Khu đất Dự án đầu tư xây dựng Làng Việt kiều quốc tế, Hải Phòng. Ảnh: Kim Thành

Dự án Làng Việt kiều quốc tế tại phường Vĩnh Niệm, quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng do Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Anh làm chủ đầu tư. Dự án được UBND thành phố cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 021033000158 chứng nhận lần đầu ngày 8/1/2010, chứng nhận điều chỉnh 4 lần vào các ngày: 27/5/2010, 4/6/2013, 3/6/2014, 25/12/2017. Tổng diện tích khu đất thực hiện dự án là 92.233 m², bao gồm các hạng mục: đất thương mại dịch vụ, đất ở, đất xây dựng biệt thự, đất xây dựng nhà vườn, đất cây xanh, đất giao thông.

Tổng mức đầu tư 403.966 triệu đồng, tiến độ thực hiện dự án: Khởi công công trình tháng 1/2016, hoàn thành dự án tháng 3/2022. Nguồn gốc đất chủ yếu là đất bãi bồi, ao, đầm, vườn tạp và một phần đất ở, chưa được giải phóng mặt bằng.

Quy hoạch chi tiết dự án được phê duyệt chồng lấn giữa đồ án quy hoạch giao thông

Ngày 4/5/2010, UBND thành phố Hải Phòng có Quyết định số 695/QĐ-UBND phê duyệt quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 với diện tích đất nghiên cứu là 98.931,9m² (đất ở 55.737,7m²; đất thương mại, bài đỗ xe 8.036,5m², đất cây xanh, đất giao thông và đất phụ trợ 35.157,7m²). Sau đó, Sở Xây dựng cấp Chứng chỉ Quy hoạch số 71/CCQH ngày 6/5/2010, theo đó tổng diện tích của dự án là 98.931,9m².

Do có sự chồng lấn giữa đồ án quy hoạch giao thông và quy hoạch chi tiết dự án, Sở Xây dựng đã cấp Chứng chỉ Quy hoạch số 109/CCQH ngày 2/8/2010 thay thế Chứng chỉ Quy hoạch số 71/CCQH, điều chỉnh tổng diện tích dự án giảm 1.320,7m², từ 98.931,9m² xuống còn 97.611,2m².

Tiếp đó, do điều chỉnh hướng tuyến đê Tà Lạch Tray từ cầu An Đồng đến Cầu Rào, UBND thành phố có Quyết định số 492/QĐ-UBND ngày 6/3/2011 phê duyệt Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 quận Lê Chân; UBND quận Lê Chân có Quyết định số 2387/QĐ-UBND ngày 11/8/2017 phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 Dự án Làng Việt kiều, diện tích dự án điều chỉnh từ 98.931,9m² xuống còn 92.233m² (giảm 6.698,9m²).

Ngày 12/5/2023, UBND quận Lê Chân tiếp tục có Quyết định số 826/QĐ-UBND phê duyệt điều chỉnh để án quy hoạch chi tiết 1/500 của dự án, điều chỉnh mật độ tầng cao của một số lô đất và diện tích đất giao thông.

Về việc giao đất, UBND thành phố có 3 quyết định: ngày 2/8/2012 cho Công ty Việt Anh thuê 67.231,1m2 đất (đợt 1); ngày 25/6/2014 cho thuê 19.419,9m2 đất (đợt 2) để thực hiện dự án; ngày 4/8/2017 giao 5.224,2m² đất cho dự án (đợt 3) và Quyết định số 3444/QĐ-UBND ngày 18/12/2017 điều chỉnh lại diện tích giao đất cho dự án do điều chỉnh quy hoạch.

Đến thời điểm thanh tra, diện tích đã giao đất cho dự án là 82.582,4m², trong đó diện tích xây nhà thương mại để bán là 44.650,5m², đất thương mại trả tiền hàng năm là 8.005,6m². Dự án đã triển khai xây dựng khoảng 70% tổng khối lượng, đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 121 thửa đất cho hộ gia đình, cá nhân nhận chuyển nhượng tại dự án, với diện tích 31.062,1m².

Qua kiểm tra, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra nhiều hạn chế, thiêu sót, vi phạm các quy định pháp luật như: Dự án không thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư là vi phạm quy định.

Tại thời điểm cấp chứng nhận đầu tư, khu đất quy hoạch đất cây xanh không phù hợp với Quy hoạch chung thành phố Hải Phòng được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1448/QĐ-TTg ngày 19/6/2009.

Do có sự chồng lấn trong việc lập quy hoạch giữa đồ án quy hoạch giao thông và quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 của dự án, Sở Xây dựng đã điều chỉnh quy hoạch chi tiết dự án mà không tham mưu để UBND thành phố phê duyệt điều chỉnh đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 là không đúng quy định.

Tại thời điểm tính tiền sử dụng đất (đợt 1 giao tháng 8/2012, đợt 2 giao tháng 6/2014) trước ngày Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường có hiệu lực từ 13/8/2014 là không phù hợp vì thời điểm giao đất theo quy định. Việc xác định giá đất theo Thông tư số 145/2007/TT-BTC ngày 6/12/2007 của Bộ Tài chính, lấy mẫu các tài sản so sánh để xác định doanh thu phát triển chưa đảm bảo theo quy định do chưa có tài liệu chứng minh giao dịch thành công.

Ngày 24/12/2019, UBND thành phố có Quyết định số 3226/QĐ-UBND phê duyệt giá đất cụ thể khi giao đất đợt 3, xác định tỷ lệ chiết khấu theo lãi suất cho vay trung hạn bình quân cả năm của 4 ngân hàng mà không phải xác định tại thời điểm định giá đất tháng 12/2017 là chưa phù hợp với quy định, cần rà soát, chỉnh sửa số liệu cho chính xác.

Dự án hoàn thành năm 2022, do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, dẫn đến dự án bị chậm tiến độ. Sở Kế hoạch và Đầu tư chưa thường xuyên giám sát, đôn đốc chủ đầu tư thực hiện thủ tục gia hạn đầu tư.

Dự án chưa được cấp giấy phép xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật nhưng chủ đầu tư đã triển khai thi công xây dựng đến nay đã đạt khoảng 70% khối lượng là không đúng quy định tại khoản 1 Điều 62 Luật Xây dựng 2003, khoản 1 Điều 89 Luật Xây dựng 2014.

Trao đổi với lãnh đạo quận Lê Chân, Thanh tra thành phố Hải Phòng được biết: Tháng 1/2025, UBND thành phố đã tổ chức kiểm điểm rút kinh nghiệm các sở, ban, ngành quận Lê Chân vì đã cho chủ đầu tư thực hiện dự án chưa đúng một số quy định, đồng thời UBND thành phố đã chỉ đạo quận Lê Chân cùng các sở, ngành thực hiện theo kết luận của Thanh tra Chính phủ đã ban hành số 2386/KL-TTCP ngày 19/11/2024. Hiện nay, UBND quận Lê Chân cùng các sở, ngành đang thực hiện khắc phục những sai phạm nêu trên, đến nay vẫn chưa báo cáo thành phố.