KCB BHYT an toàn, hiệu quả, thời gian qua, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH các tỉnh, TP tăng cường công tác giám định và thanh toán chi phí KCB BHYT; giám sát để kịp thời phát hiện, ngăn chặn và phối hợp với cơ quan chức năng xử lý tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ KCB BHYT…

Đồng thời, tích cực phối hợp với Bộ Y tế trong việc tham gia xây dựng dự án Luật BHYT (sửa đổi); tập trung giải quyết vướng mắc trong thanh toán chi phí thuốc thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT…

Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp để phát triển đối tượng tham gia BHYT, trong đó tập trung, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động bằng nhiều hình thức, phù hợp với từng nhóm người, từng vùng miền thông qua phương tiện truyền thông và các ứng dụng mạng xã hội (Facebook, Zalo, Youtube…); tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, giao dịch điện tử; kêu gọi sự hỗ trợ từ các nhà hảo tâm, các tổ chức, cộng đồng doanh nghiệp trao tặng thẻ BHYT cho người dân gặp khó khăn do dịch Covid-19;…

Nhờ vậy, dù dịch bệnh, số người tham gia BHYT theo diện người lao động tại doanh nghiệp giảm, nhưng tổng số người tham gia BHYT trong cả nước vẫn đảm bảo duy trì được mục tiêu đề ra.

Trong bối cảnh hiện nay, việc thực hiện hiệu quả chính sách BHYT toàn dân sẽ góp phần nâng cao sức khỏe nhân dân, đẩy lùi dịch Covid-19. Do vậy, thời gian tới, các cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương, cũng như các đoàn thể chính trị - xã hội cần tiếp tục vào cuộc để phát triển BHYT bền vững, tiến tới BHYT toàn dân.

Số liệu thống kê của BHXH cho thấy, vài năm trở lại đây, mỗi năm, quỹ BHYT thực hiện chi trả với số tiền hơn 100 nghìn tỷ đồng cho khoảng từ 160-185 triệu lượt người đi KCB BHYT.

Ngoài việc trả chi phí KCB thông thường, quỹ BHYT còn chi trả cho nhiều trường hợp bệnh nặng, bệnh mạn tính khác như ung thư, tim mạch, suy thận, đến các loại kỹ thuật cao như chi trả mổ rô bốt, mổ nội soi, chụp CT scanner...

Mỗi năm, quỹ BHYT chi trả khoảng từ 1.500-1.700 tỷ đồng cho bệnh nhân đặt stent động mạch vành và hàng ngàn tỷ đồng cho các bệnh nhân đặt thuỷ tinh thể nhân tạo.

Theo số liệu thống kê trên Hệ thống Thông tin giám định BHYT, từ 1/1/2021 đến 2/7/2021, cả nước có 75,58 triệu lượt KCB BHYT với số tiền đề nghị cơ quan BHXH thanh toán là trên 48.774 tỷ đồng.

Đặc biệt, có 213 bệnh nhân có chi phí KCB BHYT đề nghị cơ quan BHXH thanh toán từ 0,5-1 tỷ đồng; 25 bệnh nhân có chi phí KCB BHYT đề nghị cơ quan BHXH thanh toán trên 1 tỷ đồng.