Tăng cường thanh, kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản. Ảnh:baotainguyenmoitruong

Theo TTCP, Bộ TN và MT đã phối hợp chặt chẽ với các địa phương trong việc thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về khoáng sản, đến nay đã cơ bản hoàn thành và có kết quả cụ thể.

Tuy nhiên, vẫn còn một số nội dung đến nay vẫn đang còn thực hiện, đó là: Việc xây dựng Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định phương pháp xác định chi phí điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản, chi phí thăm dò khoáng sản phải hoàn trả, phương thức, thủ tục hoàn trả, quy định chế độ thu, quản lý, sử dụng chi phí đánh giá tiềm năng khoáng sản, thăm dò khoáng sản do Nhà nước đầu tư để thay thế Thông tư 186/2009/TTLT-BTC_BTNMT và Thông tư 64/2012/TTLT-BTC-BTNMT. Đến nay dự thảo Quyết định đã đăng trên cổng thông tin điện tử Chính phủ để lấy ý kiến các cơ quan, các tổ chức, cá nhân để hoàn thiện trình Thủ tướng xem xét ban hành.

Mặt khác, quy chế hoạt động thanh, kiểm tra lĩnh vực khoáng sản giữa các Bộ liên quan đã hoàn thành, đang lấy ý kiến các Bộ trước khi ký ban hành.

Bên cạnh đó, do phải thường xuyên cập nhật, đổi mới hệ phương pháp điều tra nên hàng năm vẫn cần ban hành bổ sung các tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy định kỹ thuật, định mức kỹ thuật cho phù hợp, năm 2017 Bộ TN&MT đã hoàn thành 27 TCVN trình cấp có thẩm quyền ban hành; Bộ TN&MT tiếp tục hướng dẫn, đôn đốc, yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ đóng cửa mỏ, hoàn thiện hồ sơ cấp lại Giấy phép khai thác; kiểm tra, xử lý đối với các doanh nghiệp chậm thực hiện; tổng kết đánh giá và đề xuất nội dung cần sửa đổi, bổ sung cho Luật Khoáng sản năm 2010 trình Thủ tướng.

Đặc biệt, việc kiểm điểm trách nhiệm các đơn vị, cá nhân trong quản lý nhà nước  về địa chất, khoáng sản, TTCP chỉ ra, theo mục 2 tại Kết luận 218/KL-TTCP Nguyên Tổng Cục trưởng Nguyễn Văn Thuấn với tư cách là người đứng đầu tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam giai đoạn 2009 - 2014 đã nhận trách nhiệm trước Bộ trưởng những vấn đề còn tồn tại trong công tác điều hành, đồng thời chỉ đạo yêu cầu thủ trưởng các vụ, cục trực thuộc tổ chức kiểm điểm.

Báo cáo cũng nói rõ, đối với UBND các tỉnh  đã tổ chức thực hiện và chỉ đạo thực hiện Kết luận thanh tra và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, có biện pháp chỉ đạo cụ thể, giao nhiệm vụ cho các đơn vị. Tuy nhiên, còn một số nội dung chưa thực hiện dứt điểm. Điển hình, tại UBND tỉnh Bắc Cạn, việc quy hoạch khoáng sản thuộc thẩm quyền cấp phép đã được UBND tỉnh cấp 5 giấy phép thăm dò khoáng sản, nhưng đến nay mới có 2 mỏ đã được phê duyệt trữ lượng là Pù Quéng và Nà Khắt.

UBND tỉnh Quảng Ninh đã tạm đình chỉ 23 khu vực khai thác do chưa thuê đất và nộp quỹ cải tạo phục hồi môi trường, thu hồi 3 giấy phép do chưa xây dựng cơ bản mỏ, chưa khai thác không có lý do chính đáng, chấm dứt hiệu lực 2 giấy phép do hết thời hạn và cấp lại 12 giấy phép khai thác sau khi hoàn thành các thủ tục theo quy định...

Theo TTCP, nguyên nhân của việc chưa hoàn thành một số nội dung nêu trong Kết luận thanh tra và ý kiến chỉ đạo việc thực hiện Kết luận thanh tra của Thủ tướng Chính phủ do việc phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để thống nhất đề xuất sửa đổi Luật Khoáng sản năm 2010; việc rà soát, cấp phép lại khai thác khoáng sản cho các khu vực đã cấp trước khi có Luật Khoáng sản năm 1996, cần có đủ thời gian để các doanh nghiệp hoàn thiện hồ sơ theo quy định mới, hơn nữa hiện nay thị trường khoáng sản đang trong tình trạng trầm lắng, một số đơn vị khai thác khoáng sản buộc phải ngưng hoạt động...

TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ TN&MT tiếp tục báo cáo Chính phủ trình Quốc hội cho phép sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Luật khoáng sản để phù hợp với các Luật chuyên ngành khác và thực tiễn công tác quản lý nhà nước về khoáng sản; trình  Thủ tướng sớm xem xét, ban hành Quyết định quy định phương pháp xác định chi phí điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản, chi phí thăm dò khoáng sản phải hoàn trả, phương thức, thủ tục hoàn trả, quy định chế độ thu, quản lý, sử dụng chi phí đánh giá tiềm năng khoáng sản, thăm dò khoáng sản do Nhà nước đầu tư thay thế Thông tư số 186 và Thông tư 64; hoàn thiện để ban hành quy chế phối hợp hoạt động thanh, kiểm tra khoáng sản đối với các Bộ liên quan; tiếp tục rà soát để kịp thời sửa đổi, bổ sung ban hành các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia liên quan đến các phương pháp mới về điều tra cơ bản địa chất và thăm dò khoáng sản được giao để thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước; đôn đốc các tỉnh, thành phố còn lại khẩn trương phê duyệt khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khoáng sản.

Tăng cường công tác thanh, kiểm tra hoạt động khoáng sản, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật về khoáng sản, kể cả thu hồi giấy phép hoạt động khoáng sản; gia hạn hoặc làm thủ tục đóng cửa mỏ khoáng sản đối  với giấy phép hết hạn; phối hợp với UBND các tỉnh liên quan kiểm tra, có biện pháp xử lý đối với 2 doanh nghiệp còn lại chưa khắc phục hết ác yêu cầu đã được TTCP kiểm tra xác minh trong 28 doanh nghiệp có vi phạm, đó là Công ty cổ phần Kim loại màu Nghệ Tĩnh và Công ty cổ phần  Á Châu...

Bảo Anh